3.7 Economische Integratie & Infrastructuur

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

3.7 Economische integratie en infrastructuur  

H3 Zuid-Amerika

Domein Gebieden

4V

Leerdoelen 3.7: Economische integratie en infrastructuur

1. Je kent de adviezen van de Wereldbank aan de UNASUR (politiek en economisch bondgenootschap) om als continent meer concurrerend te worden in de wereld.
2.  Je begrijpt het verband tussen de economische ontwikkeling van Zuid-Amerika en de integratie van de infrastructuur.
3. Je begrijpt het verzet van de inheemse bevolking en natuurbeschermers tegen de nieuwe ‘ontwikkelingsassen’.

Aanleiding

economische integratie

Explosieve groei middenklasse na 2000

Wat brengt de toekomst?

Wensen van de bevolking:

Verbetering zorg, onderwijs, veiligheid en corruptie

Economische integratie

Wereldbank adviseert Zuid Amerika te investeren in:

• Infrastructuur, want te hoge transportkosten
• Bestuur, want corruptie remt economie
• Onderwijs, want gebrekkig/ niet efficiënt
• Exportvaloratisatie, want exportpakket te eenzijdig. 

Welk begrip ken je dat erg lijkt op exportvalorisatie?

Verschil tussen importsubstitutie & exportvalorisatie

Importsubstitutie is wanneer producten die anders geïmporteerd worden, zelf worden gemaakt

Exportvalorisatie is wanneer grondstoffen die anders ruw zouden worden geëxporteerd, eerst worden bewerkt (hogere waarde)

Van geen integratie naar integratie

• Eerst: weinig continentale handel, vooral mondiaal
• Onderlinge handel op continent beter voor economie
• Nu: interregionale samenwerking

IIRSA-programma

Het Initiatief voor Infrastructurele Integratie van Zuid-Amerika

Wanneer: Gestart in 2000

Doel: Infrastructuur verschillende landen aan elkaar koppelen.

Hoe: Aanleg transnationale ontwikkelingsassen

Ontwikkelingsassen IIRSA-programma


 

HSL-trein

Transamazonica-weg

Hidrovia-project

Scheepvaart over Paraná verbeteren

IIRSA-programma

Wat nog meer?

Aanleg stuwdammen

Noem twee natuurlijke kenmerken die Zuid-Amerika geschikt maken voor de aanleg van waterkrachtcentrales?

IIRSA-programma

China is een belangrijke investeerder in de infrastructuur van Zuid-Amerika.

Chinese investering in Zuid-Amerika?!

China wil Peru en Brazilië helpen bij de aanleg van een spoorlijn van 4544 kilometer die de Peruviaanse Stille Oceaan-kust verbindt met de Braziliaanse Atlantische kust. Voor de aanleg moeten het Andes-gebergte en het Amazonegebied worden getrotseerd.

Waarom zou China zoveel investeren in Zuid-Amerika?

De spoorlijn moet over vijfduizend kilometer gaan lopen, van de Atlantische kust nabij Rio de Janeiro, naar een haven in Peru die nog geselecteerd moet worden, dwars door de vierduizend meter hoge Andes.

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/china-bouwt-mee-aan-megaspoorlijn-door-andes~bb66e2e2/

Waarom is China economisch gebaat bij het investeren in een transcontinentale spoorlijn in Zuid-Amerika?

China hoopt met de aanleg van de spoorlijn dat: 

1. Eigen Chinese bedrijven aan opdrachten worden geholpen (aanleg  

    spoorlijn!)

2. Soja en andere grondstoffen goedkoper naar China gebracht kunnen 

     worden (als alternatief voor het Panamakanaal)

3. Chinese bedrijven (in Zuid-Amerika) kunnen de secundaire sector mee-   

    ontwikkelen en zo ontstaat er een nieuwe afzetmarkt!

  

Gevolgen van het IIRSA-programma - voordelen

- Lagere transportkosten

- Integratie van de Zuid-Amerikaanse economiën

- Betere toegang tot de voorzieningen voor de bevolking

Nadeel betere
ontsluiting?

Gevolgen van het IIRSA-programma - nadelen

• Bedreiging inheemse economieën/culturen (indianen)
• Ontbossing ==> afname biodiversiteit)
• Landgrabbing
• Toename regionale ongelijkheid (tussen gebieden aan de assen ten opzichte van gebieden buiten de assen)

Landgrabbing

Buitenlandse bedrijven kopen grote stukken land op om grootschalige landbouwbedrijven te beginnen ==> landgrabbing

https:

Leg uit waarom landgrabbing ook wel neo-kolonialisme wordt genoemd.

Gevolgen landgrabbing

- Waterstress; stroomafwaarts geen water voor vee meer.

- Ecosystemen verstoord

- Variaties in klimaat.

Samenwerking in Zuid-Amerika

• De Unie van Zuid-Amerikaanse Naties is een politieke en economische unie van 12 onafhankelijke staten 
• Versterking positie wereldmarkt nodig na stagnatie economie begin deze eeuw.
• Soort Europese Unie
• Opgericht in 2008

Voordelen UNASUR
(vergelijk EU)

Evo Morales

• Voormalig president Bolivia (2006-2019)
• Geboren in een mijnstad, daarna naar platteland verhuisd.
• Eerste inheemse president
• Tegen latifundia, en pro foodcrops, 
• Verkiezingen in 2019 onwetmatig verklaard
• (Nu gevlucht naar Argentinië na claim door huidige regering 'aanzetten tot opruiing van eigen bevolking tijdens verkiezingen'). 

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/bolivia-wil-arrestatie-oud-president-morales~b215479e/

Landgrabbing Bolivia

1. Aanleg ontwikkelingsassen gaan gepaard
met ontbossing. 75% van de ontbossing is
binnen 50km van de hoofdwegen.

2. Landgrabbing van grote bedrijven
zorgen voor landdegradatie en verlaging
biodiversiteit.

3.3 miljoen hectare bos is illegaal gekapt tussen 1996 en 2009 in Bolivia.!

Beschrijf in je eigen woorden waarom het foodcropbeleid van Morales het niet redde tegenover het cashcrop beleid van de latifundia's

Onderdelen van een goed antwoord.

1. Politiek gezien bestaat er geen cliëntilisme meer, en geen machtsverhoudingen tussen latifundia's, kleine boeren en regering, maar in de praktijk wel. Dus er gebeurt veel illegaal en met uitbuiting.

2. De regering zit in een spagaat: economische ontwikkeling of de inheemse bevolking tevreden houden door bos niet te laten ontwikkelen tot plantages?

3. Door te weinig controle en corruptie (+smeergeld) wordt er niet goed opgetreden tegen het verjagen van de inheemse bevolking.

Hoe kan de ontbossing langs de ontwikkelingscorridors zo makkelijk plaatsvinden ondanks de foodcropkoers van de oud-president? 

1. Er is vrije verkoop van land onder de 5000 hectare toegestaan tussen private partijen, ongeacht nationaliteit.
   
2. Voor leningen om een bedrijf op te zetten heb je de Boliviaanse nationaliteit nodig. Veel Braziliaanse rijkeren trouwen Bolivianen op papier.
   
3. Boeren in het oosten van Bolivia worden door latifundia’s beschuldigd van cocaïneproductie- en handel en ontbossing door hun ‘slash & burn’ manier van verbouwen (beeldvorming!)
   
4. Latifundia’s spelen in op de behoefte van de regering om te investeren in technologie en voorgang, en promoten zo hun eigen bedrijven.
   

Bron: Foodfirst