Reformatie

• Geschiedenis
• Secundair onderwijs

Op zoek naar het ware christelijke geloof

Deel 1 - De reformatie in de Latijnse christenheid

(vanaf de eerste helft 16de eeuw)

Verhouding?

christendom

rooms-katholicisme

oosters-orthodoxie

Welke verandering had de grootste invloed op de gewone Europeanen in de vroegmoderne tijd?

1. De ontdekkingen
2. Renaissance in de kunst
3. Religieuze veranderingen
4. Humanisme

Wat voorafging in de middeleeuwen

1 Voedingsbodem voor religieuze hervormingen

In hoeverre is dit een representatieve bron voor de visie van het volk op de kerk?

1. Representatief
2. Niet representatief

Analyse tekst

2 Representatief?

Weinig representatief: een zeldzame kritiek, die ook risico’s inhield. 

Leidde zeker niet tot religieuze hervormingen.

Analyse tekst

3 Bevolking werd ontvankelijker voor kritiek onder invloed van

- renaissance en humanisme

- technologische vernieuwingen

Analyse tekst

3 Bevolking werd ontvankelijker voor kritiek onder invloed van

- renaissance en humanisme

- De mens stond meer centraal, wat leidde tot een

opkomend individualisme.

- De algemeen kritische ingesteldheid van de

humanisten leidde ook tot kritiek op wanpraktijken in

het geloof.

Analyse tekst

3 Bevolking werd ontvankelijker voor kritiek onder invloed van

- technologische vernieuwingen

De gedichten van de Cornet moesten nog manueel

overgeschreven worden. 

Tijdens de reformatie konden

de kritieken gedrukt worden en werden ze veel sneller

verspreid, dankzij de uitvinding van de boekdrukkunst.

Analyse tekst

4 Waarom werd kritiek anoniem en via prenten verspreid?

Analyse tekst

4 Waarom werd kritiek anoniem en via prenten verspreid?

- anoniem:

Vervolging door de kerk vermijden

- prenten

Ongeletterde massa ook meekrijgen

Actualisering

	vroegmoderne tijd	nu
snelheid verspreiding
anonimiteit
kanalen die gebruikt worden
reacties mensen

2 Luther

1 Begingeneriek: financiering door 'Thrivent Financial for Lutherans'

-> gevolgen voor beeldvorming?

2 Luther

1 Begingeneriek: financiering door 'Thrivent Financial for Lutherans'

-> gevolgen voor beeldvorming?

Vooral positieve aspecten zullen aan bod komen. In een aantal

standpunten was Luther minder modern vanuit ons standpunt; die visies komen niet aan bod (vb. heksenvervolgingen).

Onderscheid

1 verleden: wat er gebeurd is

2 geschiedenis: een reconstructie van wat er gebeurd is op basis van kritische studie van bronnen

3 collectieve herinnering: vaak positieve reconstructie van het verleden, waarbij enkel gegevens uit het verleden worden gebruikt die passen in het eigen beeld

Draagt deze film dan bij tot kennis van...

1. verleden
2. geschiedenis
3. collectieve herinnering

1517: 95 stellingen

tegen aflatenhandel

- 

zie tekst in cursus

"Luther wou een nieuwe godsdienst stichten toen hij zijn 95 stellingen schreef in 1517"

Goed of fout?

"Luther wou een nieuwe godsdienst stichten toen hij zijn 95 stellingen schreef in 1517"

Fout, hij wou enkel wantoestanden in de rooms-katholieke kerk aankaarten en veranderingen brengen;

hij wou geen nieuwe godsdienst stichten.

bedoelde gevolgen <-> onbedoelde gevolgen

Leer van Luther

Welke stellingen sluiten aan bij de leer van 

- Luther?

- het rooms-katholicisme?

Markeer in twee kleuren.

Reactie van paus en keizer

Reactie paus:

Luther werd geëxcommuniceerd op 3 januari 1521

Heilig-Roomse rijk

Reactie wereldlijke macht

Luther moet zich verantwoorden op de Rijksdag van Worms (1521)

1521: Rijksdag van Worms - na afloop

Karel V moet rekening houden met keurvorst Frederik de Wijze.

Hij laat Luther veilig vertrekken, maar onmiddellijk daarna

wordt hij in de rijksban gedaan (vogelvrij verklaard)

Frederik de Wijze neemt Luther in bescherming en laat hem ontvoeren naar een van zijn kastelen, waar Luther in veiligheid kan werken aan een Duitse vertaling van het Nieuwe Testament.

Een waaier aan reformaties

- verschillende reformaties

• calvinisme
• anabaptisme
• ...

- Godsdienstvrede van Augsburg (1555)

Opdracht: kaarten evalueren

In hoeverre heb je dit onderdeel goed begrepen?

😒🙁😐🙂😃