2VG 3.3 Lezen - kritisch lezen en tekstverband - deel 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Dilemma op dinsdag

Lesdoelen

1.  Boekenclub

2. Terugblik betogende teksten

3. Kritisch lezen

4. Tekstverband 3: oorzaak -gevolg

Boekenclub

§3.3 Lezen - terugblik

Betoog

Wat zijn kenmerken
van een betogende tekst?

= betoog

Betogen betekent 'met bewijzen aantonen'. Iemand geeft zijn menig en wil de lezer daarvan overtuigen door deze te verdedigen met geloofwaardige argumenten. De schrijver kan een tegenargument gebruiken en deze weerleggen.

= betoog

Veel betogen hebben als tekstopbouw een driedeling: 

inleiding - kern - slot

De hoofdgedachte van een betoog bestaat uit de mening van de schrijver (standpunt), meestal gevolgd door zijn belangrijkste argument. Daarop volgt mogelijk een tegenargument en eventueel een weerlegging.

Welke leestrategieën ken je?

Leesstrategieën

1. verkennend lezen

2. nauwkeurig lezen

3. zoekend lezen

4. studerend lezen

5. kritisch lezen

Kritisch lezen, kijken, luisteren en schrijven

Kritisch lezen, blz. 178

De lezer weegt vooral de argumenten kritisch. 

Als je een tekst kritisch leest, stel je jezelf beoordelende vragen zoals:

• Is de schrijver deskundig?
• Hoe weet hij dat?
• Is de informatiebron betrouwbaar?
• Is de informatie waar?
• Is het argument een feit of een mening?

Tekstverbanden

en signaalwoorden

1. opsommend

2. tijdsvolgorde 

3. tegenstellend

4. uitleggend

5. redengevend

6. concluderend

7. samenvattend

8. oorzaak en gevolg

9. vergelijkend

Tekstverbanden in een betogende tekst

Tekstverband	Signaalwoorden	Voorbeelden
Redengevend	want, omdat, daarom, immers, namelijk	Wouter heeft zicht ingeschreven op een sportschool, want hij wil er in vorm zijn voor de eerste wedstrijd van het seizoen.
Concluderend	dus, dan ook, hieruit volgt, de slotsom is, concluderend	Anja heeft een nieuwe jurk gekocht. Kortom , ze is helemaal klaar voor het feest!

Oorzaak en gevolg

in een tekstverband

doordat, daardoor, 

zodat, waardoor, 

met als gevolg

Het tekstverband oorzaak-gevolg

Tekstverband	Signaalwoord	Voorbeeld
Oorzaak-gevolg	doordat, daardoor, waardoor, met als gevolg, zodat...	Doordat het vanmorgen spiegelglad was, kwamen we te laat op school aan.
		Ik werd getackelt en kreeg daardoor een dikke knie.

Robin werd getackeld tijdens de voetbalwedstrijd en kreeg daardoor een dikke knie.

oorzaak = Robin werd getackeld tijdens de voetbalwedstrijd

gevolg   = Robin kreeg een dikke knie

signaalwoord: daardoor

Wat?	§ 3.3 Lezen: Nakijken 2cdef, 3, 4, 6 t/m 10 Maken 11-15, 18 + 19
Hoe?	Leerwerkboek
Hulp?	Boek --> klasgenoot --> Straver
Opbrengst?	Huiswerk
Lesdoel	Kritisch lezen tekstverband oorzaak-gevolg
Klaar?	Taak week 2&3

Heb je wat geleerd?