botten en gewrichten

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Het bewegingsstelsel

Vandaag;

• Planning doornemen
  
• Introductie

Leerdoelen;

- Leren uit welke structuren de bewegingsapparaat bestaat

-

-

Wat denk jij dat er bedoeld wordt met
"bewegingsapparaat"?

Wat is het bewegingsapparaat?

Het geheel van botten, gewrichten, spieren en  pezen en wordt aangeduid met de term bewegingsapparaat: een systeem dat het lichaam in staat stelt te bewegen.

Botten 

Botten vormen het skelet van ons lichaam. 

Ze geven ons lichaam vorm, stevigheid en bescherming.  

Botten 

Botweefsel; (matrix)

• Collageenvezels →  

eiwit; buigzaamheid                

• Calcium en fosfaat → mineralen; stevigheid

Botten 

Botcellen; 

• Osteocyten →                          onderhouden botweefsel controleren botkwaliteit
• Osteoblasten →                     bouwen nieuw bot door   mineralen af te zetten
• Osteoclasten →                          afbreken oud bot, helpen nieuw 

Botten 

Botvlies; (periost)

• Dun vlies aan de buitenkant van het bot, dat zorgt voor voeding en herstel bij schade.                          Hier lopen bloedvaten en zenuwen doorheen

Botten 

Beenmerg; 

• Rood beenmerg →                                      maakt bloedcellen
• Geel beenmerg →                                          bevat vooral vet

Bij kinderen zit beenmerg nog in alle botten, maar bij volwassenen concentreert het beenmerg zich in de botten van de romp, bekken en schedel

Botten 

Sponsachtig en Compact Bot

• Compact bot →                                                     harde buitenlaag 
• Sponsachtig bot →                                    binnenkant (structuur met veel kleine holtes, waardoor het licht maar toch sterk is)

Deze samenstelling zorgt ervoor dat botten zowel sterk als flexibel zijn en zichzelf kunnen herstellen bij een breuk.

Gewrichten

Plek waar twee botten samenkomen en bewegen

Een gewricht is de plek waar twee botten samenkomen en kunnen bewegen

🔹 Kogelgewricht (zoals de schouder en heup)

Beweegt in bijna alle richtingen: draaien, buigen en strekken.

Zeer flexibel, maar ook gevoeliger voor blessures.

🔹 Scharniergewricht (zoals de knie en elleboog)

Werkt als een deur: buigt en strekt in één richting.

Sterk en stabiel, maar minder bewegingsvrijheid.

🔹 Draaigewricht (zoals tussen de eerste en tweede nekwervel)

Laat draaibewegingen toe, zoals het draaien van je hoofd.

🔹 Zadelgewricht (zoals in de duim)

Laat beweging toe in twee richtingen, zoals voor- en achteruit en zijwaarts.

🔹 Ellipsvormig gewricht (ei-gewricht) (zoals de pols)

Kan in meerdere richtingen bewegen, maar niet draaien zoals een kogelgewricht.

🔹 Vlak gewricht (zoals tussen de botten in de voet en hand)

Kleine schuifbewegingen mogelijk, maar geen grote bewegingen.

Gewrichten

Kraakbeen;

• Een gladde, elastische laag op de uiteinden van de botten

• Zorgt ervoor dat botten soepel over elkaar glijden en voorkomt slijtage

Gewrichten

Gewrichtskapsel;

• Een stevig kapsel van bindweefsel rondom het gewricht

• Houdt de botten bij elkaar en beschermt het gewricht

Gewrichten

Gewrichtsvloeistof (Synoviale vloeistof);

• Een stroperige vloeistof binnenin het gewricht wat werkt als een soort smeermiddel, zodat de botten soepel bewegen.

• Voedt het kraakbeen en helpt bij het afvoeren van afvalstoffen.

Gewrichten

Gewrichtsbanden (Ligamenten);

• Sterke, elastische banden die botten in het gewricht verbinden

• Zorgen voor stabiliteit en voorkomen dat het gewricht uit de kom schiet

Spieren

Pezen