Basisstof 1 les 2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Welkom bij biologie!

Welkom bij biologie!

Planning

Welkom

Herhalen

Leerdoelen

Thema 6 basisstof 1

Aan de slag! 

Afsluiting

Pak iets uit je huis wat je kunt waarnemen! 

Hersenen

Impulsen

Zintuigen

Prikkels

Orgaan dat reageert op een invloed uit de omgeving

Invloed uit de omgeving

Liggen in een zintuig

Elektrische signalen

Leiden impulsen naar de hersenen

Zintuig

Prikkel

Zintuigcellen

Impulsen

Zenuwen

Tastzintuigen reageren op lichte aanrakingen.

1. Waar
2. Niet waar

Als je huid afkoelt wordt dat waargenomen door:

1. koudezintuigen
2. warmtezintuigen
3. tastzintuigen
4. koudezintuigen en warmtezintuigen.

Leerdoelen

Aan het einde van de les:

- kun je de werking van zintuigen beschrijven

- kun je de zintuigen en hun ligging noemen

waarnemen

om je omgeving waar te kunnen nemen gebruik je zintuigen.

een zintuig is een orgaan dat reageert op een invloed uit de omgeving.

een invloed uit de omgeving noemen we prikkels.

in zintuigen liggen zintuigcellen. als zintuigencellen een prikkel ontvangen zetten ze deze om in impulsen

impulsen zijn elektrische signalen (seintjes) die je zintuigcellen doorstuurt naar je zenuwen. 

de zenuwen sturen de impulsen naar de hersenen en hier wordt het verwerk en neem je iets waar

zintuigen

ze zintuigen liggen in je oren, neus, tong, ogen maar ook in je huid.

alle zintuigen bijelkaar noem je het zintuigenstelsel.

huid!?

in je huid liggen zintuigen zodat je iets kan voelen. 

de huid kan 4 prikkels waarnemen: warmte, kou, druk en aanraking.

warmtezintuigen: reageren als je huid iets warms aanraakt. iets warms is warmer dan je eigen lichaamstempratuur.

koudezintuigen: reageren als je huid iets kouds aanraakt. iets koud is kouder dan je eigen lichaamstempratuur.

drukzintuigen: reageren als er op je huid wordt gedrukt.

tastzintuigen: reageren op lichte aanrakingen.

pijn

je kan ook pijn waarnemen.

met pijnpunten kan je pijn waarnemen. 

zintuigen

elk zintuig kaan maar 1 soort prikkel omzetten in in een impuls.

in de tabel zie je waar het zintuig ligt en welke prikkel.

Aan de slag!

opdr 1 tm 4, 6 tm 9

- Wat: maak de opdrachten

- Hoe: Individueel of samen

- Uitkomst: de opdrachten zijn af

- Klaar?: Maak de samenhang

https://biologiepagina.nl/Brugklasnieuw/Bewegen/Oefenenskelet/oefenenskelet.htm 

Zet in de juiste volgorde. Dit
geld voor een "normale" waarneming.

prikkel ( van buiten)

zintuig

impuls

zenuw

hersenen

waarneming

Zenuwen kan ook opgesplits worden in zintuigen en ruggenmerg.

Een konijn wist door stampgeluid ’s nachts de eigenares van het dier te wekken en te waarschuwen voor een inbreker, die daarop vluchtte. Wat is de prikkel waardoor de vrouw wordt gewekt?

Hoe reageren de zintuigcellen in het oor van de vrouw als ze geluidsprikkels opvangen?

1. Daar ontstaat een prikkel
2. Daar ontstaat een impuls
3. Daar ontstaat een zenuw

In welk deel van het lichaam wordt de vrouw zich bewust van het geluid?

1. Zintuigen
2. zintuigcellen
3. Hersenen
4. Zenuwen

Hoeveel verschillende zintuigen liggen er in je hoofd?

1. 5
2. 6
3. 7
4. 8

Je hoort de kat spinnen

Je ruikt de soep

Je stoot je arm aan de tafelpunt

Je ziet dat de zon schijnt

Je voelt dat het buiten koud is

Je voelt dat de bal rond is

Lichtzintuigen

pijnzintuigen

Reukzintuigen

Gehoorzintuigen

Tastzintuigen

Koude zintuigen

1

2

3

4

Een lage temperatuur bereikt de koudezintuigen.

Koudezintuigen zetten prikkels om in impulsen.

Een impuls gaat van het koudezintuig naar haar hersenen.

Het meisje voelt dat het water koud is.

Door welke drie prikkels wordt Marit zich bewust van de telefoon?

Marit hoort een piepje, zij ziet haar telefoon en pakt hem beet. Op welke drie manieren neemt Marit de telefoon waar?

In welke lichaamsdelen van Marit ontstaan hierbij impulsen?

Vanaf welke zintuigen van Marit gaan impulsen naar haar hersenen?

Door een gaatje in een kies kan de kieszenuw bloot komen te liggen. Hierdoor ontstaat flinke kiespijn.
Komen in een kies pijnpunten voor?

1. Ja
2. Nee

Als een zenuw blootligt, zal een tandarts het gaatje in de kies vullen. De tandarts geeft dan eerst een injectie met een verdovend middel in de kaak. De zenuw kan dan tijdelijk geen impulsen doorgeven.
Ontstaan er impulsen in de kies met het gaatje na de verdoving door de tandarts? Leg je antwoord uit.

Bij een kaakoperatie worden soms zware pijnstillers gebruikt, zoals morfine. Morfine is werkzaam in de hersenen. Daar houdt het impulsen tegen die pijnsignalen doorgeven.
Een zenuw in de kaak van een morfinegebruiker geeft dan .................... impulsen door.

1. wel
2. geen

Bij iemand met de ziekte van Alzheimer gaan er hersencellen kapot. Een alzheimerpatiënt kan soms niet meer goed waarnemen. Zo kan een donker vlak in de vloer dan een gat lijken, waardoor alzheimerpatiënten niet meer verder durven lopen. In de ogen van een alzheimerpatiënt kunnen ...................... impulsen ontstaan.

1. wel
2. geen

De zenuwen van een alzheimerpatiënt kunnen ......... impulsen naar de hersenen geleiden.

1. wel
2. geen

Waardoor kan een alzheimerpatiënt toch niet goed waarnemen? Leg je antwoord uit met het voorbeeld van een donker vlak in de vloer.

Tot volgende week!