6.3 Het absolutisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

H6 Regenten en vorsten

6.3 Het absolutisme

Leerdoel

In deze presentatie leer je:

• hoe de Duitse keizer macht verloor
  
• hoe de macht van Franse koningen werd vergroot
  
• hoe de macht van Engelse koningen werd beperkt
  

De Duitse keizer verliest macht

1618-1648: Dertigjarige oorlog

Katholieke keizer wil macht vergroten en protestantisme onderdrukken

Gevolgen:

• versnippering Duitse rijk
• geen macht voor Duitse keizer
• Duitse keizer richt zich op verovering Oostenrijkse gebieden

L'État, c'est Moi

• De wil van de koning is wet. Dit noem je absolutisme: het regeringssysteem waarbij de macht van de vorst door niets wordt beperkt.

• Lodewijk XIV 
• Deze macht is door god gegeven: droit divin (goddelijk recht)

De Zonnekoning

• Lodewijk XIV (1638-1715) 
• Werd koning toen hij 5 was. Tot zijn 23e werd Frankrijk bestuurd door eerste minister Mazarin.

• Hij zorgde ervoor dat iedereen naar Lodewijk zou luisteren en dat hij de absolute macht had.

Pak je smartphone of tablet en klik op de link om het paleis van Versailles van binnen te bekijken!

De machtige Franse koning 1/2

Hij:

• alleen besliste (l’état c’est moi)
  
• werd de Zonnekoning genoemd
  
• alleen legde wetten op
  
• riep nooit de Staten-Generaal bijeen
  
• bracht het leger onder controle
  
• bepaalde de godsdienst van zijn onderdanen

De machtige Franse koning 2/2

Lodewijk had belastinginkomsten nodig voor zijn oorlogen en hofhouding. Hij zorgde daarvoor door het mercantilisme: politiek waarbij de overheid de eigen economie ver-sterkt door productie en export te bevorderen en import te beperken.

Takken van nijverheid die voor de export werkten kregen subsidies: financiële onder-steuning.

Eén wet, één geloof, één vorst

• Lodewijk XIV wilde één geloof, het katholieke geloof, in Frankrijk

• Hugenoten (protestanten) hadden geen vrijheid van godsdienst meer.
  

De Engelse koning verliest macht 1/2

Andere Europese vorsten streefden ook naar absolute macht. In Rusland was de tsaar een absolutie alleenheerser.

Engeland werd in 1649 door de onthoofding van Karel I een republiek. In 1660 werd de monarchie hersteld met Karel II, hij wilde absolute macht.

De Engelse koning verliest macht 2/2

Zijn katholieke opvolger Jacobus II werd door protestantse parlementsleden onttroond. Stadhouder Willem III werd koning. Hij beloofde de rechten van het parlement te respecteren.

Door deze Glorious Revolution werd Engeland een constitutionele monarchie.

Markeer nu de belangrijkste zinnen van 6.3

Lodewijk XIV en Willem III waren continu in oorlog met elkaar. Beredeneer dat Willem III zijn macht eigenlijk aan Lodewijk XIV te danken had.

Wat is mercantilisme?