Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen wat de veroveringen van de Romeinen voor de volken in West-Europabetekenden.
Slide 9 - Tekstslide
Maak opdracht 34 t/m 39
Slide 10 - Tekstslide
3.2: koningstijd, Republiek, Keizertijd
lesdeel 2 Langs de limes
Slide 11 - Tekstslide
Wat weet jij eigenlijk van de Romeinse tijd in Nederland?
Slide 12 - Woordweb
Het Imperium Romanum
De Romeinen hadden in 200 v.C. hun macht uitgebreid
Zij noemden dit gebied hun Imperium Romanum
Een imperium is een rijk dat bestaat uit de oorspronkelijke staat (Rome) en andere veroverde staten
Slide 13 - Tekstslide
Koninkrijk?
De stadstaat Rome is ooit een koninkrijk geweest,
hoewel daar erg weinig over bekend is.
En of het verhaal van Romulus en Remus waar is....?
In 117 na Christus was het Romeinse Rijk op zijn grootst. Toen besloten de keizers om geen gebieden meer te veroveren.
Mare Nostrum, onze zee. Zo noemden de Romeinen de Middellandse Zee.
Germania, zoals onze streek door de Romeinen werd genoemd, bestond uit: Germania Inferior (Laag Germanië) en Germania Superior (Hoog Germanië).
Gallia (Gallië), het huidige Frankrijk, werd door Julius Caesar veroverd. Zijn aanzien steeg hierdoor enorm. De hele oorlog kostte het leven aan meer dan een miljoen Galliërs, en nog een miljoen werden tot slaaf gemaakt. Caesar heeft de oorlog beschreven in het boek Verslagen over de Gallische Oorlog, waarin hij hier en daar wel een beetje overdrijft...vooral over zichzelf.
Met de verovering van Egypte hadden de Romeinen hun voedseltekort in delen van het Romeinse Rijk opgelost: het land werd de graanschuur van Rome.
Slide 14 - Tekstslide
In veel boeken over de Romeinen wordt regelmatig gesproken over: Imperium Romanum.
Wat zou dit betekenen?
timer
0:20
A
Romeinse Leiders
B
Romeinse Tijd
C
Romeinse Vrede
D
Romeinse Rijk
Slide 15 - Quizvraag
Slide 16 - Video
Wanneer kwamen de Romeinen in onze streken?
A
158 v. Chr.
B
58 v. Chr.
C
58 n. Chr.
D
158 n. Chr.
Slide 17 - Quizvraag
Wanneer was het Romeinse Rijk het grootst?
A
117 v. Chr.
B
17 v. Chr.
C
17 n. Chr.
D
117 n. Chr.
Slide 18 - Quizvraag
Alle wegen leiden naar Rome
In hun hele rijk leggen de Romeinen verharde wegen (via) aan.
Hierdoor kan niet alleen het Romeinse leger snel in alle uithoeken van het rijk zijn, maar ook handel wordt hierdoor makkelijker.
En inderdaad: alle wegen leiden écht naar Rome!
Slide 19 - Tekstslide
De Germanen (bataven)
Ze moesten voedsel of vee las belasting betalen
jonge mannen moesten in het romeins leger
De Germanen die in dit gebied kwamen wonen werden Bataven genoemd.
Slide 20 - Tekstslide
Romeinen in Nederland
De Romeinse tijd (58 v. Chr. - ±400 n. Chr) is een belangrijke periode voor ons gebied.
Zo nemen de Romeinen ijzer mee, dat handig is als gereedschap, maar ook het schrift.
Hiermee eindigt ook bij ons de prehistorie en begint de historie.
Slide 21 - Tekstslide
Limes
Na de dood van Ceasar veroveren de Romeinen de laatste gebieden van hun enorme rijk.
Ze maken vaak gebruik van natuurlijke grenzen zoals: zeeën, rivieren, bergenen woestijnen.
Maar als het nodig is bouwen ze een versterkte grens met wachttorens en forten. Zo'n grens heet limes.
Slide 22 - Tekstslide
De Limes in Nederland
In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn.
Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.
Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.
Slide 23 - Tekstslide
De Limes in Nederland
In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.
Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.
Bij Nijmegen (Noviamagus) en Xanten (Castra Vetera) lagen castra. Een castra is een groot fort, meestal voor een legioen. Dit was een leger van ongeveer 6000 soldaten.
Bij Utrecht (Trajectum) lag een castellum. Een castellum is een klein fort, meestal voor een cohort. Dit was een leger van ongeveer 600 soldaten.
De wachttoren die je bij de vorige slide zag, stond bij Vechten (Fectio)
De Tubanten (Tubanti) waren Germanen die in het oosten van het huidige Nederland woonden. De naam kom je tegenwoordig in dit gebied nog regelmatig tegen: de naam Twente is er van afgeleid, net als de naam van de regionale krant Tubantia.
De Bataven woonden in het gebied rond de grote rivieren. Dit gebied heet tegenwoordig de Betuwe, en vermoedelijk komt de naam van de Bataven
Slide 24 - Tekstslide
De limes was een natuurlijke grens
A
Waar
B
Niet waar
Slide 25 - Quizvraag
Voorbeelden van natuurlijke grenzen zijn:
A
Bergen, rivieren en forten
B
Forten, woestijnen en zeeën
C
Rivieren, woestijnen en zeeën
D
Forten, woestijnen en bergen
Slide 26 - Quizvraag
De Limes in Nederland
In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.
Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.
Reconstructie van het castellum Leiden-Roomburg
Slide 27 - Tekstslide
Slide 28 - Tekstslide
Castellum
Zo heeft een Castellum (fort) uitgezien.
Vanuit hier bewaakten de Romeinse soldaten de grens.
Reconstructie van het mini-castellum bij Den Haag
Slide 29 - Tekstslide
Aan de slag
Maak opdracht 35 t/m 42
of in learnbeat opdracht 1 t/m 8
Slide 30 - Tekstslide
De Limes in Nederland
In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.
Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.
Reconstructie van het mini-castellum bij Den Haag
Slide 31 - Tekstslide
Wat is romanisering?
Slide 32 - Open vraag
Zoek een plaatje waarop je iets laat zien wat de Germanen kennen door de Romeinen.
Slide 33 - Open vraag
Romaniseren
Romeinen verhuizen en nemen hun cultuur mee
Mensen steeds meer ‘gewend’ aan de Romeinse cultuur > munten, tempels, badhuizen, theaters, producten.
Vooral rijke ‘barbaren’ steeds meer als Romein leven > overnemen van de cultuur > Romanisering.
Slide 34 - Tekstslide
Romanisering
Het overnemen van de klassieke cultuur door contact met de Romeinen (taal, kleding, cultuur) heet romanisering
Reconstructie van een Villa Rustica
Slide 35 - Tekstslide
Xanten
Noviomagus (Nijmegen)
Lijnrechte stad
In het midden het forum
Aan het forum werden de: tempels, markthal, raadshal gebouwd
Daar omheen bouwde men huizen / bedrijven / winkels
Onstaan van een agrarisch-stedelijke samenleving
Slide 36 - Tekstslide
Ulpia Noviomagus
Modern reconstruction of the Roman city of Ulpia Noviomagus (Nijmegen) as it appeared in the 1st century AD.
You may notice that the layout of the city is very similar to that of a Roman fortress.
In fact all fortresses and cities in the Roman empire were built according to the same strict layouts.
Slide 37 - Tekstslide
De Arena van Nîmes (Frankrijk) is een amfitheater, gebouwd tussen 50 en 100 na Chr. en geïnspireerd op het Colosseum in Rome.
Het wordt tegenwoordig nog steeds gebruikt voor concerten en stierengevechten.
Slide 38 - Tekstslide
Bataafse Opstand
In 69 n. Chr. > Bataveno.l.v.Julius Civilis in opstand tegen Romeinen.
Hoewel Bataven in eerste instantie overwinningen (Trajectum werd door brand verwoest) behalen > worden uiteindelijk een jaar later verslagen.
Julius Civilis onderhandelde met Romeinen > de oude afspraken hersteld.
De samenzwering van Julius Civilis, geschilderd door Rembrandt van Rijn