les 1 ak 2024 meer dan topo

• Aardrijkskunde
• HBO
• Studiejaar 1

klascode: veapl

             les 1  meer dan topo

levende kaart 

Ga op de plek staan waar je bent geboren

Heb je zelf topografie onderwijs gehad?

Ja

Nee

weet ik niet (meer)

Teken een kaart van de wereld

•  Zet een lijn daar waar de evenaar moet lopen
•  Teken de vorm en de ligging van de continenten juist t.o.v.         elkaar en de evenaar.

 

Waarom zou je topografie onderwijs aanbieden?

Topografische kennis

• zorgt dat kinderen een kaartbeeld hebben van de wereld.
• geeft kinderen kennis over welke gebieden dichtbij en welke veraf liggen (‘Spanje ligt verder weg van Nederland dan België’). 
• geeft kinderen inzicht  waar gebieden ten opzichte van hun eigen omgeving liggen (‘Duitsland ligt ten oosten van Nederland’).
• zorgt ervoor dat kinderen nieuwe informatie beter kunnen ordenen. 
• zorgt voor kennis van toponiemen en zorgt ervoor dat kinderen de taal ontwikkelen om         over verschijnselen en ontwikkelingen te kunnen praten (‘Deze vluchtelingen steken de     Middellandse Zee over’).

Wat voor kaart van je omgeving heb je in je hoofd?

Mental map

• De vorm van gebieden
  
• De relatieve afstand
  
• De grootte
  

Bespreek in tweetallen de vakopdracht!

Wat heb je deze vijf bijeenkomsten nodig 

om de vakopdracht te kunnen volbrengen?

Aardrijkskunde periode 2

Les 1 Topo

Les 2 Kaartvaardigheden

Les 3, 4 en 5 Basisdidactiek voor een goede les

Toetsing: Vakopdracht

• Ontwerpen topografie activiteit voor bovenbouw (tijdens les)
  
• Ontwerpen kaartvaardigheid activiteit voor eigen stageklas (tijdens les)
  
• Ontwerpen of verrijken van een aardrijkskundeles (tijdens de lessen en thuis, inleveren op gradework)
  

Afwezig, dan het gemiste inleveren via de mail

opdracht 

• maak een groepje van 4 studenten (met dezelfde stagegroep) 
• leg de uitgeknipte stukjes op de goede plek

Basistopografie cito 2010

• 100 Nederland
  
• 100 Europa
  
• 100 wereld
  

Werken vanuit de basis: ligt dicht bij…

Groep 5 Nederland: provincies en hoofdsteden

Groep 6 heel Nederland

Groep 7 Europa

Groep 8 wereld

Topo aanleren, hoe dan?

Vijf uitgangspunten voor goed topografieonderwijs

1. Functionele context  
2. Ook bij andere schoolvakken
3. Stimulerend klaslokaal/leeromgeving
4. Beperk je aanbod (alleen de Cito-lijst)
5. Herhaal 

Voorbeelden geven bij elk uitgangspunt

1. Bied topografische kennis zoveel mogelijk in een functionele context aan om betekenis en samenhang te geven (dus gekoppeld aan beeld, (tekening, (encyclopedisch voorbeeld) foto ervaring) kenmerken, informatie, actualiteit en topografie koppelen aan kaartlezen)  Dan is het interessanter en blijft het beter hangen!

2.Breng kinderen ook bij andere schoolvakken in contact met topografische kennis.  Bijvoorbeeld bij een rekenles; opgave over de hoogste toren in Dubai: laat even zien op de kaart) Bij heel veel vakken: waar gebeurt dat? Geschiedenis, natuur etc. 

3. Zorg voor een stimulerend klaslokaal (wat hangt er bij jou in je stageklas?) Wandkaarten, richtingaanwijzers, globe, google earth....) 

4. Beperk het aanbod topografische namen en zorg voor een goede opbouw van de topografische kennis. (Aleen de Cito lijst: 300!) ) Opbouw ak methode wat betreft topo laten uitzoeken in de les? Methodes uit mediacentrum lenen 

5. Herhaal 

Effectieve topografie 

1. Alleen plaatsen uit de basistopografie!
2. Wel altijd toevoegen: plaats van school
   
3. Veel herhaling: alle plaatsen blijven meenemen in de verwerking/toetsen vanaf groep 5/6.
   
4. Beeld: thematisch en/of vanuit de belevingswereld: vaak encyclopedisch (= uniek)
   
5. Activiteiten gericht op doen, maken en/of spel
   
6. Inhoud en eigen ervaring van de leerling koppelen aan plaatsen (bv vakanties of hobby’s)
   
7. Kinderen die meer aankunnen laten verdiepen, niet meer plaatsen
   

Functionele Context 

• Encyclopedisch
• actualiteit
• ervaringen

Wat is een functionele context dan? Encyclopedisch (opvallende, unieke kenmerken van de plek; bijvoorbeeld de Eiffeltoren voor Parijs) , vanuit de actualiteit (boerenprotest in Den Haag, politieke hart van Nederland), ervaringen (je bent op vakantie naar Frankrijk geweest; door welke landen reed je, wat is kenmerkend aan Frankrijk?)

Welke voorbeelden van contexten kwam je tegen op Tule?

Laat zelf contexten bedenken bij: (volgende dia)

Bedenk een functionele context bij

New York

Limburg

Spanje

Marokko

China

Leiden 

Encyclopedisch? 

Actualiteit? 

Ervaring? 

Inhoud en eigen ervaring van de leerling koppelen

aan plaatsen (bv vakanties of hobby's)

• Laat kinderen zelf beelden/voorwerpen verzamelen voor in eigen schrift en/of topotafel/kaart
• bijzondere gebouwen
  
• dieren
  
• toeristische attracties
  
• (toeristische) voorwerpen
  
• vakantiefoto’s
  
• spelletjes en puzzels in de klas of op internet (Klaar opdrachten)

Kies een goede topomethode!

 Ontwerp met je groepje een effectieve topografieles

• Vorm een groepje met vier studenten die in dezelfde groep stage lopen
• Bedenk een opdracht om topografie binnen jullie stagegroep aan te leren
• Let op dat je dat doet volgens de regels van effectieve topografie 
• Check tule SLO leerlijn 50
• Zoek online voor lesideeen maar vooral ook goede kaarten  http://www.topografieindeklas.nl
• De opdracht moet echt gemaakt kunnen worden met bruikbare kaarten.

stage 

Er zijn deze periode nog geen stageopdrachten voor aardrijkskunde, maar…

Je mag ontworpen activiteiten natuurlijk wel uitvoeren als je wilt.

Breng ervaringen mee naar de volgende lessen van hoe aardrijkskunde wordt gegeven in jouw stageklas.