BVJ 3b T6 Stevigheid en beweging

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Leerdoelen 

Wat moet je weten voor PTA:

Je leert botten in het lichaam van de mens kennen en aanwijzen.

Je leert de functies van het skelet kunnen benoemen.

Je leert  hoe botten zijn opgebouwd

Je leert waaruit botten zijn opgebouwd

Functies van het skelet

1. Stevigheid
2. Bescherming
3. Beweging
4. Vorm 

beenderstelsel /

skelet

Het skelet heeft vier functies.

1. Stevigheid. Het skelet geeft stevigheid aan je lichaam. Zonder skelet zou je in elkaar zakken.
2. Bescherming. Het skelet zorgt voor bescherming van je organen. De borstkas beschermt de longen en het hart, de schedel beschermt de hersenen.
3. Beweging. Het skelet maakt beweging mogelijk. De meeste botten van je skelet zijn zo met elkaar verbonden dat ze kunnen bewegen. Met de spieren die aan de botten vastzitten, kun je bewegen.
4. Vorm. De vierde functie van het skelet is vorm geven aan je lichaam. De schedel geeft bijvoorbeeld een ronde vorm aan je hoofd.

In de afbeelding hiernaast staat het skelet van de mens weergegeven. Een aantal botten staat aangegeven met cijfers.

Sleep de namen van de botten (linkerkant) naar het juiste cijfer.

7

5

6

8

9

10

1

2

3

4

dijbeen

lendenwervel

schouderblad

knieschijf

borstwervel

scheenbeen

heiligbeen

staartbeen

borstbeen

heupbeen

De wervelkolom

De schedel

Lichaam bestaat uit romp, hoofd en ledematen

De botten in je hoofd vormen het schedel
(ook onderkaak en bovenkaak)

Het borstkas

De borstwervels, de ribben en het borstbeen .

Het schoudergordel

De schouderbladen en de sleutelbeenderen

Bekkengordel of bekken

De heupbeenderen en het heiligbeen

ROMP & LEDEMATEN

Functies van het skelet

- ?

- ?

- ?

- ?

Functies van het skelet

- Stevigheid

- Beweging

- Vorm

- Bescherming

stevigheid

beweging

bescherming

Vorm

Opbouw bot

Beenweefsel:             je ziet blokjes         >   stevig

Kraakbeenweefsel:  je ziet losse cellen >   buigzaam

kraakbeen in oren

Kraakbeen in neus

Ouder worden

Hoe ouder --> hoe minder lijmstof en hoe meer kalk --> meer botbreuken

Een baby heeft bijna alleen maar kraakbeen. --> weinig breuken

Beenverbindingen 4 soorten

Vergroeide
botten

Naadver-
bindingen

Kraakbeen-verbindingen

Verbindingen 
door gewrichten

Naadverbinding

Kraakbeen tussen borstbeen en begin ribben

Kraakbeen tussen wervels

Gewricht

Onderdelen van een gewricht

https:

Bouw gewricht

opbouw van spieren

Hoe zitten spieren vast?

Hoe zitten spieren vast aan het skelet?

De plaats waar een pees vast zit aan een bot.

De kuitspier kan zich samentrekken en wordt dan korter, maar dikker.

De pees is stevig, maar flexibel en zit aan de uiteinden van de spieren. De pees kan zelf niet samentrekken. 

antagonisten

Antagonisten    Buig- en strekspier 

§ 5. Houding en blessures

Wervelkolom

Je wervelkolom veert en vangt schokken op door 

de 'dubbele S-vorm'

en 

tussenwervelschijven

De wervelkolom

Een blessure is een beschadiging aan botten, spieren en gewrichten. 

Blessures

Voorbeelden:

Spierscheuring

Botbreuk

Voetbalknie

Kneuzing

Verzwikking

Ontwrichting

RSI/tenniselleboog

Blessures aan botten: Botbreuk

Op röntgenfoto's zijn botbreuken goed te zien.

Met gips of met schroeven en platen vastgemaakt

Voetbalknie: de noppen blijven in het veld staan en de knie draait. 

Meniscus (meestal binnenste) kan scheuren of rafelen. 

Knieblessure

verzwikking of verstuiking

Verzwikking = kneuzing gewricht

de banden rekken op of scheuren

Kneuzing

kneuzing van weefsel

Kneuzing

kneuzing van weefsel

TENNISARM

Ontsteking bij de aanhechtingsplaats

RSI

TENNISARM

Ontsteking bij de aanhechtingsplaats

RSI

LESS 

Blessure 

• Is een beschadeging aan je spieren, botten of gewrichten. 

Naast een blessure heb je ook spierpijn.