2 KM H3 basisstof afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 2

2 KM H3 basisstof 5 afweer

Leerdoelen

3.5.8 Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties.

3.5.9 Je kunt omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie.

Lichaamsvreemde stoffen

Stoffen die niet in je lichaam thuishoren, noem je lichaamsvreemde stoffen. Van lichaamsvreemde stoffen kun je ziek worden. Je lichaam probeert vreemde stoffen op 

drie manieren tegen te houden:

• met de huid

• met de slijmvliezen in de luchtwegen

• met zoutzuur in maagsap

Infectie

Als het ziekteverwekkers toch lukt om je lichaam binnen te komen, heb je een infectie. 

Het afweersysteem (of immuunsysteem) wordt dan actief en gaat de ziekteverwekker bestrijden. 

Ziekteverwekkers zijn meestal bacteriën of virussen, maar soms ook schimmels. 

 

Witte bloedcellen

Witte bloedcellen horen bij het afweersysteem. Je kunt witte bloedcellen zien als ‘soldaten’. Ze worden eropuit gestuurd om de ziekteverwekkers te vinden en te doden. Sommige witte bloedcellen doen dat door de ziekteverwekker op te nemen en kapot te maken. De witte bloedcel gaat daarbij zelf ook vaak dood.

Antistoffen

Er zijn ook witte bloedcellen die antistoffen maken tegen de ziekteverwekkers. De antistoffen plakken vast aan de ziekteverwekker. Daardoor wordt de ziekteverwekker onschadelijk.

Voor verschillende ziekteverwekkers zijn verschillende antistoffen nodig. Je bloed vervoert de antistoffen door het lichaam.

Immuun

Als je lichaam een antistof heeft gemaakt, blijft deze antistof nog een tijdje aanwezig in het bloed. 

Bovendien ‘onthouden’ de witte bloedcellen hoe ze deze antistof moeten maken. Komt dezelfde ziekteverwekker later nog een keer in je lichaam, dan kunnen de witte bloedcellen meteen de juiste antistof maken.  Je wordt dan niet ziek: je bent immuun geworden:

niet ziek worden, omdat witte bloedcellen meteen een antistof kunnen maken

Allergie

Bij sommige mensen reageert het afweersysteem niet alleen op ziekteverwekkers, maar ook op andere lichaamsvreemde stoffen. Bijvoorbeeld op stof, stuifmeel of pinda’s. Deze mensen hebben een allergie. Bij een allergie ben je overgevoelig voor bepaalde stoffen.

Als je deze stoffen inademt, inslikt of aanraakt, krijg je een allergische reactie.

Leerdoelen

3.5.8 Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties.

3.5.9 Je kunt omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie.