3.2 Zien

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

3.2 Zien 

Agenda

• Herhaling 3.1 deel I
• Lezen 3.2 t/m EIND
• Leerdoelen 3.2 deel II
• Theorie 3.2 deel II
• Opdrachten
• Afsluiting

Wat is hier de prikkel?

Prikkel

prikkel

impuls

bewustworden

Zoek bij elk zintuig de juiste taak

Warmtezintuigen

Tastzintuigen

koudezintuigen

Pijnzintuigen

Zijn er voor de prikkel pijn

Zijn gevoelig voor de prikkel, "hoe voelt het voorwerp aan"

Zijn gevoelig voor de prikkel "lagere temperatuur"

Zijn gevoelig voor de prikkel "hogere temepratuur"

Gezichtszintuig

Gehoorzintuig

Reukzintuig

Smaakzintuig

Evenwichtsorgaan

Licht waarnemen

Geluid waarnemen

zwaartekracht waarnemen

Geur waarnemen

Smaak waarnemen

1

2

3

4

5

In de zintuigcellen ontstaan impulsen

De impuls wordt door zenuwen naar de hersenen geleid

De hersenen verwerken de impulsen van alle zintuigen

Je wordt je bewust van wat je waarneemt

Een prikkel komt via het zintuig in de zintuigcel terecht

Welke typen zenuwcellen zie je in de afbeelding hieronder?

huid

spier

bewegingszenuwcel

gevoelszenuwcel

schakelzenuwcel

Sleep de juiste betekenis naar het juiste begrip. 

Gevoelszenuwcel 

Bewegingszenuwcel 

Schakelcel 

Impulsen van zintuigcel naar hersenen 

Impulsen van hersenen naar spieren 

Impulsen van en naar beide zenuwcellen 

Lezen theorie 3.2

Lees de theorieblokken t/m EIND (groene boxen)

Arceer kernzinnen/kernwoorden

Leerdoelen 3.2 

1. Je kunt de delen van je oog benoemen en van ieder deel de functie noemen.

2. Je kunt uitleggen hoe je ogen werken.

3. Je kunt uitleggen hoe je kleuren waarneemt. 

4. Je kunt uitleggen waardoor er steeds genoeg licht in je oog komt.

5. Je kunt uitleggen waardoor je scherp kunt zien.

6. Je kunt uitleggen wanneer iemand een bril nodig heeft.

7. Je kunt uitleggen hoe je diepte ziet.

• Iris: gekleurde gedeelte, in de iris zit een opening

• Pupil: het licht gaat door de pupil heen 

• Om de iris ligt het oogwit

• wenkbrauwen, oogleden en wimpers beschermen je ogen tegen stof en zweet

• Boven oog zit de traanklier
• Aanmaak van traanvocht 
• Bij het knipperen wordt er traanvocht over je ogen verspreid, je ogen drogen niet uit en spoelen kleine vuiltjes weg
• Ontsmettend: zoute traanvocht ontsmet, minder kans op ooginfecties door bacteriën

• Vocht en vuiltjes worden door de traanbuis afgevoerd naar je neus

• Bij huilen maakt de traanklier heel veel traanvocht, traanbuisjes stromen dan over

Hoe werken je ogen

• 3 lagen

• buitenste laag: harde

       oogvlies

• middelste laag: vaatvlies
• binnenste laag: netvlies
• oog is opgevuld met het

        glasachtig lichaam

Harde oogvlies

• buitenste vlies van je oogbol
• wit(oogwit), stevig,

beschermt alles wat in je
oog ligt

• gedeelte voor de iris is

doorzichtig: hoornvlies

• licht komt door het

hoornvlies naar binnen

Vaatvlies

• middelste laag
• hierin zitten bloedvaatjes
• via bloed komen alle stoffen die het oog nodig heeft

• voorkant van je oog is het

       gekleurd = iris 

Netvlies

• binnenste vlies en is het lichtzintuig
• lichtgevoelige zintuigjes die de prikkel licht opvangen

Gele vlek

• plaats recht achter de pupil
• hiermee zie je het best, hier

       zitten namenlijk de meest
       lichtgevoelige zintuigen

Blinde vlek: hier ziet de oogzenuw vast aan de oogbol, hier zit geen netvlies met zintuigcellen

Netvlies: gele vlek

Netvlies bevat twee soorten zintuigcellen : staafjes en kegeltjes.

Staafjes

Met de staafjes zie je zwart, wit en grijstinten. Staafjes werken bij weinig licht, dus ‘s avonds en ‘s nachts. 

Kegeltjes

- Met de kegeltjes zie je kleuren. De kegeltjes werken overdag, met veel licht. 

- Er zijn drie typen kegeltjes: voor rood, groen licht en blauw licht. 

- Kegeltjes liggen vooral in de gele vlek. 

Het pupilreflex

Scherp zien

Je kan scherp zien doordat je je ooglens boller en platter kunt maken (= accomoderen).

Bol = dichtbij

Plat = veraf

Een bril?

Korte oogbol = verziend = bolle lenzen bril (+)

Lange oogbol = bijziend = holle lenzen (-)

Opdracht

Maak de volgende (online) opdrachten 

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

Afsluiting

• Maak afsluitende opdrachten
  
  
• Spullen opruimen 
• Wachten op de bel 

In de gele vlek liggen alleen

1. Kegeltjes
2. Staafjes

In welke laag liggen de zintuigcellen van een oog?

1. In het vaatvlies
2. In het netvlies
3. In het harde oogvlies

In welk onderdeel van het oog komt licht binnen?

1. Iris
2. Pupil
3. Netvlies
4. Staafjes en kegeltjes

De rest van het netvlies zitten vooral

1. Kegeltjes
2. Staafjes

Welke onderdeel beschermt het oog doordat het zo stevig is.

1. Pupil
2. Harde oogvlies
3. Iris
4. Netvlies

Je neemt kleuren waar met je

1. Kegeltjes
2. Staafjes

Welk gedeelte van het harde oogvlies is doorzichtig?

1. Hoornvlies
2. Pupil
3. Vaatvlies
4. Netvlies

Hoe noemen we nummer 3?

1. pupil
2. iris
3. harde oogvlies
4. glasachtig lichaam

De gele vlek is de plaats waar...

1. De verhouding kegeltjes en staafjes gelijk zijn zodat je een helder beeld hebt
2. de meeste staafjes zitten en waar je dus het best contouren kan zien
3. de meeste kegeltjes zitten en waar je dus het best kleur kan zien
4. de plaats waar geen kegeltjes en geen staafjes zijn, je ziet dan vooral geel