Zouten en molariteit herhaling klas 4

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat gaan we vandaag doen?

Zouten herhalen

Herhaling

Zouten wat zijn dat

Oplosvergelijking

Indampvergelijking

Neerslagvergelijking

Opbouw van zouten

Vaste zouten hebben een kristalrooster.

Naam zout:

eerst metaal, dan niet-metaal

Natrium-Chloride (rationeel)

keukenzout (triviaal)

Wat moet op de open plekken worden ingevuld?

Door het afstaan van een elektron raakt het natriumatoom 1 positief geladen.

Door het opnemen van een elektron raakt het chlooratoom 1 negatief geladen.

K-schil

proton

neutron

atoomkern

elektron

Cl

natriumchloride

ion

Cl1-

Wat moet op de lege plek ingevuld worden?

element	atoomnr.	protonen	elektronen	neutronen
Mn 4+	25	25		16

1. 25
2. 29
3. 21
4. 41

Zouten zijn altijd ______ bij kamertemperatuur.

Wat moet op de lege plek ingevuld worden?

1. vloeibaar
2. opgelost
3. gasvormig
4. vast

Positief ion

Negatief ion

Sleep de zinnen naar de juiste locatie.

Elektronen opnemen geeft een

Elektronen afstaan geeft een

Metaalatoom vormt een

Een niet-metaalatoom vormt een

Sleep de ionen naar de juiste locatie.

 CO₃⁠^2-

PO₄^3-

OH^-

NH4⁠⁺

NO₃^-⁠

nitraat-ion

ammonium-ion

hydroxide‑ion

 fosfaat-ion

carbonaat-ion

Wat is de lading van een magnesium-ion?
Gebruik je Binas (40A)

(20 s)

1. +
2. 2+
3. -
4. 2-

Welke ladingen kan een ijzerion hebben?
(Binas 40A)

(20 s)

1. 1+, 2+
2. 2+, 3+
3. 1+, 3+
4. 2+, 4+

Geef de formule en lading van
een sulfaat-ion (Binas 66B)
(je hoeft geen sub/superscript te gebruiken)

Opstellen zoutformule:

1. noteer naam van het zout
2. zet de ionen in symbolen
3. zet de lading van de ionen eronder
4. zet de verhouding eronder. de totale lading moet nul zijn
5. schrijf de verhoudingsformule op, gebruik haakjes. Aantallen noteer je rechtsonder
6. laat het cijfer 1 weg, kijk of de haakjes nodig zijn. schrijf de formule op
7. schrijf de zoutformule op zonder lading

Voorbeeld 2:

1. aluminiumsulfaat
2.       Al3+       SO42-     
3.         3+             2-
4.         2       :       3                                                                    
5.   ( Al3+ )2    ( SO42-  )3                                                     
6.    Al3+ 2        ( SO42- )3  
7.    Al2 ( SO4 )3  

Opstellen zoutformule:

1. noteer naam van het zout
2. zet de ionen in symbolen
3. zet de lading van de ionen eronder
4. zet de verhouding eronder. de totale lading moet nul zijn
5. schrijf de verhoudingsformule op, gebruik haakjes. Aantallen noteer je rechtsonder
6. laat het cijfer 1 weg, kijk of de haakjes nodig zijn. schrijf de formule op
7. schrijf de zoutformule op zonder lading

Voorbeeld 3:

1. ijzer(III)fosfaat
2.       Fe3+       PO43-     
3.         3+             3-
4.         1       :      1                                                                    
5.   ( Fe3+ )1    ( PO43-  )1                                                     
6.    Fe3+          (PO43- 
7.          Fe  PO4  

Wat is de verhoudingsformule van Magnesiumchloride?

1. MgCl
2. Mg​2​​Cl
3. MgCl​2​​
4. Mg​2​​Cl​2​​

Wat is de naam van

Na​2​​O

1. Natriumoxide
2. Dinatriumoxide
3. Natriumzuurstof
4. Natrium(II)oxide

Wat is de verhoudingsformule van natriumsulfaat?

1. Na​2​​S
2. Na​2​​SO​4​​
3. Na​2​​SO​3​​
4. NaSO​3​​

Wat is de verhoudingsformule van ammoniumfosfaat?

1. NH​4​​PO​4​​
2. (NH​4​​)​3​​PO​4​​
3. NH​4​​(PO​4​​)​3​​
4. PO​4​​(NH​4​​)​3​​

Oplossen van zouten:

• De ion binding laat los 
• Negatieve ionen trekken naar het meest positieve deel van H2O (de H atomen), de positieve ionen naar het meest negatieve deel (het O atoom)

Oplossen van een zout in water

• Binas tabel 45A:
• g: goed oplosbaar (vb: NaNO₃)
• m: matig oplosbaar (vb: MgSO₃)
• s: slecht oplosbaar (vb: CaCO₃)
• r: reageert in water (vb: CaO)

Het oplossen van natriumchloride

• Cl^-ionen worden harder aangetrokken tot het meest positieve deel van de H₂O moleculen dan tot Na⁺ ion. 
• Na⁺ ionen worden juist meer aangetrokken tot het meest negatieve deel van de H₂O moleculen. Dus laten ze elkaar los

Hoe is de oplosbaarheid van magnesiumfosfaat

1. goed
2. matig
3. slecht

Hoe is de oplosbaarheid van ijzerbromide

1. goed
2. matig
3. slecht

Hoe is de oplosbaarheid van ammoniumfosfaat

1. goed
2. matig
3. slecht

Wanneer is een zout oplossing verzadigd?
Als...

1. ...de maximale hoeveelheid zout is opgelost
2. ...de maximale hoeveelheid water is opgelost
3. ...je niet meer kan roeren.
4. ...de oplossing vast wordt.

Je ziet dat alle ionen los van elkaar komen, uit dit ene zout komen dus 5 ionen!

notatie van oplossen van een zout

Het oplossen van aluminiumsulfaat:

oplosvergelijking van aluminiumsulfaat: alle ionen laten elkaar los, er ontstaan 2 losse aluminiumionen en 3 losse sulfaationen

 Geef de oplosvergelijking van aluminiumsulfaat

1. noteer eerst de juiste verhoudingsformule van het zout voor de pijl. 

2. Noteer daarna de losse ionen MET lading erbij na de pijl. 

3. Maak tot slot de vergelijking kloppend. Zet de getallen op de juiste plek.

De oplosvergelijking van aluminiumfosfaat is:

AlPO​4​​

1. Al​3+​​(aq)+PO​4​3−​​(aq)→AlPO​4​​(s)
2. AlPO​4​​(s)→Al​3+​​(aq)+PO​4​3−​​(aq)
3. Dit zout lost slecht op.
4. AlPO​4​​→Al​3+​​+PO​4​3−​​

Indampen van een zout:
De ionen trekken weer naar elkaar toe zoals bij het indampen van een ijzer(II)nitraat oplossing.

De indampvergelijking van
zinknitraat is:

ZnNO​3​​

1. Zn​2+​​(aq)+2NO​3​−​​(aq)→Zn(NO​3​​)​2​​(s)
2. Zn(NO​3​​)​2​​(s)→Zn​2+​​(aq)+2NO​3​−​​(aq)
3. Zn​2+​​+2NO​3​−​​→Zn(NO​3​​)​2​​
4. Zn(NO​3​​)​2​​→Zn​2+​​+2NO​3​−​​

Oplossen en indampen

Oplosvergelijking:

Indampvergelijking:

NaCl(s)→Na​+​​(aq)+Cl​−​​(aq)

Na​+​​(aq)+Cl​−​​(aq)→NaCl(s)

Is deze stof goed oplosbaar?

Na​2​​CO​3​​

1. ja
2. nee

Geef de oplosvergelijking van

Na​2​​CO​3​​

Geef de indampvergelijking van kwik(II)chloride-oplossing

Zoutoplossingen mengen

Als je 2 zoutoplossingen met elkaar mengt, kunnen er 2 dingen gebeuren: 

• Het blijft een heldere oplossing: alle ionen blijven in oplossing
• Het wordt een troebele suspensie: 2 soorten ionen reageren met elkaar en worden een slecht oplosbaar zout. Dit heet een neerslag

Binas 45A

Let op! dit is geen indampvergelijking. Het lijkt er wel op!

OPDRACHT 1:
Een slecht oplosbaar zout maken.
Met welke twee zouten kan je bariumcarbonaat maken? .

1. Bariumchloride en calciumcarbonaat
2. bariumchloride en natriumcarbonaat
3. Zilverchoride en natriumcarbonaat
4. Natriumchloride en kaliumcarbonaat

OPDRACHT 1:

Beschrijf hoe je bariumcarbonaat kunt maken uit oplossingen van andere zouten.

OPDRACHT 2:
Een slecht oplosbaar zout maken.
Met welke twee zouten kan je calciumcarbonaat maken? .

1. Calciumchloride en calciumcarbonaat
2. Calciumchloride en natriumnitraat
3. Calciumnitraat en natriumcarbonaat
4. Natriumchloride en calciumcarbonaat

Molariteit

Rekenen met de molariteit

Rekenen aan reacties

Uit de reactievergelijking kun je de molverhouding afleiden waarin stoffen reageren en ontstaan. Door het aantal mol om te rekenen in gram of liter kun je precies berekenen hoeveel stof je nodig hebt.

Omdat er meerdere rekenstappen nodig zijn, is het handig om gebruik te maken van een stappenplan

dit stappenplan staat ook in je boek

concentratie/ molariteit

Concentratie (symbool c) van een stof in een oplossing is de hoeveelheid stof (meestal gram) per volume eenheid (meestal Liter) van de oplossing.

c = m : V

(let op: volume van de oplossing, niet de opgeloste stof)

Molariteit (weergegeven door de stof tussen vierkante haakjes te zetten) is de concentratie in mol per Liter:  [X] = n : V     eenheid: mol · L^-1 of M (molair) 
(let op: V is volume van de oplossing, niet de van opgeloste stof)

concentratie/ molariteit

We lossen 3,0 mol natriumchloride op in water. Het volume wordt 500 mL.
Hoeveel mol natriumionen heb je in de oplossing?
(30 s)

1. 1,5 mol
2. 3,0 mol
3. 4,5 mol
4. 6,0 mol

concentratie/ molariteit

oplosvergelijking:      NaCl (s) -> Na⁺ (aq)  +   Cl^- (aq)

molverhouding:                1            :      1               :      1

dus:                                    3,0 mol        3,0 mol        3,0 mol  

We lossen 3,0 mol natriumchloride op in water. Het volume wordt 500 mL.
Wat is de molariteit van natriumionen in de oplossing? (30 s)

1. 0,75 mol/L
2. 1,5 mol/L
3. 3,0 mol/L
4. 6.0 mol/L

We lossen 1,0 mol aluminiumsulfaat op in water tot een opl. van 2 L . Dus 2,0 mol aluminiumionen in de oplossing. Wat is de molariteit van de aluminiumionen in de oplossing? (45 s)

1. 0,5 mol/L
2. 1,0 mol/L
3. 2,0 mol/L
4. 6.0 mol/L