6. Napoleon

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

6. Napoleon

Terugblik

Wie zien jullie hier op de afbeelding?

1. Lodewijk XV en zijn echtgenote Marie-Antoinette. Zij hebben de Franse Revolutie overleefd, dankzij een vluchtpoging.
2. Lodewijk XIV en zijn vrouw Maria Theresia van Oostenrijk. Zij hebben de Franse Revolutie niet overleefd.
3. Lodewijk XVI en Marie-Antoinette. Ze werden tijdens de Revolutie ter dood veroordeeld en onthoofd.

De derde stand was teleurgesteld met de uitkomst van de bijeenkomst van de Staten-Generaal in mei 1789.

Wat was de reactie van de Derde stand op deze teleurstelling?

1. De derde stand bestormde de Bastille in Parijs
2. De derde stand riep zichzelf uit tot Nationale Vergadering
3. De derde stand schreef een manifest aan de koning, waarin stond dat hij moest aftreden
4. De derde stand begon de Franse Revolutie door zelf de macht in handen te nemen(staatsgreep)

Hoe wordt de periode kort na de Franse Revolutie genoemd?

1. De Terreur
2. Complete chaos
3. Tijd van de guillotine
4. De periode van moord en wraak

Waarom wordt de periode na de Franse Revolutie "De Terreur" genoemd?
Het wordt de periode van "Terreur" genoemd, omdat...

1. Het een periode is waarin veel terroristische aanslagen werden gepleegd in de samenleving.
2. Het een periode is waarin er veel protesten met geweld werden gehouden en veel mensen onder de guillotine belandden.
3. Het een periode is waarin er veel angst was om onder de guillotine terecht te komen.
4. Het een periode is waarin de radicale voorstanders van de grondwet met de gematigde groepen afrekenden.

Waarmee kwam er een einde aan "De Terreur"?

1. Met het onthoofden van alle gematigde voorstanders kwam er een einde aan de Terreur
2. Met de komst van Napoleon als leider van Frankrijk werd er een einde gemaakt aan de Terreur
3. Met het onthoofden van Robespierre kwam er een einde aan de Terreur

Napoleon!

Napoleon Bonaparte

•  Greep de kans om hogerop te komen door gebruik te maken van de situatie in Frankrijk tijdens de Franse Revolutie
• Kwam uit  een arme adelijke familie uit Corsica 


• Ging het leger in en bleek een erg goede legeraanvoerder
•  "Niet je afkomst, maar je kundigheid bepaalt of je carriére kunt maken of niet" (Zonder Franse Revolutie had Napoleon totaal geen kans op een carriére) 

Het Directoire

• Regering in Frankrijk vanaf 1795, na "De Terreur"
  
• Vijf-hoofdig bestuur
  
• Niet populair in Frankrijk, want losten de problemen niet op (oorlog, honger, chaos)
  

Napoleon grijpt de macht

• Napoleon won veldslag na veldslag 
  
• Zorgde ervoor dat zijn succes bekend werd door zelf kranten uit te geven
  
• Hongersnood in Frankrijk zorgt ervoor dat mensen verlangen naar een sterke leider die de problemen snel kan oplossen
  
• Napoleon pleegde in 1799 een staatsgreep en werd enthousiast ontvangen
  

Napoleon liet veel schilderijen van zichzelf als koning en legerleider maken om aan het volk te tonen hoe machtig hij was.

Bewind van Napoleon 

• Napoleon liet alle regels en wetten in één wetboek zetten (Code Napoléon)
  
• Voor iedereen dezelfde wetten en regels (ook in veroverde gebieden, Napoleon schafte daar de standenmaatschappij en horigheid af)
  
• Frankrijk vanuit één punt regeren
  
• Onderwijs verbeteren (iedereen naar school)
  
• Om macht te onderstrepen kroonde hij zichzelf tot keizer in 1804
  

Napoleons keizerrijk

• Eerst heel populair ...maar toen er oorlogen gevoerd moesten worden tegen Engeland, Oostenrijk en Rusland werd Napoleon meer een dictator:
• Geen inspraak van het volk (kost te veel tijd)
• Vrijheid van meningsuiting afgeschaft, censuur weer ingevoerd en Napoleon liet iedereen in de gaten houden

 

Napoleons keizerrijk

• Eerst heel populair ...maar toen er oorlogen gevoerd moesten worden tegen Engeland, Oostenrijk en Rusland werd Napoleon meer een dictator:
• Geen inspraak van het volk (kost te veel tijd)
• Vrijheid van meningsuiting afgeschaft, censuur weer ingevoerd en Napoleon liet iedereen in de gaten houden

 

Napoleontische oorlogen 1803-1815

• Napoleon behaalde wel successen op het slagveld, maar versloeg zijn vijanden steeds niet definitief
  
• Bleef populair onder het Franse volk: trots op Frankrijk
  
• Dienstplicht in Frankrijk om soldaten te werven("Levée en masse")
  
•  Fransen-"Vechten voor het vaderland" => Franse volkslied

Napoleon weet niet van ophouden

• Napoleon wil Engeland verslaan, maar overtocht naar Engeland te riskant
  
• Engeland uitputten door invoering "Continentaal Stelsel"
  
• Verbod handel te drijven met Engeland vanaf Europees continent
  
• Rusland ook gedwongen mee te doen aan Continentaal Stelsel, hield zich er niet aan
  
• Juli 1812: Napoleon trekt met enorm leger(ruim 600.000 soldaten) naar Moskou(die in Rusland).
  

De Engelsen maakten een groot aantal spotprenten over Napoleon. Hier zie je hem als bakker aan het werk om nieuwe koningen te bakken voor Europa. O de oven staat "nieuwe Franse oven. Keizerlijke Gemberbrood". Recht op het kastje staan nog ongebakken koningen. Het materiaal om de ovens mee op te stoken bestaat uit kanonskogels. Als je goed kijkt zie je nog wel meer opvallende details. 

De Engelsen maakten een groot aantal spotprenten over Napoleon. Hier zie je hem als bakker aan het werk om nieuwe koningen te bakken voor Europa. O de oven staat "nieuwe Franse oven. Keizerlijke Gemberbrood". Recht op het kastje staan nog ongebakken koningen. Het materiaal om de ovens mee op te stoken bestaat uit kanonskogels. Als je goed kijkt zie je nog wel meer opvallende details. 

Resultaat oorlog met Rusland

•  Oorlog voeren in de Russische winter bleek ontzettend moeilijk
• Russen voerden onverwachtse aanvallen uit, stalen voedsel, munitie en reserveonderdelen 
  
• "Tactiek van de verschroeide aarde": Russen zetten alles in de brand. Wat achter bleef was verschroeide aarde = niets bruikbaars voor Fransen
  
• Napoleon liet soldaten in de steek (ging terug naar Frankrijk)
  
• Uiteindelijk keerden van de 600.000 soldaten maar zo'n 18.000 terug in Frankrijk
  

Slag bij Leipzig 1813

• Oktober 1813: Napoleon verslagen bij Leipzig door Russische, Oostenrijkse en Pruisische (Duitse) troepen 
  
• Napoleon werd verbannen naar het eiland Elba
  
• Napoleon nog steeds populair onder Fransen

Slag bij Waterloo 1815

• 1815: Napoleon ontsnapt van Elba
  
• Binnen 100 dagen Frans leger opgebouwd
  
• Zijn tegenstanders verzamelden hun legers in België
  
• Napoleon wordt definitief verslagen bij Waterloo, een dorpje vlak bij Brussel
  
• Het is een gigantisch bloedbad: de overwinnaar, de Engelse Hertog van Wellington zegt dan ook: 'Na een verloren veldslag is een gewonnen veldslag het ergste dat er is'.
  

Waar werd Napoleon niet verslagen?

1. Napoleon wordt verslagen in Rusland
2. Napoleon wordt verslagen bij Leipzig
3. Napoleon wordt verslagen in de Alpen
4. Napoleon wordt verslagen bij Waterloo

Sleep het jaartal naar de juiste gebeurtenis.

Napoleon keizer van Frankrijk

Napoleon pleegt staatsgreep

Napoleon verslagen bij Waterloo

Napoleon valt Rusland aan

Slag bij Leipzig

1804

1813

1812

1799

1815

Beginpunt Franse Revolutie

Jakobijnen/radicalen (Robespierre)

Napoleon grijpt de macht

Napoleon wordt keizer

Veldtocht naar Rusland

Moskou in brand

Slag bij Waterloo

Napoleon weer verbannen

• Napoleon verbannen naar St. Helena(eilandje in de Atlantische Oceaan)
  
• Daar kon hij memoires gaan schrijven
  
• Na definitieve verbanning kwam de broer van Lodewijk XVI terug naar Frankrijk als koning Lodewijk XVIII
  
• Macht nieuwe koning beperkt door de grondwet en ook de standenmaatschappij kwam niet terug. 
  
• Maar Lodewijk XVIII probeerde wel meer macht te krijgen en zijn opvolger Karel X wordt zelfs weer afgezet.

Gevolgen

• Nieuwe grondwetten (macht vorst beperkt en iedereen gelijk voor de wet)
  
• Veel praktische zaken die Napoleon invoerde bleven bestaan: bijv. invoering van achternamen en huisnummers bleken superhandig te zijn, kilo's, centimeters enz. waren te handig om af te schaffen.
  
• Europese vorsten probeerden macht te herstellen en bleven  groepen mensen achterstellen of discrimineren, maar het lukt niet om terug te gaan naar zoals het was voor de Franse Revolutie. 
  

Past wel bij de Franse revolutie 

Past niet bij de Franse revolutie 

Napoleon kroont zichzelf tot keizer

Napoleon schaft de standensamenleving af

Napoleon voert uniforme rechtspraak in

Napoleon beslist zelf over wetten, oorlog en vrede 

Er komt een grondwet met grondrechten 

Napoleon voert veroveringsoorlogen

Welke stelling past bij Napoleon-Bonaparte?
Er kunnen meerdere antwoorden goed zijn

1. "je moet altijd veranderingen invoeren, mensen houden van veranderingen'
2. "l'état c'est moi"(De staat dat ben ik)
3. "Het is altijd het ongeduld om te winnen waardoor je verliest"
4. "Niet je afkomst, maar je kundigheid bepaalt of je carrière kunt maken of niet"