3.7 Grammatica les 3 - 1KGT

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

• Pak je leesboek en ga rustig lezen
• Werkboek A en etui (pen/potlood.) op de
   hoek van je tafel.
• laptop op de hoek van je tafel

3.7  Grammatica

- opdracht 11, 17 en 19 op 226-229

Huiswerk bespreken

• Hoofdstuk toets maandag 29 januari
    - lezen
    - woorden
    - grammatica
    - spelling

Hoofdstuk 3

• hoe je het werkwoordelijke gezegde (wg) vindt
• hoe je het onderwerp (O) in een zin vindt
• hoe het lijdend voorwerp (lv) in een zin vindt

3.7 Grammatica

In deze paragraaf leer je:

• De persoonsvorm (pv)
  
• Is altijd een werkwoord, je gebruikt de vraagproef of tijdproef
  
  
• Het werkwoordelijk gezegde (wg)
  
• De pv + alle andere werkwoorden in de zin
  
  
• Het onderwerp (ond)
  
• Stel de vraag : wie of wat + het wg?

3.7 Grammatica - herhaling

Hoe vind je ook al weer:

• De pv, het ond, het wg zijn zinsdelen
  
• De zinsdelen zet je tussen zinsdeelstrepen |
  
• Zinsdelen kan je verschuiven in de zin.
  
  
• Bijvoorbeeld
   | De oude man | heeft | op zijn gitaar | gespeeld. |
   | Op zijn gitaar | heeft | de oude man | gespeeld. |

3.7 Grammatica - herhaling

Hoe zat het ook al weer met zinsdelen?

Het werkwoordelijke gezegde (wg) bestaat uit alle werkwoorden in de zin.

Het wg bestaat dus uit: de pv + alle andere werkwoorden.

Dit kan een voltooid deelwoord zijn (ge-, be-, her-) of een heel werkwoord (infintief: lopen, rennen, spelen, vragen, zitten)
Bijvoorbeeld: 

       O         wg                               wg
   | Jesse | gaat | zijn huiswerk | maken.| 
               O                  wg                                    wg

   | De verkoopster | heeft | een duur sieraad | verkocht |

3.7 Grammatica

Leertekst werkwoordelijk gezegde 1 blz. 242

Het werkwoordelijke gezegde (wg) bestaat uit alle werkwoorden in de zin.

Het wg bestaat dus uit: de pv + alle andere werkwoorden.

Aan sommige werkwoorden wordt aan het of te toegevoegd
Bijvoorbeeld: 

       O         wg                                wg
   | Julia | probeert | op de klok | te kijken. | 

               O       wg              lv                         wg

   | De juwelier | is | een gouden ring | aan het repareren. |

3.7 Grammatica

Leertekst werkwoordelijk gezegde 2 blz. 243

Het werkwoordelijke gezegde (wg) bestaat uit alle werkwoorden in de zin.

Het wg bestaat dus uit: de pv + alle andere werkwoorden.

Sommige werkwoorden worden in een zin gesplitst: splitsbare werkwoorden 
Bijvoorbeeld: 

       O         wg                        wg
   | Rene | belt | zijn moeder | op | 

               O         wg                                                 wg

   | De juwelier | spreekt | met de klant een prijs  | af |

3.7 Grammatica

Leertekst werkwoordelijk gezegde 2 blz. 243

Wie of wat iets doet in een zin, noem je het onderwerp (O).

Je vindt het onderwerp door de vraag te stellen:   Wie of wat + wg ?

Bijvoorbeeld:

De oude man is naar de overkant gerend.
Wie is gerend?  Antwoord : de oude man (onderwerp)

De tak is van de boom afgebroken.
Wat is afgebroken?  Antwoord : de tak (onderwerp)

3.7 Grammatica

Leertekst onderwerp (O) 2 blz. 245

1. Onderstreep de persoonsvorm (pv) - zet gelijk tussen zinsdeelstrepen |

2. Zoek het werkwoordelijke gezegde (wg) - zet gelijk tussen zinsdeelstrepen |

3. Zet wg boven de pv en de wg

4. Zoek het onderwerp (O) 

5. Zet O boven het onderwerp - zet gelijk tussen zinsdeelstrepen |.

6. Zet de pv, het wg en het onderwerp (o) tussen zinsdeelstrepen

Klaar maak de woordzoeker op de achterkant

3.7 Grammatica

Opdracht op werkblad

1. Wetenschappers hebben informatie in een tijdschrift gedeeld.

2. Veel mensen eten nog steeds te veel ongezond voedsel.

3. Ook hebben steeds meer kinderen allergieën gekregen.

4. Mijn vader wilde een nieuwe lamp in de kamer ophangen.

5. Helaas stond hij te wiebelen op een wankele trap.

            O                     wg               lv                                             wg

1. Wetenschappers | hebben | informatie | in een tijdschrift | gedeeld.|

             O             wg                                   lv

2. Veel mensen | eten | nog steeds | te veel ongezond voedsel.|

               wg                   O                             lv                 wg

3. Ook | hebben | steeds meer kinderen |allergieën |gekregen.

               O         wg              lv                                                 wg

4. Mijn vader | wilde | een nieuwe lamp | in de kamer | ophangen.

                     wg      O        wg                  

5. Helaas | stond | hij | te wiebelen | op een wankele trap.|

De antwoorden

                     wg      O         lv                       wg

6. Gelukkig | hield | ik | de ladder |goed | vast. |

             wg            O                          lv

7. Nu | geeft | de nieuwe lamp | een sfeervol licht | in onze kamer.|

     wg    O                     lw             wg

8. Zou | jij | elke dag | pizza | willen eten|?

           O           wg                                                 lw                        wg

9. Domino’s | geeft | aan iedere tiende beller | een gratis pizza | weg.|

          wg                                                   O                       wg

10. Vraag | bij dat adres |maar | alle telefoonnummers | op.

De antwoorden

- Lees de leertekst over lijdend voorwerp blz. 249 nauwkeurig

- Ga naar Max Talent, oefen daar met de woordentrainer

- Ga naar Max Talent, oefen bij hoofdstuk 3 bij Grammatica,
  Test Jezelf

Voorbereiden voor de toets/huiswerk