3.2.1 Leestekens

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-4

Leestekens 

Lesdoel

• Je kunt leestekens op de juiste manier gebruiken.

Waarom gebruik je
leestekens?

Begrip

• Leestekens: tekens die in de tekst gebruikt worden om een tekst beter leesbaar te maken. 

Een zin eindigt met een leesteken.

• Punt (gewone zin):
  De deelnemers presenteren hun act.
• Vraagteken (vraagzin):
  Zijn ze erg zenuwachtig?
• Uitroepteken (uitroep):
  Doe je best!

onzetaal.nl

Waarom gebruik je in de ene afkorting wel punten en in de andere afkorting geen punten?

Komma

De komma is een korte pauze
in een zin. Zonder de komma
kan een zin verkeerd
geïnterpreteerd worden.

Ik hou van je mama.

Ik hou van je, mama.

Spaar de moordenaar, niet doden!

Spaar de moordenaar niet, doden!

Ik hou van katten eten en tv kijken.

Ik hou van katten, eten en tv kijken.

Welk verschil maakt de komma in deze zinnen?

Schrijf de zin over, met de komma op de juiste plek.

Als je gesport hebt moet je daarna douchen.

Als je gesport hebt, moet je daarna douchen.

Wat gebeurt hier?

• De patiënt redt het: niet het donorhart invriezen dus!
• De patiënt redt het niet: het donorhart invriezen dus!

Schrijf de zin over, met de dubbele punt en komma op de juiste plek.

Laatst toen ik mijn kamer aan het opruimen was vond ik allerlei spullen van toen ik jong was lego barbies kaartspellen en knuffels.

Laatst, toen ik mijn kamer aan het opruimen was, vond ik allerlei spullen van toen ik jong was: lego, barbies, kaartspellen en knuffels.

Vul de zin met het juiste leesteken aan. Kies uit: komma, dubbele punt of puntkomma.
- Hester kan moeilijk kiezen […] ze twijfelt altijd.

1. komma
2. dubbele punt
3. puntkomma

Vul de zin met het juiste leesteken aan. Kies uit: komma, dubbele punt of puntkomma.
- Mijn vader moppert altijd als ik te laat ben […] maar nu moet ik op hem wachten!

1. komma
2. dubbele punt
3. puntkomma

In welke zin is de puntkomma goed gebruikt:

1. Ik moet deze week thuisblijven; want ik ben in quarantaine
2. Ik moet deze week thuisblijven; ik ben in quarantaine

taaladvies.net

Leg uit wanneer je een enkele aanhalingsteken (') gebruikt en wanneer een dubbele (").

Voorbeeld aanhalingstekens

LET OP! 

Bij een indirecte rede (je schrijft dan niet letterlijk iemands woorden) en bij gedachten gebruik je geen aanhalingstekens.

- Rachel vroeg aan Sem of hij een pen voor haar had.

‘Isabelle zei:‘ Ik heb een super vakantie gehad.

1. Goed
2. Fout

Bjorn vroeg: ‘Wil je de suiker aangeven?’

1. Goed
2. Fout

Nina zei tegen Joost: ‘Ik kan het niet vinden.’

1. Goed
2. Fout

Hij dacht dat hij wel op tijd kon komen.

1. juist
2. onjuist

Bollo, de hond van de buren, heeft het hele weekend geblaft.

1. juist
2. onjuist