4.2 Lodewijk XIV een absoluut vorst.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Geef een antwoord op de vraag op je wisbordje

Wat was de bijnaam van Lodewijk XIV (14e)?

eerder klaar: welk begrip hoort bij de manier van regeren van Lodewijk XIV?

Lesplanning

1. Leerdoel(en)

2. Uitleg met aantekeningen.

3. Checkvraag bij de uitleg.

4. Werkboek maken/nakijken opdrachten.

5. Korte samenvatting leerdoel(en).

Leerdoel: Ik kan uitleggen hoe Lodewijk XIV Frankrijk bestuurde.

Lodewijk XIV (14e) en zijn moeizame start als koning.

• Lodewijk XIV was nog een kind en zijn moeder, met kardinaal Mazarin regeerden namens hem.
• Problemen in Frankrijk:

1. Oorlog met Spanje die veel geld kostte.
2. Staatskas was leeg.

• Gevolgen problemen:

1. Belastingen verhogen.
2. Opstanden in Frankrijk van vooral de adel, Lodewijk moest vluchten maar Mazarin won met leger uiteindelijk.

Absolutisme: de koning maakt alleen alle wetten, beslist over oorlogen, bepaalde het geloof.

• 1661: Lodewijk XIV ging na de dood van Mazarin zelf alleen zonder eerste minister regeren.
• Ministers voerden voortaan uit wat de koning hen vertelde te doen.
• Lodewijk had geleerd tijdens de opstanden dat de adel niet te vertrouwen was.
• l'état, c'est moi=de staat dat ben ik. Dat zei Lodewijk tegen de Staten-Generaal (parlement) die hij gelijk afschafte.

Hoe hield Lodewijk XIV de adel onder controle?

• Lodewijk XIV liet paleis Versailles bouwen wat in 1682 af was.

1. voor aanzien/statussymbool, om zijn absolute macht te laten zien.
2. adel moest hier komen wonen, zo kon Lodewijk ze in de gaten houden en konden ze geen complotten bedenken.

• Er werden feesten, theater, officiële bijeenkomsten, enz. georganiseerd waar de adel verplicht bij aanwezig was, deze waren erg duur.

Le roi soleil

• Iedereen die kritiek had op de koning of te veel macht kreeg kon naar de gevangenis, zoals de minister van financiën die ook groot paleis liet bouwen net zoals Lodewijk.


• Lodewijk zag zichzelf als het middelpunt van Frankrijk=> al zijn paleizen, meubels, koetsen met zonnen versieren en trad zelf regelmatig op verkleed als de Zonnegod Apollo=> bijnaam de zonnekoning=> alles draaide om hem.

Eén wet, één geloof, één vorst

• Edict van Nantes. (Franse protestanten= hugenoten, kregen hiermee in 1598 vrijheid van geloof en eigen versterkte steden, scholen en kerken)
• 1685 afschaffen Edict van Nantes gevolg: Lodewijk was tegen deze aantasting van zijn macht, hij was katholiek dus iedereen moest katholiek zijn. 
• Lodewijk bepaalde nu alles: hij is aan niemand verantwoording schuldig, behalve aan God: had hem aangewezen.

Schrijf op je wisbordje een antwoord op de vraag.

Leg uit waarom Lodewijk XIV Versailles liet bouwen.

Eerder klaar: Leg uit waarom Lodewijk XIV de zonnekoning werd genoemd.

Te doen

Maken werkboek par 4.2 vraag 15,17,18,20,21,22.

Nakijken!

Klaar dan maken succescriteria, cornell schema/ flashcards/ 4.8 afsluiting/ oefentoetsen maken par. 4.2

Leren 4.2

Samenvatting leerdoelen

Leerdoel: Ik kan uitleggen hoe Lodewijk XIV Frankrijk bestuurde.

Schrijf in max. 5 zinnen een samenvatting van het leerdoel van vandaag.

Geef een antwoord op de vraag op je wisbordje

Leg uit wat we bedoelen als we zeggen dat Lodewijk XIV met het absolutisme de economie, bestuur en het geloof bepaalde.

Eerder klaar: leg uit waarom Lodewijk XIV Versailles liet bouwen.

Lesplanning

1. Leerdoel(en)

2. Uitleg met aantekeningen.

3. Checkvraag bij de uitleg.

4. Werkboek maken/nakijken opdrachten.

5. Korte samenvatting leerdoel(en).

Leerdoel: Ik kan uitleggen welke gevolgen de manier van besturen van Lodewijk XIV had voor de burgers van Frankrijk.

Gevolgen voor de protestanten

• Protestanten mochten bepaalde beroepen niet meer doen, kregen soldaten in huis die huizen vernielden en plunderden. Bekeren of vluchtten naar buitenland enige optie hugenoten (Franse protestant).
  
• De koning wilde dat de hugenoten allemaal keurige katholieke onderdanen werden en hij probeerde te verhinderen dat zij het land verlieten. 

Colbert minister van Financiën

• Hij ging het bestuur beter organiseren en schakelde wetenschappers in om Frankrijk rijker en machtiger te maken.
• Hoe deed hij dat: 

1. Oprichten van staatsfabrieken op, met luxeproducten waar de koning en adel zo dol op waren. Overal vandaan kwamen er vaklieden: glasblazers uit Italië, papiermakers uit de Nederlanden en goudsmeden uit Duitsland.
   

2. Belastinginning verbeterd en vergroot worden, door het verbieden van handel in adellijke titels. 

3. Hij benoemde dertig opzichters (intendanten), die overal streng toezicht hielden op de belastinginning. 

• Het beleid van Colbert was succesvol, maar de koning gaf het geld net zo snel weer uit en luisterde hij niet naar Colbert om het wat zuiniger aan te doen.

Lodewijk XIV voerde veel oorlogen.

• Als absoluut vorst besliste Lodewijk alleen of hij oorlog ging voeren. Hij wilde meer gebied, macht, aanzien door oorlog te voeren. Deze kosten veel geld. 
• Tegen Spanje, de Republiek en het Heilige Roomse Rijk=> ruzie met leiders heel Europa,  hij verloor grotendeels.
• Hij adviseerde Lodewijk XV, geen oorlogen te voeren, maar minder belasting te heffen van de arme bevolking. 

Gevolgen bestuur Lodewijk XIV voor Frankrijk.

• Positief: Lodewijk had de adel politiek buitenspel gezet. De belastinginning verbeterd en de economie gemoderniseerd. De Franse kunst en cultuurvoorbeeld voor Europese vorsten.

• Nadelig: de hoge kosten van oorlogen, hofhouding en feesten zorgden voor steeds hogere belastingen boeren en burgers.  Hun huizen en landerijen werden door soldaten geplunderd. Meer ontevredenheid bij burgers, boeren. 

Schrijf op je wisbordje een antwoord op de vraag.

Noem een positief en nadelig gevolg van het absolutisme van Lodewijk XIV.

Eerder klaar: Hoe noem je de manier van besturen door Lodewijk XIV?

Te doen

Maken werkboek par 4.2 vraag 23,25,29,30.

Nakijken!

Klaar dan maken succescriteria, cornell schema/ flashcards/ 4.8 afsluiting/ oefentoetsen maken par. 4.2

Leren 4.2

Samenvatting leerdoelen

Leerdoel: Ik kan uitleggen welke gevolgen de manier van besturen van Lodewijk XIV had voor de burgers van Frankrijk.

Schrijf in max. 5 zinnen een samenvatting van het leerdoel van vandaag.