paragraaf 3 Jongeren aan het werk

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Welkom bij Economie

Fijn dat jullie er weer zijn.

 * Ga lekker zitten op je plek

* Mobiel is weg deze zit in één van de vakjes van de telefoontas

* Mobiel staat op vliegtuigstand of staat uit

* Hoofdstuk 7 paragraaf 3 blz. 84

* We gaan zo beginnen ...........

Herhaling paragraaf 1

Wat is formele productie?

1. Productie in ruime zin
2. Wit werk
3. Grijs en zwart werk
4. Alle soorten werk bij elkaar

Hierna staan twee beweringen over formele productie:

1. De hulpmiddelen bij de formele productie heten kapitaalgoederen. 

 

2. Ongeregistreerde productie tegen betaling hoort bij de formele productie.

Geef aan welke bewering juist is en welke onjuist is.

Juist

Onjuist

Hieronder staan vier voorbeelden van productie. 

Is er sprake van formele productie of van informele productie? Sleep de voorbeelden naar het juiste vak.

formele productie

informele productie

De buurman legt in zijn tuin een nieuw gazon aan.

De gemeentelijke plantsoenendienst maakt het park schoon. 

Een fabrikant maakt een nieuw model smartphone. 

Een timmerman beunt bij in de avonduren. 

Om te kunnen produceren heeft een bedrijf
productiefactoren nodig.

Kapitaal

Arbeid

Natuur

Productiefactoren

Natuur 

Kapitaal

Arbeid

Ondernemerschap

Grond waarop producten verbouwt worden

Gebouwen en machines die nodig zijn bij het produceren van een product

Inspanning van mensen voor het produceren van producten

Het combineren van alle productiefactoren

Een bedrijf met veel machines is ...

1. arbeidsintensief.
2. kapitaalintensief.

Het schilderen van een huis is ...

1. kapitaalintensief.
2. arbeidsintensief.

herhaling paragraaf 2

Wie zorgt dat een eindproduct in de winkel komt te liggen?

1. Groothandel
2. Detailhandel

T4: welke van de volgende twee stellingen is/zijn juist?
I. Een groothandel verkoopt alleen aan consumenten
II. Een groothandel is een dienstverlenend bedrijf

1. geen van beide
2. alleen I
3. Alleen II
4. beide

Wat is een bedrijfskolom?
Een bedrijfskolom ....

1. ... zijn de bedrijven waarmee een bedrijf handelt
2. ...is de productieweg binnen een bedrijf
3. ...zijn alle bedrijven die eenzelfde soort product maken
4. ...geeft aan welke bedrijven in de productieweg van een product voorkomen

Een bedrijfstak ......

1. is de productieweg binnen een bedrijf.
2. zijn de bedrijven waarmee een bedrijf handelt.
3. geeft aan welke bedrijven in de productieweg voorkomen.
4. zijn alle bedrijven die eenzelfde soort product maken.

Toegevoegde waarde

1. Hoeveel een product telkens meer waard wordt
2. Doordat een product wordt bewerkt wordt het meer waard
3. Hoeveel een product telkens meer waard wordt doordat een bedrijf het product bewerkt.

4. Hoeveel heeft de groothandel aan waarde toegevoegd?

1. 950
2. 785
3. 1290
4. 165

Hoofdstuk 7 paragraaf 3

Jongeren aan het werk

Individuele  arbeidsovereenkomst

Een arbeidsovereenkomst afgesloten tussen een werknemer een werkgever die gaat over de arbeidsvoorwaarden.

Arbeidsovereenkomst

begrippen overnemen

arbeidsovereenkomst: een overeenkomst tussen werkgever en werknemer met daarin de arbeidsvoorwaarden (rechten en plichten)

Arbeidsvoorwaarden: de rechten en plichten van de werkgever en werknemer

Proeftijd: Periode waarin de werknemer zonder reden ontslagen mag worden of ontslag mag nemen

Proeftijd

• staat in je arbeidsovereenkomst
• 1 of 2 maanden
• bij een tijdelijk contract tot 2 jaar proeftijd maximaal 1 maand
• bij een contract van 6 maanden geen proeftijd
• in de proeftijd kun je ook zelf het contract opzeggen

Twee soorten arbeidsovereenkomsten:

• de vaste arbeidsovereenkomst (zonder einddatum);
  
  
  
• de tijdelijke arbeidsovereenkomst (met einddatum). flexwerkers

Wat is een arbeidsovereenkomst?

1. Het wettelijk ontslag vanuit de werkgever
2. Het wettelijk minimumloon
3. Betaalde arbeid
4. Afspraak tussen werkgever en werknemer

Wat zijn arbeidsvoorwaarden?

1. afspraken die gelden als je ergens werkt
2. afspraken die voor iedereen gelden

Wat is geen arbeidsvoorwaarde?

1. Het loon per maand
2. De functie
3. Aantal werkuren per week
4. Aantal vakantiedagen

Hoe worden mensen met een tijdelijk arbeidscontract ook wel genoemd?

1. flexwerkers
2. jaarwerkers
3. klokwerkers
4. nul urencontract

Tijd waar je zelf of je werkgever zomaar het contract mag opzeggen

1. probeertijd
2. flextijd
3. proeftijd
4. opzegtermijn

De arbeidsovereenkomst kan eindigen:

• in de proefperiode;
• als ouders van kinderen tot 16 jaar binnen vier weken
  
•   bezwaar maken; 
  
• op de afgesproken einddatum (bij een tijdelijke
   arbeidsovereenkomst); 
• na een opzegtermijn (bij een vaste arbeidsovereenkomst).

Er zijn wettelijke regels over, onder andere:

• het loon dat minimaal betaald moet worden
   (Wet op het minimumloon); 
  
• de tijd die maximaal gewerkt mag worden
  (Arbeidstijdenwet); 
  
• de arbeidsomstandigheden
  (Arbeidsomstandighedenwet= Arbo)
  
• werken met een tijdelijke arbeidsovereenkomst
  (Wet werk en zekerheid).

Arbeidstijdenwet

Wet waarin de regels staan over werktijden en rusttijden:

• Hoeveel uur je mag werken per dag en hoeveel pauze je dan moet krijgen.
  
• Hoeveel nachtdiensten of ploegendiensten je mag draaien.
  
• Het verlof voor zorgtaken: zwangerschapsverlof of ouderschapsverlof.
  

Er is een speciale arbeidstijdenwet voor jongeren:

• Schooltijd telt als werktijd.
  
• Beperkt aantal uren in de avond en het weekend.
  
• Regels veranderen per jaar dat je ouder wordt.
  

Arbowet

In de Arbowet staan regels voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden

Arbowet is:

1. Wet voor een gezonde en veilige werkplek
2. Regel dat overheid werk moet regelen
3. Wet wat alleen geld voor de bouwsector
4. Wet dat je sollicitatieplicht hebt

Wat is een arbeidstijdenwet?

1. Wet met regels voor werk en rusttijden
2. Wet waarin staat dat je mensen niet verschillend mag behandelen op basis van hun geslacht, ras leeftijd of afkomst
3. Wet met regels voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden
4. Afspraken over onder andere de werkzaamheden, de werktijden en het loon in je baan

Wat is proeftijd?

1. Dan heb je geen arbeidsovereenkomst
2. Dan heb je een tijdelijke baan
3. In deze periode is je contract direct opzegbaar
4. De periode die je niet krijgt betaald

De maximale lengte van de proeftijd (bij een tijdelijke arbeidsovereenkomst tot 2 jaar) is? zie leertekst

1. Maximaal 2 maanden
2. Maximaal 2 weken
3. Maximaal 3 maanden
4. Maximaal 1 maand

Fulltime of partime?

Fulltime is een voltijdbaan van minimaal 36 uur

Parttime is een deeltijdbaan (minder dan 36 uur)

huiswerk

1 tot met 9

maak eventueel een samenvatting van paragraaf 3