5.2 Polaire en apolaire stoffen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

5.2 Polaire en apolaire stoffen 

Planning

• Vragen over 5.1?
  
• Uitleg polaire atoombinding
• Checkvragen
• Uitleg dipoolmoleculen 
• Lezen chemisch reinigen 
• Aan de slag!

Vragen over 5.1?

Wat kan jij benoemen van (a)polaire stoffen?

Leerdoelen van 5.2 

• Ik kan uitleggen welke bindingen er zijn in een molecuul (atoombinding, polaire atoombinding).  
  
• Ik kan uitleggen wat een polaire atoombinding inhoudt en hoe deze gevormd kan worden (benoem partiële lading).  
  
• Ik kan uitleggen waarom een stof een dipoolmolecuul is ofwel een dipool-dipoolbinding heeft (mede aan de hand van de bouw).  
  
• Ik kan uitleggen hoe chemische reinigen werkt met PER.  
  

Wat weet jij van een atoombinding?

Welke binding zit er altijd tussen moleculen?

Atoombinding = covalente binding

Atoombinding is ook wel een covalente binding. 

Polaire atoombinding

Wat valt op? 

Ze trekken er niet even hard aan -> verandering in atoombinding. 

Waar komt dat gedeelde elektronenpaar te liggen? 

Polaire atoombinding

• Zo'n gedeeltelijke lading, δ+, wordt ook wel partiële lading genoemd. 
• De atoombinding noem je dan een polaire atoombinding.

δ+ = C en H

δ- = N, O, F

Polaire atoombinding

• Gevolg: het elektronenpaar zit wat dichter bij het chlooratoom, dan bij het waterstofatoom.
• Hierdoor krijgt het chlooratoom een beetje negatieve lading, weergegeven met  δ-. 
• Het waterstofatoom krijgt een beetje positieve lading, weergegeven met δ+.

Bevat dit molecuul een
polaire atoombinding?

1. Ja
2. Nee

Is de aangegeven binding polair of niet?

1. Ja, dat is een polaire atoombinding
2. Nee, dit is geen polaire atoombinding

Elektronegativiteit (verklaring)

• Het verschil in EN (ΔEN) bepaalt de soort binding.
• EN(Cl): 3.2 en EN(H): 2.1.
• ΔEN = 1.1, dus polaire atoombinding

ΔEN	Soort binding
< 0,4	Atoombinding
0,4-1,7	Polaire atoombinding
> 1,7	Ion

Dipoolmoleculen

• Moleculen met een polaire atoombinding kunnen een dipoolmolecuul zijn.
• CO₂ is geen dipoolmolecuul, maar heeft wel polaire atoombindingen. 
• SO₂ is wel een dipoolmolecuul en heeft ook polaire atoombindingen. Hoe zit dat?

Ruimtelijke bouw en dipool

Ruimtelijke bouw van moleculen speelt een belangrijke rol.

wel een dipoolmolecuul

geen dipoolmolecuul

Water

Polaire en apolaire stoffen

H2O (polair)

CH4 (apolair)

Waterstofbruggen

een speciale dipool-dipoolbinding

• Bestaat bij -OH en -NH groepen
• Aantrekking tussen δ+ van de H en δ- van de O of N
• Stoffen die H-bruggen kunnen vormen zijn vaak goed oplosbaar in water

Waterstofbruggen (H-brug)

Welke structuur kan een waterstofbrug aangaan?

1. 
2. 
3. 
4. 

Bindingen tussen moleculen

Van zwak naar sterk:

• vanderwaalsbinding (tijdelijke + en - kant in molecuul)
• dipool-dipoolbinding (bij partiële + en - kant)
• waterstofbrug (bij sterk verschil in partiële + en - kant, vanuit OH en NH-groepen)

• ion-dipoolbinding afhankelijk van soort ion.

Lees chemisch reinigen (pag 118). 

Wat lees je erover? 

Opgave 22 gaat hierover. 

Welke twee beweringen
kloppen bij PER?

1. PER bevat polaire atoombindingen
2. PER bevat alleen gewone atoombindingen
3. PER kan H-bruggen vormen
4. PER is geen dipool molecuul

Afronding

H: 20

B: 16 t/m 19, 22 en 23

V: 21