Koude Oorlog: VN en Situatie in Azië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Ontstaan VN + Situatie in Azië
(de situatie in Azië) 

Ontstaan Verenigde Naties

Verenigde Naties

• Op 24 oktober 1945 opgericht.
• Door VS (Roosevelt) en Eng. (Churchill)
• 51 landen spraken af: 'nooit meer oorlog te voeren'.
• Voorloper van de VN was de Volkenbond.
• Ook de SU sloot zich in 1945 aan bij de VN (verschil NAVO) 

Volkenbond

• Opgericht na WOI (1919)
• Door Wilson (president VS)
• Mislukt omdat: 
  - VS wordt zelf geen lid
  - Duitsland en SU worden pas later lid (1929) door Verdrag Versailles
  
• Japan en Dui. 1933 uit de Volkenbond, SU in 1939. 

Wat doet de VN?

• De bevordering van de internationale vrede en veiligheid.
• De ontwikkeling van vriendschappelijke relaties tussen naties.
• Samenwerking bij het oplossen van internationale problemen.
• Het bevorderen van de naleving van de mensenrechten. 

Structuur

• Nu: 193 landen
• VEILIGHEIDSRAAD
  - belangrijkste beslissingen genomen in deze vergadering 
  - 5 permanente leden: VS, SU, GB, Frankrijk en China (winnaar WOII) > VETORECHT
• - 10 wisselende leden, gekozen uit de lidstaten voor 2 jaar 

VN Koude Oorlog

• Door vetorecht (ik verbied) nauwelijks in actie.
• Eigen belangen eerst? 
• Boycot SU > Korea Oorlog en Communistische Partij China

Spotprenten VN 

Koreaanse Oorlog

juni 1950 - juli 1953

Oorzaken

• Korea was sinds 1910 bezet door Japan
• Na WOII werd Noord Korea bevrijd door SU, Zuid Korea door VS. 
  
  
• Hierdoor werd het land gesplitst in: 
  

Noord-Korea: communistisch, gesteund door de Sovjet-Unie
Zuid-Korea: kapitalistisch, gesteund door de Verenigde Staten

Noord-Korea valt 

Zuid-Korea aan

juni 1950

Gevolgen (1)

• Verenigde Naties sturen een troepenmacht (onder leiding VS). 
• De Sovjet-Unie boycot de VN en is afwezig bij de stemming > Konden dus ook hun VETO niet gebruiken.

• China raakt in oktober 1950 kort bij de oorlog betrokken (ook communistisch) 

Er zijn voorstanders in de VS voor het gebruik van 26(!) atoombommen (op Noord-Korea, China en de Sovjet-Unie)

Gevolgen (2)

• Bij de wapenstilstand in juli 1953 liggen de grenzen nog hetzelfde als aan het begin van de oorlog: 38e breedtegraad

Offcieel is er nog steeds geen vrede tussen Noord-Korea en Zuid-Korea.

De rest van Azië?

Hoe gaat het in de rest van Azië?

• Dekolonisatie
• Containmentpolitiek 
• Ruzie in Veiligheidsraad > China 
• VS bang voor domino effect
• Gaat ook in Azië extra steun geven (militair en economisch) 

Vietnamoorlog (1)

Frans-Vietnamese Oorlog 1945-1954

Vietnamoorlog (2)

N.Vietnamese-Amerikaanse Oorlog 1963-1975

Oorzaken

• Vietnam was een kolonie van Frankrijk: Frans Indochina

• Veroverd door Japan tijdens de Tweede Wereldoorlog

• Ontstaan nationalisme bij de bevolking

Oorzaken

• Dekolonisatie onder leiding van de communistische Vietminh
  

• Fransen willen dit niet accepteren

• Vergeet dit ook niet: dekolonisatie zie je overal in Azië gebeuren. Zo wil India niet meer bij Engeland horen en Indonesië niet meer bij Nederland.

Gevolgen

• Fransen worden verslagen bij Dien Bien Phu (1954)

• Noord-Vietnam wordt communistisch

• Zuid-Vietnam wordt kapitalistisch

• Grens ligt bij de 17e breedtegraad

• De Verenigde Staten steunen (in het geheim) Zuid-Vietnam

Containment en dominotheorie

De Amerikaanse president Eisenhower beweerde, in 1954, dat de val van Indochina (tegenwoordig Vietnam), voor het communisme, als een rij dominostenen de val van Zuidoost-Azië zou meebrengen. Hij vond het zaak om in Vietnam alles op alles te zetten om een nederlaag te vermijden.

Amerikaanse steun aan Zuid-Vietnam

Doel: voorkomen dat Zuid-Vietnam onder de voet wordt gelopen door het communistische Noord-Vietnam

• Noord-Vietnam steunt communistische aanhangers in Zuid-Vietnam: Vietcong

• Er ontstaat een burgeroorlog in 1957
  

• Amerikanen steunen Zuid-Vietnam, eerst met 'adviseurs' en wapens, daarna met troepen (eind 1963: 16.000)
  

• CIA vermoordt leider van Zuid-Vietnam in 1963 en plaatst een stroman

Hoe verliep de oorlog?

• De Amerikanen vochten in een volstrekt onbekend jungle-gebied, terwijl de Vietnamezen dit gebied goed kenden
  

• Guerilla-oorlogsvoering: geen massale aanvallen, maar kleine, onverwachte aanvallen van de Vietcong
  

Hoe verliep de oorlog?

• De vijand bevond zich ook tussen de bondgenoten
  

• Waar is de vijand?! De Vietcong maakte gebruik van tunnels, ondergrondse bunkers en waren soms vrijwel onzichtbaar

(tal van films en series die je een indruk hiervan kunnen geven)

Steeds meer protesten tegen de oorlog

• Er reizen veel journalisten mee met de soldaten

(embedded journalism)

• De oorlog is vanuit de huiskamer te volgen op televisie en in de kranten
  

• Niet alleen de Vietnamezen, maar ook de eigen soldaten begaan vreselijke oorlogsmisdaden
  

• De frustraties van de soldaten zijn duidelijk te zien: "Wat doen we daar?!"

• Vergeet dit ook niet: de meeste protesten zijn in Amerika zelf, maar ook in Nederland wordt tegen de oorlog geprotesteerd.
  

https:

Afloop van de oorlog

• Nixon, vanaf 1969 president, wil de oorlog beëindigen
  

• Zo min mogelijk gezichtsverlies voor de Amerikanen: Peace with Honour

• Vietnamisering: geef de oorlog terug aan de Vietnamezen
  

• Terugtrekking van de Amerikaanse troepen
  

• Vredesverdrag met Noord-Vietnam/Vietcong in Parijs (1973)
  

Gevolgen van de Vietnamoorlog

• Het Amerikaanse zelfvertrouwen heeft een enorme dreun gehad

• Veel Vietnamveteranen met posttraumatische stressstoornis, maar worden vooral als moordenaars gezien
  

• Enorme staatsschuld van de Verenigde Staten door de oorlogskosten

Gevolgen van de Vietnamoorlog

• De Vietnamoorlog had eigenlijk niet zoveel met de Koude Oorlog te maken, meer met Amerika's angst voor het communisme
  

• Vergeet dit ook niet: in 1975 valt Noord-Vietnam, Zuid-Vietnam binnen. Het land wordt in 1976 in zijn geheel communistisch