Paragraaf 3.2 - Planten [3]

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Startopdracht

1. Vaste plekken
2. Mobiel in je tas of in de telefoontas
3. Boek, schrift en pen op tafel

Start

• Mobiel in je kluis
• Oortjes uit
• Jas aan de kapstok
• Pen+ boek op tafel

wat gaan we vandaag doen? 

• Start
• uitleg 3.2  (15min)
• Aan het werk (15min)
• Afsluiten(5min)

3.2 Planten

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt de organen en enkele weefsels van planten benoemen en hun functie beschrijven
• Je kunt beschrijven welke stoffen een plant opneemt en hoe de plant stoffen opneemt
• Je kunt beschrijven hoe planten stoffen vervoeren

Welke organen heeft een plant?

De organen van een plant

De weefsels van een plant

Hoe neemt de plant stoffen op?

Water is voor:

• Transport van stoffen
  
• Vullen van de vacuolen (stevigheid)
  
• Fotosynthese in de bladgroenkorrels
  

Mineralen zijn voor:

• Het maken van eiwitten voor de bouw van nieuwe cellen
  
• Zonder mineralen kunnen planten niet groeien.
  
• Voorbeelden van mineralen: fosfor, ijzer & stikstof
  

Huidmondjes onder de microscoop

De vaten van planten vervoeren stoffen

De vaten liggen in groepen bij elkaar: vaatbundels

2 soorten:

• Houtvaten: stroomt omhoog, wijd, binnenkant
  
• Bastvaten: stoomt vanuit de bladeren naar andere delen, smaller, buitenkant.
  

Het transport van water

De bladeren zuigen het water omhoog.-> Zuigkracht

 

Bij heel zonnig weer sluiten de huidmondjes om verdamping tegen te gaan.

Welk onderdeel van de plant maakt de voedingsstoffen voor de plant?

1. Stengel
2. Wortels
3. Bloem
4. Bladgroenkorrels

De plant doet ook aan verdamping, via welk onderdeel gaat de verdamping van de plant?

1. Wortelharten
2. Vaatbundels
3. Huidmondjes
4. Nerven

Planten hebben 2 soorten vaten.

1. houtvaten en bastvaten
2. bloedvaten en bladvaten
3. bastvaten en bladvaten
4. houtvaten en bladvaten

3.2 Planten

Welke organen en weefsels heeft een plant?

• Wortels 
  - Stevig in de grond staan
  - Water met mineralen opzuigen
• Stengel
  - Vervoeren van water en mineralen
  - Rechtop houden
• Bladeren 
  - Voedingsstoffen maken zoals glucose (fotosynthese)
• Bloemen 
  - Voortplanting + Hieruit ontstaan vruchten, hierin zitten zaden

3.2 Planten

Weefsels van een plant

• Weefsel > groep cellen met dezelfde vorm en functie
• Opperhuid > Zit aan de bovenkant van het blad
  - heeft een vettig waslaagje > voorkomt uitdroging door verdamping van water
  - dikke celwanden beschermen het blad tegen beschadigingen
• Nerven > bestaan uit vaten
  - geven stevigheid aan het blad en vervoeren stoffen
• Bladmoes > bevat bladgroenkorrels en maken glucose (fotosynthese)
• Huidmondjes > zitten aan de onderkant van het blad
  - uit de huidmondjes verdampt water uit de plant

3.2 Planten

• Wat? Maken 3.2 – Opdracht 1 t/m 5
• Hoe? Blz. 147 t/m 149
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 10 minuten
• Uitkomst? Opdracht 1 t/m 5 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).

3.2 Planten

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt beschrijven welke stoffen een plant opneemt en hoe de plant stoffen opneemt
  

3.2 Planten

Welke stoffen neemt de plant op?

1. Via de huidmondjes > koolstofdioxide uit de lucht
   - CO2 wordt gebruikt bij fotosynthese in bladgroenkorrels
   - bladgroenkorrels liggen in de cellen van het bladmoes
2. Met de wortelharen > water en mineralen uit de bodem
   - water voor transport van stoffen + om vacuolen in
   plantencellen te vullen zodat de plant stevig blijft
   - voor fotosynthese in de bladgroenkorrels
   - mineralen gebruikt de plant om eiwitten te maken > nodig
   voor groei en onderhoud van cellen

3.2 Planten

• Wat? Maken 3.2 – Opdracht 6 t/m 10
• Hoe? Blz. 150 t/m 151
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 10 minuten
• Uitkomst? Opdracht 6 t/m 10 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).

3.2 Planten

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt beschrijven hoe planten stoffen vervoeren
  

3.2 Planten

Hoe vervoeren planten stoffen?

• Vaten > vervoeren water met opgeloste stoffen
  - lopen vanaf wortels tot in de nerven van bladeren
• Vaatbundels > de vaten liggen in groepen bij elkaar
  - liggen in kring aan de buitenkant van wortels en stengels
  - bestaan uit twee soorten vaten > houtvaten en bastvaten

3.2 Planten

Houtvaten en bastvaten

• Houtvaten
  - water en mineralen stromen vanuit wortels omhoog
  - zijn wijd
  - liggen aan de binnenkant van de vaatbundel
• Bastvaten
  - water met glucose en andere voedingsstoffen stromen
  vanuit bladeren naar de andere delen van de plant
  - zijn smaller
  - liggen aan de buitenkant van de vaatbundel

3.2 Planten

Zuigkracht

• Zuigkracht > zorgt ervoor dat water omhoog kan stromen
  - van wortels naar bladeren
  - ontstaat doordat water uit bladeren verdampt via huidmondjes
  - bladcellen vullen waterverlies aan uit de houtvaten
  - hierdoor ontstaat een waterstroom naar boven
  
  
• Bij zonnige weer sluiten de huidmondjes om waterverlies door verdamping tegen te gaan

3.2 Planten

• Wat? Maken 3.2 – Opdracht 1 t/m 19
• Hoe? Blz. 147 t/m 156
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 10 minuten
• Uitkomst? Opdracht 1 t/m 19 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).