Les 10: 1.5 Knappe koppen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

De Gouden Eeuw

1.5 Knappe koppen

Naar lesson-up en code invoeren

Wat gaan we doen?

0. Spullen: boeken, schrift, pen.

1. Quiz
2. Uitleg + leerdoel

3. vraag en antwoord

Deze toets gaat over het tijdvak 'Regenten & Vorsten'.

Van wanneer tot wanneer duurt dit tijdvak?

1. 1500 - 1600
2. 1600 - 1700
3. 1700 - 1800
4. 1800 - 1900

De VOC verhandelde vooral

1. Slaven
2. Aardappels
3. Specerijen
4. Melkproducten

Wat is een droogmakerij?

1. Dat is een meer.
2. Dat is land dat vroeger een meer was, maar is drooggelegd.
3. Dat is de naam voor de zeventiende eeuw.
4. Dat zijn grachten die rond het centrum van Amsterdam zijn aangelegd.

Wat is de stapelmarkt?

1. Dat is een plaats waar handelswaar tijdelijk wordt opgeslagen.
2. Dat is land dat vroeger een meer was, maar is drooggelegd.
3. Dat is de naam voor de zeventiende eeuw.
4. Dat zijn grachten die rond het centrum van Amsterdam zijn aangelegd.

Criminaliteit 17e eeuw:

In de 17e eeuw waren straffen heel zwaar en vaak in het openbaar uitgevoerd om anderen af te schrikken. Veelvoorkomende straffen waren lijfstraffen (zweepslagen, brandmerken), de doodstraf en verbanning. Criminelen werden niet gezien als mensen die konden veranderen. 

Criminitaliteit nu:

Opsluiting is niet alleen straf, maar ook een manier om criminelen te begeleiden bij het afleren van crimineel gedrag en hen te helpen na hun straf een nuttige rol in de maatschappij te spelen. Er is aandacht voor persoonlijke ontwikkeling, therapie en onderwijs tijdens de detentie. Straffen zijn ook minder zwaar

01:02

Wat moesten mannen doen in het rasphuis?

1. Kaas raspen
2. Courgette raspen
3. Hout raspen
4. Wol spinnen

01:55

Het opsluiten van vrouwen in het spinhuis zou hun gedrag veranderen.

0100

01:55

Wat moesten vrouwen doen in het spinhuis?

1. Om brandstof te produceren uit de wol.
2. wol spinnen
3. wol breien
4. wol haken

LEERDOELEN

A we gaan nog een keer kijken naar rijkdom in de Gouden Eeuw en de vier bekende filosofen en wetenschappers uit het boek. Daar gaan we mee oefenen

Leg uit hoe de vragen beantwoord moeten worden.
'Een stadstaat is ....'
'De Grieken stichtten koloniën omdat...'

Rijkdom?

Niet voor iedereen

Niet iedereen was rijk

Herhaling

Hier staan personen die leefden in de Gouden Eeuw. Zet ze in de juiste volgorde: van arm naar rijk.

2

4

3

1

Bedelares Trijn Pieters uit Maassluis.

Korensjouwer Steven Jacobsz uit Delft die zakken met koren van schepen tilde en naar pakhuizen van handelaren bracht.

Houtzager Jan Jansz uit Rotterdam die een eigen houtzaagmolen had.

Koopman Dirck van Os uit Amsterdam, een van de mannen die het initiatief nam om de Beemster droog te leggen.

Juist of onjuist? Of beide juist of onjuist..?

Juist

Onjuist

De meeste mensen in de Gouden Eeuw waren arm

De kooplieden in Amsterdam werden rijk door de handel.

In de Republiek woonden veel geleerden omdat er meer vrijheid was dan in de meeste landen. De mensen van de Republiek waren vooral geïnteresseerd in geld verdienen!

Beroemde wetenschappers en filosofen in de Gouden eeuw in de Republiek 

• Spinoza
• Christiaan Huygens
• Hugo de Groot
• Willem Blaeu

Er werd nog wel eens een boek door de Kerk verboden maar dit gebeurde niet veel. 

Hierdoor kwamen allemaal 'knappe koppen' naar de Republiek, waaronder Baruch Spinoza. 

Baruch Spinoza was Joods en schreef over o.a. godsdienst en tolerantie. 

Welke uitspraak is van Spinoza?

1. 'De planeet Saturnus heeft een ring en een maan die ik de naam Titan geef.'
2. ‘De zee is van iedereen. Het kan nimmer een artikel van koophandel, en dus ook geen artikel van eigendom zijn.’
3. 'God is onderdeel van de natuur, de vrije wil bestaat niet. Vrijheid van meningsuiting vind ik daarom heel belangrijk
4. 'Mijn plan lukte. De Engelse vijand heb ik met Hollandsche overmacht in de Medway nabij Chatham vernietigd.'

Hugo de Groot was schrijver, filosoof en politicus en ontsnapte in een boekenkast uit kasteel Loevestein. 

Hij bedacht het slingeruurwerk, belangrijk voor de scheepsvaart

Hij was een belangrijk kaartenmaker

Had kritiek op God

De zee is van iedereen.

Hugo de Groot

Spinoza

Huygens

Willem Blaeu