4. H10.4/5 Zouten

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

10 Zouten: eigenschappen van zouten 

Zouten hebben de volgende eigenschappen:

• Zouten zijn opgebouwd uit positieve en negatieve ionen
• Zouten hebben een kristalrooster
• Zouten zijn bij kamertemperatuur vast
• Zouten hebben hoge smeltpunten
• Gesmolten en opgelost geleiden zouten stroom
• vaste zouten geleiden geen stroom
• de totale lading van een zout is nul

10.3 Zouten: opbouw van zouten 

Dus zouten hebben de volgende eigenschappen:

• Een ontleedbare stof waarin een metaalion voorkomt
• Het metaalion wordt het eerste genoemd
• in de naam staat soms een romeins cijfer
• altijd vast bij kamertemp

Naamgeving van een zout

• Systematische naam: naam van het positieve ion + naam van het negatieve ion.
• Let daarbij op eventuele Romeinse cijfers
• Vb: ijzer(III)chloride
• Vb: aluminiumoxide
• Triviale naam: Binas tabel 42
• Vb: fluoriet ( = calciumfluoride)

de naam van een zout

de naam van een zout geef je door de naam van het positieve ion en de naam van het negatieve ion aan elkaar te plakken

Al₂O₃ heet dus aluminiumoxide

Verhoudingsformule zouten

Een verbinding van ionen (geladen deeltjes)= een zout

een zout bestaat uit een metaal en een niet metaal

Verhouding:

1. Schrijf de naam van het zout op
2. Zet de symbolen van de ionen tussen haakjes achter elkaar
3. Maak de + en - lading kloppend
4. Vereenvoudig (lading weg, haakjes weg waar mogelijk)
   

 opstellen verhoudingsformule van een zout
(volg altijd het 4 stappenplan!)

1. noteer de naam vh zout                                                       1) natriumoxide
2. symbolen ionen tussen haakjes                                       2)   (Na⁺)(O^2-)
3. totale lading gelijk maken                                                    3)   (Na⁺)₂(O^2-)  
4. als je haakjes weg kunt werken doe dat:                       4)    Na₂O(s)
   
   bij samengestelde ionen kun je vaak niet alle haakjes wegwerken !
   zoals bij lood(II)nitraat  =  Pb(NO3)2(s)

Opstellen zoutformule:

1. noteer naam van het zout
2. zet de ionen in symbolen
3. zet de lading van de ionen eronder
4. zet de verhouding eronder. de totale lading moet nul zijn
5. schrijf de verhoudingsformule op, gebruik haakjes. Aantallen noteer je rechtsonder
6. laat het cijfer 1 weg, kijk of de haakjes nodig zijn. schrijf de formule op
7. schrijf de zoutformule op zonder lading

Voorbeeld 1:

1. magnesiumchloride
2.       Mg2+       Cl-     
3.         2+             1-
4.          1       :        2                                                                    
5.   ( Mg2+ ) 1    ( Cl-  )2                                                         
6.    Mg2+ ( Cl- )2
7.   Mg Cl 2

Opstellen zoutformule:

1. noteer naam van het zout
2. zet de ionen in symbolen
3. zet de lading van de ionen eronder
4. zet de verhouding eronder. de totale lading moet nul zijn
5. schrijf de verhoudingsformule op, gebruik haakjes. Aantallen noteer je rechtsonder
6. laat het cijfer 1 weg, kijk of de haakjes nodig zijn. schrijf de formule op
7. schrijf de zoutformule op zonder lading

Voorbeeld 2:

1. natriumsulfide
2.       Na+       S2-     
3.         1+             2-
4.         2       :      1                                                                    
5.   ( Na+ )2    (S2-  )1                                                     
6.    Na+ ₂      S2- 
7.          Na₂  S 

Opstellen zoutformule:

1. noteer naam van het zout
2. zet de ionen in symbolen
3. zet de lading van de ionen eronder
4. zet de verhouding eronder. de totale lading moet nul zijn
5. schrijf de verhoudingsformule op, gebruik haakjes. Aantallen noteer je rechtsonder
6. laat het cijfer 1 weg, kijk of de haakjes nodig zijn. schrijf de formule op
7. schrijf de zoutformule op zonder lading

Voorbeeld 3:

1. ijzer(III)bromide
2.       Fe3+       Br-     
3.         3+             1-
4.         1       :     3                                                                    
5.   ( Fe3+ )1    (Br-  )3                                                     
6.    Fe3+          Br- ₃
7.          Fe  Br₃  

vergelijking oplossen zout 

• stevige ion-binding wordt verbroken

• ionen verlaten hun vaste plaats, drijven los rond omringt door watermoleculen
  

vergelijking oplossen van zout

Na⁺Cl^- (s) --> Na⁺ (aq)  +  Cl^- (aq)

• voor de pijl: verhoudingsformule vaste zout
• na de pijl: de losse ionen
• kloppende maken: verhouding voor- en na de pijl gelijk
  

vergelijking oplossen van zout

• voor de pijl: verhoudingsformule vaste zout
• na de pijl: de losse ionen
• kloppende maken: verhouding voor- en na de pijl gelijk

magnesiumchloride:  Mg²⁺ Cl^-₂ (s) --> Mg²⁺ (aq)  +  2 Cl^- (aq)

ijzer(III)bromide:  Fe³⁺ Br^-₃ (s) --> Fe³⁺ (aq)  +  3 Br^- (aq)

vergelijking indampen van zout

  Na⁺ (aq)  +  Cl^- (aq)  --> Na⁺Cl^- (s)

indampen is het omgekeerde van oplossen

• voor de pijl: de losse ionen 
• na de pijl: verhoudingsformule vaste zout
• kloppende maken: verhouding voor- en na de pijl gelijk
  

vergelijking indampen van zout

• voor de pijl: de losse ionen
• na de pijl: verhoudingsformule vaste zout 
• kloppende maken: verhouding voor- en na de pijl gelijk
  

natriumsulfide-oplossing:  2 Na⁺ (aq)  +  S^2-(aq)--> Na⁺₂ S^2- (s)  ijzer(II)fluoride-oplossing:   Fe²⁺ (aq)  +  2 F^- (aq)  --> Fe²⁺ F^-₂ (s)

10.5 samengestelde ionen

Voorbeeld

1. Ammoniumfosfaat
2. (NH₄⁺)(PO₄^3-)
3. (NH₄⁺)₃(PO₄^3-)
4. (NH₄)₃PO₄
   

Opstellen zoutformule:

1. noteer naam van het zout
2. zet de ionen in symbolen
3. zet de lading van de ionen eronder
4. zet de verhouding eronder. de totale lading moet nul zijn
5. schrijf de verhoudingsformule op, gebruik haakjes. Aantallen noteer je rechtsonder
6. laat het cijfer 1 weg, kijk of de haakjes nodig zijn. schrijf de formule op
7. schrijf de zoutformule op zonder lading

Voorbeeld 2:

1. aluminiumsulfaat
2.       Al3+       SO42-     
3.         3+             2-
4.         2       :       3                                                                    
5.   ( Al3+ )2    ( SO42-  )3                                                     
6.    Al3+ 2        ( SO42- )3  
7.    Al2 ( SO4 )3  

lading onbekend ion

Vaak worden de ladingen in een zoutformule weggelaten. Je moet zelf uitzoeken wat de ladin is van het positieve of negatieve ion. Totaal is neutraal (evenveel + als - lading)

voorbeeld: KMnO₄   K⁺  dus  MnO₄ = 1-  dus  MnO₄^-

Al₂(SO₃)₃ :  Al³⁺ x2 = 6+  dus (SO₃)₃ = 6-  

                    dus SO₃ = 2-   dus  SO₃^2-

Wat is de lading van het chroom-ion in het zout:

CrCl​3​​

1. Bestaat uit chroom-ion en chloride-ion

2. Cr??  en

3.  ....       :       3

    .....       :       3 x 1 = 3-

dus moet Cr wel 3+ zijn .. anders is de netto lading niet gelijk aan 0.

 

Cl​−​​