‹Terug naar zoeken

Les 3, deel 2/3: Voedselverspilling

Les 3: Voedselverspilling
DEEL 2
1 / 36
volgende
Slide 1: Tekstslide
WoordenschatWereldoriëntatie+1BasisschoolGroep 6

Les van voorheen UGO - Gelijke Onderwijskansen

In deze les zitten 36 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Les 3: Voedselverspilling
DEEL 2

Slide 1 - Tekstslide

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.
                                                                           
           weet je meer over het nieuws;
           weet je meer over de oorzaken en gevolgen van voedselverspilling;

           kun je de tekst samenvatten met behulp van een schema;

           Kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.
Aan het eind van deze les

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

het nieuws
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 
Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?
Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.
Het is niet te kort, maar ook niet te lang.
Je kunt er veel vragen over stellen.
het nieuws
de tekst
terugblikken
Je kunt er je mening over geven.
Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.
Je kunt er verder over doordenken en praten.
Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

     Kies nu zelf een nieuwsartikel van een van deze websites en lees het goed.
Klik op de oranje tekst
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.
Trouw
NOS.nl
AD
NU.nl
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Op welke website heb jij een artikel gelezen?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 6 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Wat is de titel van jouw artikel?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 7 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.
Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.
In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 
scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
Samenvatten?
Denk aan:
  • Over wie (of wat) gaat het?
  • Wat is er aan de hand?
  • Waar was dat?
  • Wanneer was dat?
  • Waarom was dat?
  • Hoe is het gebeurd?
  • Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?

het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 9 - Open vraag

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Voedselverspilling,
hoe erg is dat nu echt?

de tekst
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?
Lees de hele zin.
Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.
Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.
Ken je het woord in
een andere vorm wel?
Vraag het aan iemand.
Wie weet kent diegene het woord!
Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.
Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Eerst even scannen!
bron
Bron: Natuur & Milieu (30/6/2021 door Karen Eilers)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.
scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’. In de volgende dias gaan we de alinea's een voor een langs.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Wat ga je lezen in de tekst over voedselverspilling denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de titel en de inleiding
de verspilling
Betekenis: heel erg veel van iets gebruiken zonder dat dit nodig is
Klik hier voor de betekenis van de oranje woorden
Hoe erg is voedselverspilling?

Er is steeds meer aandacht voor de enorme hoeveelheden voedsel die jaarlijks verloren gaan in Nederland. Door initiatieven zoals Too Good To Go, de Food Waste Challenge, en onze eigen doggybagcampagne worden we ons er steeds meer van bewust: hoe minder voedsel we weggooien, hoe minder voedsel hoeven we te produceren. Dat bespaart landbouwgrond, water en energie en is goed voor onze planeet! Maar wie gooien er dan toch nog voedsel weg en heeft dat echt een effect op het milieu en de economie?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 14 - Tekstslide

Bespreeksuggestie(s):
  • Kennen je leerlingen de concepten 'Too good to go', de Food Waste Challenge en 'doggybag'? Zoek samen informatie op.

Hoe erg is voedselverspilling denk jij? Leg uit waarom je dat denkt.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 15 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Waarom is minder voedsel weggooien beter voor onze planeet denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 16 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

het eerste kopje
Voedselverspilling in Nederland
In Nederland gooien we thuis gemiddeld 34,3 kg eetbaar voedsel - dus geen schillen of botten – per persoon per jaar weg (fig. 1). 4,8 kg voedsel zit zelfs nog onaangeraakt in de verpakking of schil wanneer het in de prullenbak verdwijnt. In totaal verspillen we thuis 9,5% van al het voedsel dat we kopen, met een gemiddelde waarde van € 120 euro per persoon per jaar. Huishoudens hebben een aandeel van ca. 23 tot 32 % in de totale voedselverspilling van de hele keten (inclusief producenten, horeca en supermarkten). Dat betekent dus dat de totale hoeveelheid verspild voedsel in ons land ongeveer 4 keer zo groot is!
het huishouden
Betekenis: de bewoners van één huis of een gezin
het nieuws
de tekst
terugblikken
figuur 1

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Reken maar eens uit hoeveel kilo eetbaar voedsel jullie thuis verspillen!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 18 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


In deze alinea worden naast de huishoudens nog andere voedselverspillers genoemd.
Wie van hen denk je dat het meeste voedsel verspilt?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 19 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Waarom denk je dat? 
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 20 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

het eerste deel van het tweede kopje
mondiaal
Betekenis: wat de hele wereld betreft
Gevolgen van voedselverspilling
Voedselverspilling is natuurlijk zonde van goed voedsel, helemaal als je bedenkt dat er nog steeds 820 miljoen mensen op aarde in hongersnood leven. Maar wat zijn nou precies de gevolgen voor het milieu? Wereldwijd wordt één derde van al het geproduceerde voedsel verspild. Met het verspillen van voedsel, verspil je ook alle grondstoffen en hulpbronnen die voor de productie zijn gebruikt, zoals vruchtbaar land, water, arbeid en energie. Als we geen voedsel verspilden, konden we deze landbouwgrond en het benodigde water teruggeven aan de natuur en energie besparen. Het is niet voor niets dat mondiaal halveren van de voedselverspilling in 2030 deel uitmaakt van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties.
halveren
Betekenis: met de helft verminderen
Klik hier en luister mee!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 21 - Tekstslide

Bespreeksuggestie(s):

Wat zijn volgens deze alinea de gevolgen van voedselverspilling voor het milieu?
het nieuws
de tekst
terugblikken
A
verspillen van alle grondstoffen en hulpbronnen
B
natuur en energie besparen
C
een nieuw duurzaam ontwikkelingsdoel van de Verenigde Naties
D
hongersnood

Slide 22 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


Waarom willen de Verenigde Naties de voedselverspilling
mondiaal halveren, denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 23 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

het tweede deel van het tweede kopje
De gevolgen voor het milieu hangen af van het soort voedsel dat wordt weggegooid. Over het algemeen wordt er relatief weinig vlees verspild, maar toch is dit nog zo’n 7% van al het weggegooide voedsel. De veestapel produceert echter veel broeikasgassen en gebruikt veel land, water en voer.  Voor iedere kilo rundvlees bijvoorbeeld moet een koe 13 kilo voedsel eten, dat ook vaak weer wordt verbouwd. Daardoor is de milieu-voetafdruk van weggegooid vlees per kilo veel groter dan die van andere verspilde voedingsmiddelen. De milieu-voetafdruk per kilo van brood (21% van het verspilde voedsel), groente (11%)  en aardappelen (8%) is over het algemeen relatief laag. Maar we gooien er zoveel van weg dat de totale belasting toch hoog is.
de veestapel
Betekenis: alle boerderijdieren in een land
de milieu-voetafdruk
Betekenis: hoeveel land en water er gebruikt wordt voor iets en wat de gevolgen daarvan zijn voor het milieu
de belasting
Betekenis: het negatieve gevolg van iets
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Leg in eigen woorden uit waarom de milieu-voetafdruk van een kilo weggegooid vlees groter is dan van een kilo weggegooide groente.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 25 - Open vraag

Een kilo weggegooid vlees kost meer dan een kilo weggegooide groente, omdat jij als je een kilo vlees weggooit, je daarmee ook het voer weggooit dat het dier waarvan het vlees komt, heeft gegeten. Jij gooit dus 'dubbel' weg!
het derde kopje
Wat een cijfers. Wie gooit al dat eten weg?
Bijna iedereen, jij misschien ook wel! Uit onderzoek blijkt dat eenpersoonshuishoudens en jongeren het meest verspillen. Naarmate mensen ouder zijn, gooien ze minder weg. Dat laatste komt wellicht door hun opvoeding en het feit dat zij daardoor beter weten hoe ze verspilling moeten voorkomen.
wellicht
Betekenis: misschien
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Volgens deze alinea verspillen oudere mensen vaak minder voedsel en komt dat misschien door hun opvoeding. Wat is er dan anders in hun opvoeding dan in die van jou denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 27 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

het laatste kopje
Waarom verspillen we zo veel voedsel?
Mensen kopen gemakkelijk te veel door grote verpakkingen, aantrekkelijke aanbiedingen en door impulsaankopen. Het is daarnaast soms lastig om precies in te schatten hoeveel eten je nodig hebt, zeker als je kinderen hebt met een wisselende eetlust en voorkeuren. Daardoor koken mensen vaker iets te veel dan te weinig. Ook gooien veel mensen eten weg waarvan de ‘ten minste houdbaar tot datum’ is verstreken. En tenslotte kan het grote gevolgen hebben voor de houdbaarheid van eten, wanneer producten niet op de juiste manier worden bewaard, waardoor een deel van ons voedsel onnodig belandt bij het gft-afval. Het verspillingsrisico lijkt dus overal op de loer te liggen.
de impuls
Betekenis: iets wat je zomaar doet, zonder er eerst over na te denken
op de loer liggen
Betekenis: wanneer iets je zomaar zou kunnen overkomen
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Welke van deze zes redenen die zijn genoemd voor het
verspillen van voedsel is in jouw huishouden de belangrijkste reden?
het nieuws
de tekst
terugblikken
grote verpakkingen
aantrekkelijke aanbiedingen
impulsaankopen
lastig inschatten
weggooien bij verstrijken houdbaarheidsdatum
niet op de juiste manier bewaren
anders, namelijk... (leg uit in de volgende slide)

Slide 29 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Leg je antwoord uit.
Heb je in de vorige slide 'anders' aangeklikt? Leg dan hier uit wat die reden is.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 30 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


We kijken terug naar de vraag in de titel van de tekst: hoe erg is voedselverspilling? Wat is jouw conclusie nu je deze tekst gelezen hebt?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 31 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Wat wil de schrijver van deze tekst bereiken denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 32 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Maak in je schrift een (stroom)schema waarin je het probleem uit de tekst (voedselverspilling) omschrijft en de oorzaak en gevolgen ervan. Gebruik steekwoorden. Klik eerst even op de hotspot om te zien hoe je een schema kunt maken!
Maak een foto van je schema en upload deze hier.
het nieuws
de tekst
terugblikken
een schema?
In een schema kun je belangrijke informatie uit de tekst heel overzichtelijk weergeven. Een schema kan verschillende vormen hebben. Kijk maar eens naar het voorbeeld door op de afbeelding te klikken om in te zoomen.

Slide 33 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

terugblikken
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hier staan de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.
het nieuws
de tekst
terugblikken
Ja, dit doel heb ik behaald
Nee, aan dit doel moet ik nog werken
Ik weet wat de oorzaken en gevolgen van voedselverspilling zijn.
Ik kan de tekst samenvatten met behulp van een schema.
Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.
Ik weet meer over het nieuws.

Slide 35 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Je bent nu klaar met deel 1 van deze les.
Veel plezier met deel 3!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies