Les 5 Bezetting, vervolging, bevrijding deel 2 (Cursus 5.2)

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Cursus 5.2 Bezetting, vervolging, bevrijding deel 2

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Wat gaan we doen vandaag?

Herhaling

Uitleg

Aan de slag!

Afsluiting

Doelen:

1.  De Duitse Bezetting van Nederland in 1940-1945

2. De rol van de Verzetsstrijders en NSB'ers in Nederland.

Welk land werd als eerste aangevallen door Duitsland?

1. Nederland
2. Oostenrijk
3. Rusland
4. Polen

In welk jaar startte de Tweede Wereldoorlog

1. 1939
2. 1940
3. 1941
4. 1933

Wie hoorde NIET bij de 'geallieerden'?

1. Engeland
2. Rusland
3. Amerika
4. Italië

In welk jaar werd Duitsland verslagen?

1. 1943
2. 1944
3. 1950
4. 1945

De aanval op Nederland (1940)

10 mei 1940 wordt Nederland aangevallen door Duitsland.

Nederlands leger:

• Verwaarloosd
• Slechte wapens en training
• Weinig ervaring

Nederland had in één dag veroverd moeten worden.

Nederlandse leger

Duitse leger

Duitsland valt aan

10 mei 1940

• Op vrijdagmorgen, om 3.55, valt het Duitse leger het slecht bewapende Nederland aan.

Bommen op Rotterdam

14 mei 1940

Het Bombardement van Rotterdam

Verovering van Nederland duurt te lang.

Het Bombardement:

• 14 mei
• 13 minuten
• Verwoestend

Rotterdam voor 1940

Rotterdam na 1940

Nederland capituleert

15 mei 1940

Deel van Duitsland

29 mei 1940

• Nederland wordt een deel van Duitsland: Reichskommissariat Niederlande
• De Oostenrijker Arthur Seyss-Inquart wordt Reichskommisar. 

Alle post- en sierduiven moeten worden gedood. 

Duiven vliegen vrij rond en kunnen 

boodschappen brengen naar de geallieerden.

Duivenpootjes mét ring moeten 

als bewijs worden ingeleverd.

Jodenvervolging in Nederland

vanaf mei 1940

Net als in andere delen van het Duitse Rijk worden snel anti-Joodse maatregelen, zoals het ontslag van Joodse ambtenaren of de registratieplicht.

Februaristaking

februari 1941

• De eerste grote verzetsactie tegen de Duitse bezetter in Nederland.
• Aanleiding waren de razzia's in Amsterdam, als reactie op de moord op een NSB-er.

Verzet en verraad

Nederland is verdeeld in drie groepen:

• NSB'ers
• Verzetsstrijders
• het gewone volk

Het verzet in Nederland is klein

Eind 1940: Maatregelen tegen Joden

Anton Mussert

Een gewapende verzetsgroep in Nederland

Onderduiken

• Onderduiken om je te verbergen zodat je niet wordt opgepakt door de politie of Duitsers. 
• Dit zijn niet alleen Joden, maar iedereen die het risico loopt opgepakt te worden: studenten, mannen, verzetsstrijders enz. 
• Op het hoogtepunt zijn er alleen al in Nederland ruim 350.000 mensen ondergedoken

Verzet

• Wat is verzet?
• Aanslagen plegen of illegale krantjes verspreiden? Onderduikers helpen? 
• Of naar rechts gaan als de Duitsers zeggen dat je naar links moet gaan?

• In totaal waren er rond de 45.000 Nederlanders die actief verzet pleegden. 
• Maar dat konden ze niet doen zonder de hulp van honderduizenden anderen.
• Verzet plegen was levensgevaarlijk: niet alleen voor jezelf, maar ook voor je omgeving.

Dolle Dinsdag

5 september 1944

• De opmars van de geallieerden na D-Day gaat erg snel. 
• De gebeurtenissen worden gevolgd op illegale radio's: "Ze zijn in Nederland!"
  

Slag om Arnhem

september 1944

• De Geallieerden willen doorstoten tot het noordelijk deel van Nederland, om daar vandaan Duitsland binnen te vallen, maar ze vergissen zich in kracht van de Duitsers. 
• Operatie Market Garden is mislukt bij Arnhem ('Brug te ver').

Rond 1944 is alleen het zuiden van Nederland bevrijd.

Hongerwinter

november 1944 - april 1945

• De Hongerwinter had een aantal oorzaken:

1. Zo was er geen aanvoer van kolen meer mogelijk uit Limburg, omdat dit deel van Nederland al was bevrijd. 
   
2. Daarnaast zorgde de Spoorwegstaking ervoor dat er niets meer werd vervoerd... 
3. ...én namen de Duitsers wraak door hoofdroutes naar West-Nederland te blokkeren.

Het systeem van de distributiebonnen, dat al in 1939 was ingevoerd,

werkt in de laatste fase van de oorlog niet meer: er wás gewoon niets meer

Duitse capitulatie

5 mei 1945

• In Hotel De Wereld in Wageningen wordt op 5 mei onderhandeld over de onvoorwaardelijke overgave van de Duitse troepen in Nederland.
• De Duitse troepen hebben zich overigens al op 4 mei overgegeven aan de geallieerden.

De Bevrijding

mei 1945

• De bevrijding wordt tegenwoordig gevierd op 5 mei, maar Nederland werd niet overal op 5 mei bevrijd: soms was het eerder, soms veel later, zoals op Texel. 
• Dit eiland werd pas op 20 mei 1945 bevrijd.

Hoewel het is verboden, is de reactie van Nederlanders op verraders, 

profiteurs en collaborateurs begrijpelijk.

Bevrijding van Nederland

1944:

• Zuid-Nederland bevrijd
• Hongerwinter

5 mei 1945

• Nederland is bevrijd

Het westen van Nederland was nog niet bevrijd. Daar brak de hongerwinter uit.

Op 5 mei geven de Duitsers zich over in Nederland. Heel de zomer wordt er gefeest.

Stel dat jij zou hebben geleefd tijdens de Duitse Bezetting van Nederland. Wat zou jij dan hebben gedaan?

Aan de slag!

Wat ga je doen:

• Maak 1 t/m 8 van cursus 5.2
• Een mindmap maken over hoofdstuk 5
• Verder werken in cursus 5.2

Maak een foto hiervan en stuur deze in de chat van Microsoft Teams.

Klaar? Iets voor jezelf

Website voor de mindmaps:

https://www.canva.com/nl_nl/grafieken/mindmap/

Afsluiting

Wat hebben we vandaag behandeld:

• Het verloop van de Tweede Wereldoorlog
• Duitse veroveringen tot 1942
• Het einde van Hitlers Duitsland op 7 mei 1945

Huiswerk:

1 t/m 6 van cursus 5.2

Afmaken cursus 5.1