Paragraaf 1.3 - De landbouw komt op

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Prehistorie

Pre                      Historie
(voor)          (geschiedenis)

De prehistorie is de tijd voor de geschiedenis begint. 

In de prehistorie bestond er geen schrift

Jager-verzamelaars

• Leven van de natuur

• Er was een goede taakverdeling:
• Mannen: jagen (ook: vissen)
• Vrouwen: verzamelen van bessen, noten enz.
  
  
• Hun bestaansmiddel is dus jagen en verzamelen

Jagers-verzamelaars

• Leven in kleine groepen (ongeveer 30-50 mensen)

• Geen vaste woonplaats: nomaden

• Trekken achter hun eten aan
  
  
• Eenvoudige woningen: hutten/grotten

• Weinig bezittingen

1.3 De landbouw komt op

Tijdvak: Jagers en Boeren

Leerdoel/te beantwoorden vraag

Waardoor werd de landbouw het belangrijkste middel van bestaan?

Een geweldige ontdekking

• 9.000 v. Chr: jagers-verzamelaars vaste plek
  
• Landbouw =
  
• Een middel van bestaan waarbij je leeft van akkerbouw en veeteelt
  
• Veeteelt =
  
• Houden of fokken van beesten als bestaansmiddel om in het levensonderhoud te voorzien
  
• Akkerbouw =
  
• Verbouwen van gewassen zoals graan

Landbouwrevolutie

• Revolutie betekent verandering
  

• Jager-verzamelaars worden boer

• De landbouwrevolutie duurde meer dan 1000 jaar: niet iedereen werd tegelijk boer

• Landbouw bestaat uit: akkerbouw en veeteelt

Oorzaken

1. Noord-Afrika en het Midden-Oosten werd warmer en droger. Veeteelt en akkerbouw gaf een grotere kans op voldoende voedsel.
   
2. De bevolking groeide, dus er was meer voedsel nodig. Jagen leverde niet genoeg op.
   
3. De mens werd slimmer en handiger over het verbouwen van eetbare planten en het fokken van dieren.
   

Gevolgen

1. De bevolking groeide snel door betere leefomstandigheden (stevige huizen, veiliger) 
   
2. De boerendorpen waren groter dan de groepen jagers-verzamelaars. Uiteindelijk werden de boerendorpen steden. 
   
3. De landbouw verspreidde zich tussen 8500-3000 v. Chr. vanuit het Midden-Oosten naar gebieden als Europa en Noord-Afrika (Egypte).
   

Noord-Afrika en

Midden-Oosten

• Droog klimaat: minder begroeiing en water (ontstaan woestijnen)
  

• Te weinig voedsel: dieren trekken weg naar vruchtbare gebieden

• Mensen trekken ook weg of gaan andere middelen van bestaan zoeken om in leven te blijven

Vruchtbare Halvemaan

• Gebied waar de eerste landbouw ontstaat (9000 v. Chr.)
  

• Midden-Oosten: Egypte, Israël, Palestina, Jordanië, Libanon, Syrië, Irak, Iran en Turkije

• 'De kraamkamer van de beschaving': ontstaan van steden en het schrift

Grote gevolgen

• harder werken.
• besmettelijke veeziekten konden overslaan op mensen: veel  slachtoffers, omdat mensen dichter op elkaar leefden. 

Leerdoel/te beantwoorden vraag

Waardoor werd de landbouw het belangrijkste middel van bestaan?

Huiswerk voor de volgende les 

Lezen paragraaf 1.3 op bladzijdes 13 t/m 15 tekstboek

Maken in het digitale werkboek van Memo van paragraaf 1.3 vraag 3 t/m 13

Ook te vinden op Magister en op Classroom bij de weektaken