1.3 Het parlement wordt echt de baas in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

De grondwet van 1848.

planning. 

- korte herhaling 1.1 en 1.2 

- 1.3 Het parlement wordt echt de baas in Nederland. 

- 2.1 Tweede Kamerverkiezingen in 1848 (optioneel). 

- Test jezelf maken. 

Herhaling.

Herhaling.

Een nieuwe liberale grondwet: 

- Grondrechten volk (vrijheid van meningsuiting,

vrijheid van godsdienst en vrijheid van onderwijs). 

- koning onschendbaar (ministers verantwoordelijk). 

- ministeriële verantwoordelijkheid (werk en uitgaven geld). 

- Elke 4 jaar verkiezingen Tweede Kamer. 

- Eerste Kamer indirect gekozen (Provinciale Staten kiezen de Eerste Kamer). 

Grote verschil voor nieuwe grondwet = koning verliest bijna alle macht! 

1.3 Het parlement wordt echt de baas in Nederland. 

NL vanaf 1848: Parlementaire democratie (burgers kiezen volksvertegenwoordigers). 

- Parlement = Eerste Kamer en Tweede Kamer. 

1.3 Het parlement wordt echt de baas in Nederland. 

De Luxemburgse kwestie.

- Ruzie tussen parlement en Willem III. 

- Willem III wilde Luxemburg verkopen, 

zonder overleg parlement. 

- Koning onschendbaar => ministers moesten weg.

- Koning steunde ministers => parlement moest weg. 

- Nieuw parlement niet eens met koning en ministers => ministers weg. 

- Parlement nu echt de baas in NL. 

2.1 Ongelijkheid en emancipatie. 

- Kiesrecht na 1848 = censuskiesrecht. 

- 11% van mannelijke bevolking.

- Stemden op Liberalen. 

- Liberalen (vrijheid). 

overheid zorgt voor orde en  

veiligheid. 

economie zo vrij mogelijk blijven.  

2.1 Tweede Kamerverkiezingen in 1848.

- Rond 1880: leden uit lagere klassen in het parlement. 

- Weggepest door andere parlementsleden. 

- Schreven stukken voor het volk uit de lagere klassen.

- Grote invloed op ontstaan socialisme.  

2.1 Tweede Kamerverkiezingen in 1848. 

Districtenstelsel

- Tot 1917: 100 districten en 100 zetels. 

- 1 vertegenwoordiger per district. 

- Meerderheid telt. 

2.1 Tweede Kamerverkiezingen in 1848

Evenredige vertegenwoordiging.

kiesdeler (formule = aantal geldige stemmen : aantal zetels). 

Alle stemmen tellen mee. 

voorbeeld: 

3.000.000 stemmen : 100 = 30.000 = kiesdeler. 

VVD haalt 900.000 : 30.000 = 30 zetels van de 100. 

2.1 Tweede Kamerverkiezingen in 1848 

Verschil: 

Districtenstelsel: 

- minderheid heeft pech. 

- per gebied stemmen.  

- minder partijen. 

Evenredige vertegenwoordiging: 

- elke stem telt. 

- niet per gebied. 

- meer partijen. 

Welk woord past bij Liberalisme?

1. Vrijheid
2. Monarchie
3. Gelijkheid
4. Democratie

Wie is dit?

1. Koning Willem III
2. Koning Willem II
3. Koning Willem I

Wie vormen het parlement?

1. Staatshoofd en kabinet
2. Eerste en Tweede Kamer.
3. De ministers.
4. Provinciale staten.

Welk gevolg had de Luxemburgse kwestie voor de macht in Nederland?

1. Koning Willem III greep de volledige macht.
2. De macht lag bij de ministers, omdat het parlement ontslagen werd.
3. De koning accepteerde dat de macht bij het parlement lag.

Vanaf 1848 is Nederland een echte democratie?

1. Waar.
2. Niet waar.

Bij welk systeem kunnen meer kleine partijen in de Tweede Kamer komen?

1. Districtenstelsel.
2. Evenredige vertegenwoordiging.

Welke landen hebben nu nog steeds een districtenstelsel?

1. VS
2. Engeland
3. België
4. Nederland

Hoeveel districten had Nederland in 1907?

1. 125
2. 150
3. 175
4. 100