4.3 Revolutie in Frankrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

4.3 Revolutie in Frankrijk

In deze paragraaf leer je:

• Hoe de Franse Revolutie begon
• Welke politieke veranderingen plaatsvonden tijdens de Franse Revolutie

In deze paragraaf leer je:

• Welke binnenlandse veranderingen onder Napoleon plaatsvonden
• Hoe een groot deel van Europa onder Franse heerschappij kwamen

Er komen 2 herhalingsvragen aan... 

Geef aan hoe de bevolking in Frankrijk verdeeld was

Eerste stand

Tweede stand

Derde stand

De geestelijken

De adel

De rest

Betaalde geen belasting

Betaalde weinig belasting

Betaalde veel belasting

Waren de verlichters hier voor of tegen?

Verlichters zijn voor

Verlichters zijn tegen

Vrijheid van meningsuiting

Gelijke rechten voor iedereen

Vrijheid van godssdienst

Ongelijkheid

Maak je klaar om aantekeningen te nemen

Uitleg

Misoogst

1788

• Door mislukte oogsten waren de graanprijzen (en dus ook de prijs van brood) enorm gestegen. Er ontstonden zelfs hongersnoden.

• Ondertussen moest de 3e stand wél veel belasting betalen.
  

Frankrijk gaat failliet

mei 1789

• Feesten, paleizen, bestuur en oorlogen kosten heel veel geld, maar het geld is op. 
• Koning Lodewijk XVI wil graag meer geld hebben, en roept daarom (voor het eerst in 175 jaar) de Staten-Generaal bij elkaar. De vergadering van de 3 standen.

• De 3e stand wil verlaging van de belasting en/of afschaffing van de privileges. 
• Helaas: er gebeurt erg weinig. Dit komt ook omdat er per stand wordt gestemd. En de koning heeft altijd de adel en de geestelijkheid mee.

• De leiders van de 3e stand zijn boos en teleurgesteld, en lopen weg...
  

Eed op de kaatsbaan

juni 1789

• De 3e stand begint zijn eigen vergadering: de Nationale Vergadering.
• Een deel van de 1e en 2e stand sluit zich hierbij aan.
• Op een kaatsbaan spreken ze af pas uit elkaar te gaan als er een nieuwe grondwet is.

Bestorming van de Bastille

14 juli 1789

• De koning stuurt het leger naar Parijs om de Nationale Vergadering te stoppen. 
• Het Franse volk bestormt Bastille, een gevangenis én buskruit-opslag. 
• De wapens hadden ze al eerder buitgemaakt.
• De Franse Revolutie is begonnen... en slaat over op andere delen van het land!

Van Versailles naar Parijs...

oktober 1789

• Het Franse volk eist dat de koning in Parijs gaat wonen. 
• Met succes: de koninklijke familie verhuisde naar het Tuilerieënpaleis. 

De koning is gevlucht!

juni 1791

• 
  
• De koninklijke familie besluit te vluchten, maar worden in het noorden van Frankrijk betrapt en teruggebracht naar het Tuilerieënpaleis in Parijs.

Een nieuwe grondwet

september 1791

• In de nieuwe grondwet is er plek voor de koning, al is zijn macht erg klein geworden. Frankrijk is een constitutionele monarchie, een koninkrijk waarin de koning zich ook aan de grondwet moet houden.
• Frankrijk wordt een democratie, maar enkel mannen met een goed inkomen kregen kiesrecht.

Bestorming van de Tuilerieën

september 1792

• Ondertussen zoekt de koning steun in het buitenland.
• Daarom worden de koning en koningin worden gearresteerd en gevangen.
• Het koningschap wordt afgeschaft: Frankrijk is een republiek.

Nu twee vragen over het eerste gedeelte van de Franse revolutie 

Wat is een constitutionele monarchie?

1. Een republiek met een koning aan de macht
2. Een koning is de baas maar zijn macht wordt beperkt door een grondwet
3. Een koning is de baas en hij heeft absolute macht
4. Een republiek waar de staten generaal de baas is

Wat is een republiek?

1. Een land zonder een koning als staatshoofd
2. Een land met een koning als staatshoofd
3. Een land waar twee koningen de macht verdelen
4. Een land met een koning die weinig macht heeft

Maak je klaar om aantekeningen te nemen

Uitleg

Lodewijk wordt onthoofd

januari 1793

• De koning wordt ter dood veroordeeld en terechtgesteld in Parijs.
• In oktober volgt ook de koningin, Marie Antoinette.
• Het is het begin van de Terreur.

Lodewijk wordt onthoofd

januari 1793

De Jakobijnen ontdekken de geheime briefwisseling tussen Lodewijk 

en de Oostenrijkse keizer, en oordelen: "Hoogveraad!"

De koning wordt ter dood veroordeeld en terechtgesteld in Parijs.

De Terreur

1793-1794

• De macht in Frankrijk komt in handen van de radicale Jakobijnen.
• Tijdens het Schrikbewind worden tienduizenden 'tegenstanders' van de Revolutie opgepakt en terechtgesteld.
• De leider van de Jakobijnen is Robespierre.

Einde aan De Terreur

zomer 1794

• Er komt steeds meer weerstand tegen Robespierre en in juli 1794 wordt hij, samen met zijn handlangers, gearresteerd en terechtgesteld.

De Directoire

1795-1799

• De regering, de Directoire ('Directie'), van 5 directeuren heeft echter vooral te maken met economische tegenslagen en is erg zwak.
  
• Eigenlijk hopen veel Fransen dat één man het land gaat redden...

Staatsgreep van Napoleon

november 1799

• Generaal Napoleon Bonaparte heeft de Franse Republiek al eerder gered: in 1795, toen aanhangers van de overleden koning de macht wilden grijpen.
• Hij is klaar met de zwakke Directoire en zet hen af. 
• Napoleon benoemt zichzelf tot consul. 

Napoleon wordt dictator

1799-1804

• Hoewel de Franse Revolutie hem de kans heeft gegeven hoger op te komen, heeft Napoleon niet zoveel met de idealen van de Revolutie.
• Hij schakelt tegenstanders uit en wordt langzaamaan dictator van Frankrijk.
  
• Het volk heeft, door zijn overwinningen, alle vertrouwen in Napoleon.
  

Frankrijk bezet Nederland

1795-1813

Op verzoek van de Patriotten, Nederlanders die van de prins van Oranje, af willen, vallen Franse troepen Nederland binnen.
Nederland wordt de Bataafse Republiek, maar de Nederlanders zelf hebben maar weinig te zeggen.

Napoleon kroont zichzelf keizer

1804

Nu Napoleon de absolute baas is in grote delen van Europa, kroont hij zichzelf tot keizer.

Na 15 jaar revolutie lijkt Frankrijk terug bij af: er is weer één man de baas.

Koninkrijk Nederland

1806-1810

De broer van Napoleon, Lodewijk Napoleon, wordt in 1806, de eerste koning van Nederland.
Hij is geliefd in ons land: zo probeerde hij ook Nederlands te praten. 
Dat was niet altijd makkelijk. Zo noemde hij zichzelf: 'konijn van Olland'

Deel van Frankrijk

1810-1813

Napoleon vindt dat zijn broer veel te vriendelijk is voor de Nederlanders, en stuurt hem weg.
Nederland wordt nu een deel van het Franse Keizerrijk.

Tocht naar Rusland

juni 1812

Napoleon voerde in Europa dienstplicht in waardoor hij een enorm leger ter beschikking had

Napoleon wilt ook Rusland veroveren met zijn Grande Armée
Hij verovert Moskou, maar de stad wordt door de Russen zelf in brand gestoken. Napoleon is verbijsterd...

Napoleons terugtocht

oktober 1812

Rusland wordt zijn ondergang
De Russische tactiek én de winter verwoestten het Grande Armée van Napoleon.
Van de 680.000 soldaten, komen er uiteindelijk maar 40.000 terug in Frankrijk.

Verbannen naar Elba

1814

Napoleon wordt in 1814 afgezet en verbannen naar het eiland Elba, maar hij weet te ontsnappen en Parijs te bereiken.
De Fransen juichen hem toe als hij langsrijdt: Napoleon wordt opnieuw keizer

Frankrijk bezet Nederland

1795-1813

Op verzoek van de Patriotten, Nederlanders die van de prins van Oranje, af willen, vallen Franse troepen Nederland binnen.
Nederland wordt de Bataafse Republiek, maar de Nederlanders zelf hebben maar weinig te zeggen.

Napoleon kroont zichzelf keizer

1804

Nu Napoleon de absolute baas is in grote delen van Europa, kroont hij zichzelf tot keizer.

Na 15 jaar revolutie lijkt Frankrijk terug bij af: er is weer één man de baas.

Koninkrijk Nederland

1806-1810

De broer van Napoleon, Lodewijk Napoleon, wordt in 1806, de eerste koning van Nederland.
Hij is geliefd in ons land: zo probeerde hij ook Nederlands te praten. 
Dat was niet altijd makkelijk. Zo noemde hij zichzelf: 'konijn van Olland'

Deel van Frankrijk

1810-1813

Napoleon vindt dat zijn broer veel te vriendelijk is voor de Nederlanders, en stuurt hem weg.
Nederland wordt nu een deel van het Franse Keizerrijk.

Tocht naar Rusland

juni 1812

Napoleon voerde in Europa dienstplicht in waardoor hij een enorm leger ter beschikking had

Napoleon wilt ook Rusland veroveren met zijn Grande Armée
Hij verovert Moskou, maar de stad wordt door de Russen zelf in brand gestoken. Napoleon is verbijsterd...

Napoleons terugtocht

oktober 1812

Rusland wordt zijn ondergang
De Russische tactiek én gevreesde winter verwoesten het Grande Armée van Napoleon.
Van de 680.000 soldaten, komen er uiteindelijk maar 40.000 terug in Frankrijk.

Verbannen naar Elba

1814

Napoleon wordt in 1814 afgezet en verbannen naar het eiland Elba, maar hij weet te ontsnappen en Parijs te bereiken.
De Fransen juichen hem toe als hij langsrijdt: Napoleon wordt opnieuw keizer

Slag bij Waterloo

1815

Napoleon is nog 100 dagen keizer, daarna wordt hij verslagen in de Slag bij Waterloo.
Napoleon wordt opnieuw verbannen. Nu voorgoed.
De rest van zijn leven zal hij doorbrengen op het eiland St. Helena (Atlantische Oceaan)

Erfenis van Napoleon

• Verkeer: rechts rijden

• Burgerlijke stand: aangifte van geboorte en sterfte (Code Napoléon)

• Invoering van achternamen

• Invoering van het metrieke stelsel (meters, kilometers)

• Nederland wordt écht één land

0