V4 2.3 + 2.4

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2.3 Massa's van bouwstenen

Atoommassa

• Massa van deeltjes uitgedrukt in u
• 1 u = 1,66*10^-27 kg
• Dus elk atoomsoort heeft z'n eigen atoommassa

Atoommassa

• Massagetal: aantal kerndeeltjes: geheel getal
• Kerndeeltjes: protonen + neutronen
  
• Atoommassa uitgedrukt in u
• Massa van heliumatoom met massagetal 4 is 4,002603 u

Gemiddelde atoommassa

• De massa die staat in Binas tabel 99
• Isotopen: ander aantal neutronen
• Voorkomen in de natuur bij een percentage 

Gemiddelde atoommassa

Ionmassa

• Ionen: Geladen atomen die hun valentie-elektronen kwijt zijn of opgenomen hebben
• Elektronen zijn verwaarloosbaar licht
• Dus, ionmassa is gelijk aan de atoommassa 

Molecuulmassa

• Moleculen bestaan uit atomen
• Dus de molecuulmassa is de massa van alle atomen opgeteld waaruit het molecuul bestaat
• LEGO Huisje: Het hele huisje heeft een bepaalde massa en elk steentje heeft een bepaalde massa
• De massa van het huisje is de massa van alle steentjes opgeteld

Bereken de massa van een deeltje Ba(OH)2. Maak gebruik van Binas tabel 99

Gemiddelde atoommassa

En nu?

Paragraaf zelf doorlezen

Opgaven maken uit studiewijzer

2.4 De mol

Wat is de mol?

Leren rekenen met de mol

De mol

• De mol is een eenheid, net zoals meter of kilogram.
• 12 meter, 12 mol...
• Zegt iets over de hoeveelheid stof
• Symbool: n

De mol

• 1 mol stof bestaat uit een pakketje van 6,02 *10²³ deeltjes.
• Dus 25 mol stof bestaat uit 25 *  6,02 *10²³ deeltjes =
  1,51 *10²⁵  _deeltjes
• _{Getal van Avogadro,} N_{A: 
  6,02 *10}²³ 

Waarom de mol?

• Reactievergelijkingen geven de aantallen deeltjes aan die met elkaar reageren en aantallen deeltjes dat ontstaat:
• C₃H₈ + 5 O₂ -> 3 CO₂ + 4 H₂O
• Voor elk C₃H₈ deeltje zijn er 5 O₂ deeltjes nodig. Hierbij ontstaan 3 CO₂ en 4 H₂O deeltjes.

Waarom 6,02 * 10²³ ?

• Reactievergelijkingen geven de aantallen deeltjes aan die met elkaar reageren en aantallen deeltjes dat ontstaat:
• C₃H₈ + 5 O₂ -> 3 CO₂ + 4 H₂O
• Voor elk C3H8 deeltje zijn er 5 O2 deeltjes nodig. Hierbij ontstaan 3 CO2 en 4 H2O deeltjes.

Gemiddelde atoommassa

Molaire massa

• Molecuulmassa uitrekenen in u
• Molaire massa uitrekenen in g/mol
• Zelfde getalwaarde, alleen andere eenheid
• Symbool: M

De mol

• Rekenschema om te rekenen van mol naar gram en deeltjes en andersom 
• Rekenschema kan handig zijn in het begin...
• Besef ook wat je doet: als een stof 30 g per mol is, dan is het logisch dat 2 mol, 2 * 30 gram per mol = 60 g is.

Kan ook met kruisproduct (Zoek voor jezelf de manier die werkt)

Uit hoeveel moleculen bestaat 50 mg vitamine C (C6H8O6)?

Kan ook met kruisproduct (Zoek voor jezelf de manier die werkt)

En nu?

Paragraaf zelf doorlezen

Opgaven uit studiewijzer maken

De mol is een belangrijk onderwerp voor de rest van scheikunde t/m V6, dus begrijp het goed!