8.3 Democratisering in Nederland

• Geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

8.3 Democratisering in Nederland 

Welke stroming vindt vrijheid erg belangrijk?

1. Socialisme
2. Liberalisme
3. Confessionalisme
4. Conservatisme

Welke stroming vindt gelijkheid erg belangrijk?

1. Socialisme
2. Liberalisme
3. Confessionalisme
4. Conservatisme

Welke stroming gaat uit van een bepaalde godsdienst?

1. Liberalisme
2. Socialisme
3. Confessionalisme
4. Conservatisme

Waarom is 1848 een belangrijk jaar?

1. In dat jaar eindigde de Franse Revolutie
2. Het Congres van Wenen werd gehouden
3. In Europese landen braken liberale revoluties uit.
4. Karl Marx roept op tot een communistische revolutie

Het socialisme wordt beschouwd als een emancipatiebeweging. Waarom?

Wat is het verschil tussen het communisme en de sociaal-democraten?

Het socialisme leidde uiteindelijk tot democratisering. Waarom?

Leerdoelen (8.3)

3. Je kent de verschillende posities in politieke en maatschappelijke kwesties die werden ingenomen door de liberalen, socialisten en confessionelen.

4. Je kunt de standpunten van de vier zuilen over de Schoolstrijd en het algemeen kiesrecht benoemen en verklaren.

5. Je kunt beschrijven hoe de democratisering in Nederland verliep.

Kenmerkende aspecten

34 De opkomst van emancipatiebewegingen.

 

35 Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces.

36 De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme.

Confessionelen

= Politieke stroming waarvan de aanhangers hun politieke en maatschappelijke opvattingen baseren op hun godsdienstige overtuiging.

In Nederland 19e eeuw: protestanten en Katholieken.

Standpunt

Elke levenskring (gezin, kerk, onderwijs) heeft zijn eigen onafhankelijk gezag. De staat mocht zich daar niet mee bemoeien.

 

Dit ging in tegen het liberale idee van individuele verantwoordelijkheid. Leg dit uit.

De Schoolstrijd

Bijzonder onderwijs (scholen met een religieus uitgangs-punt) ontvingen geen subsidie van de overheid. 

Confessionelen (Katholieken en protestanten) streden voor gelijke subsidies.

Het confessionalisme is een emancipatiebeweging. 

Leg dit uit.

Verzuiling

Nederland was verdeeld in 4 groepen met elk hun eigen leefwereld. De groepen leefden min of meer gescheiden van elkaar. Op politiek gebied moest samengewerkt worden. 

Pacificatie van 1917

Socialisten en confessionelen sluiten een compromis. 

Gelijke subsidie voor al het onderwijs en algemeen mannenkiesrecht. 

8.3 Democratisering

De eerste feministische golf

Leerdoelen (8.3)

5. Je kunt beschrijven hoe de democratisering in Nederland verliep.

Democratisering

= ontwikkeling waarbij steeds meer mensen invloed op de poltieke hebben doordat zij kiesrecht krijgen.

Voltooid in 1919 als vrouwen ook kiesrecht krijgen.

Evenredige vertegenwoordiging

1917 het districtenstelsel wordt vervangen door evenredige vertegenwoordiging 

= kiesstelsel waarbij het aantal zetels dat een partij krijgt, wordt gebaseerd op het aantal stemmen dat deze partij bij de verkiezingen in het hele land heeft behaald.

Eerste Feministische golf

1870-1920

Doel: gelijke rechten voor man en vrouw

Middel: kiesrecht verwerven voor de vrouw

Aletta Jacobs

Een van Nederlands bekendste feministen

De eerste vrouwelijke arts in Nederland.