Zuren en basen deel 1

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Hoe hoger de pH, hoe...

1. ...zuurder de oplossing
2. ...minder zuur de oplossing

Wanneer je een zure oplossing verdunt met water...

1. verandert de pH niet
2. gaat de pH omlaag
3. gaat de pH omhoog
4. wordt de oplossing basisch

Wanneer je een basische oplossing verdunt met water...

1. verandert de pH niet
2. gaat de pH omlaag
3. gaat de pH omhoog
4. wordt de oplossing zuur

Let op notatie met ionen! Dus niet: HCl(aq) !!!

Geef de notatie in formules van een oplossing van het zuur waterstofbromide.

H3O+(aq) + Br-(aq)

Geef de reactievergelijking van de zuur-base reactie die optreedt wanneer je de vloeistof salpeterzuur oplost in water.

HNO3(l) + H2O(l) → H3O+(aq) + NO3-(aq)

Geef de reactievergelijking van de zuur-base reactie die optreedt wanneer je de vloeistof zwavelzuur oplost in water.

H2SO4(l) + 2 H2O(l) → 2 H3O+(aq) + SO42-(aq)

Door slim gebruik van zuur-base indicatoren kun je ongeveer bepalen wat de pH van een oplossing is.

Wanneer je een paar druppels methylrood bij een oplossing doet en de oplossing kleurt rood, dan weet je dat de pH < 4,8.

Aan een oplossing voeg je enkele druppels thymolblauw toe → oplossing kleurt geel. In een andere buis voeg je aan dezelfde oplossing fenolrood toe → oplossing kleurt ook geel.
Tussen welke grenzen ligt de pH? (x < pH < y)

2,8 < pH < 6,6

Let op notatie met ionen! Niet: NaOH(aq) !!!

Geef de notatie in formules van kalkwater. Zie evt. Binas 66A.

Ca2+(aq) + 2 OH-(aq)

Geef de reactievergelijking van de zuur-base reactie die optreedt wanneer je het zout natriumoxide oplost in water.

Na2O(s) + H2O(l) → 2 Na+(aq) + 2 OH-(aq)

Het is essentieel dat je:

- zuren en basen kent en herkent (zie evt. Binas 49);

- de juiste notaties van stoffen en oplossingen (ionen!) kent en gebruikt;

- tribune-ionen die wel aanwezig zijn, maar die niet mee doen weglaat in de r.v.;

- formules die links en rechts in r.v. staan tegen elkaar wegstreept.

Geef de reactievergelijking van de zuur-base reactie tussen zoutzuur en natronloog.

H3O+(aq) + OH-(aq) → 2 H2O(l)

Geef de reactievergelijking van de zuur-base reactie tussen een overmaat van een oplossing van salpeterzuur en vast aluminiumoxide.

6 H3O+(aq) + Al2O3(s) → 2 Al3+(aq) + 9 H2O(l)

Geef de reactievergelijking van de zuur-base reactie tussen een overmaat van een oplossing van waterstofjodide en vast kaliumcarbonaat.

2 H3O+(aq) + K2CO3(s) → 2 K+(aq) + CO2(g) + 3 H2O(l)

Bereken de pH van 0,25 M zoutzuur.

pH = -log0,25 = 0,60

Bereken de [H3O+] van een oplossing met een pH van 2,75.

[H3O+] = 10-2,75 = 1,8*10-3 M

Bereken de pH van 0,25 M natronloog.

pOH = -log0,25 = 0,60

pH = 14,00 - 0,60 = 13,40

Bereken de pH van 0,25 M oplossing van bariumhydroxide.

[OH-] = 2*0,25 = 0,50 M

pOH = -log0,50 = 0,30

pH = 14,00 - 0,30 = 13,70

Bereken de [OH-] van een oplossing met een pH van 12,75.

pOH = 14,00 - 12,75 = 1,25

[OH-] = 10-1,25 = 5,6*10-2 M

Je voegt 35,00 mL 0,200 M zoutzuur bij 15,00 mL 0,700 M natronloog. Er treedt een zuur-base reactie op. Bereken de pH van de oplossing die na afloop van de reactie is ontstaan.

voor reactie: 

n(H3O+) = 35,00*0,200 = 7,0 mmol

n(OH-) = 15,00*0,700 = 10,5 mmol

dus overmaat van 10,5 - 7,0 = 3,5 mmol OH-

na reactie:

OH- over met: 

[OH-] = 3,5 mmol / (35,00+15,00 mL) = 7,0*10-2 M

pOH = -log(7,0*10-2) = 1,15

pH = 14,00 - 1,15 = 12,85 

Je kennis over zuren en basen gaan we in een later hoofdstuk heel hard nodig hebben...