7.4 Verteren RPL - 2 lessen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

7.4 deel 1

Startopdracht:

Pak je boek en lees vast de tekst in de groene vakken van 7.4.

Uitleg 

Opdrachten 

Afsluiting 

Leerdoelen 7.4

- Je kunt uitleggen hoe je voedsel wordt verteerd

- Je kunt uitleggen hoe enzymen werken

- Je kunt beschrijven hoe je voedsel door het verteringsstelsel gaat

--------------------------------------------------

- Je kunt beschrijven waar vertering in je lichaam gebeurt

- Je kunt uitleggen hoe de voedingsstoffen in je bloed komen

- Je kunt uitleggen wat er na de vertering met de voedselresten gebeurt.

Terugblik

• Wat is het verschil tussen een voedingsmiddel en voedingsstof?
• Wat zijn de zes voedingsstoffen?
• In welke drie groepen zijn de voedingsstoffen op te delen? 

Voedsel komt binnen

Mondholte - keelholte - slokdarm

De huig sluit je neusholte af en 

het strotklepje je luchtpijp. 
-> voedsel de juiste weg, 

namelijk de slokdarm in

Werkt het afsluiten niet goed? -->Voedsel schiet 

luchtpijp in. Wat gebeurt er dan?

Peristaltische beweging

3 = kringspieren

4 = lengtespieren

5 = voedselbrij

Peristaltische bewegingen

De voedselbrij doet er enige tijd over om het hele verteringsstelsel te

passeren. Hierbij spelen peristaltische bewegingen een rol. 

Spierbewegingen in de wand van organen van je verteringsstelsel die de voedselbrij voortduwen.

Vertering en verteringssappen

Voedingsstoffen moeten vanuit het voedsel in 

het bloed komen. Water, mineralen, vitaminen en glucose 

zijn klein genoeg om in het bloed opgenomen te worden.

Eiwitten, vetten en de meeste koolhydraten moeten eerst kleiner gemaakt worden.

Vertering = klein maken van voedingsstoffen zodat ze kunnen worden opgenomen in het bloed.

Vertering

Vertering is het omzetten van voedingsstoffen in verteringsproducten.

Verteringsklieren maken verteringssappen:

• speekselklieren
• maagsapklieren
• lever en afvleesklier
• darmsapklieren (in de dunne darm)

Deze sappen zetten voedingsstoffen om in verteringsproducten. 

Die laatste worden vanuit de dunne darm opgenomen in het bloed.

Aan de slag 

Maken opdracht 1 t/m 13 par. 7.4

- Pak je boek en schrift erbij 

In verschillende organen zitten cellen die verteringssappen maken.

 

--> Bevatten enzymen voor het verkleinen van grote voedingsstoffen

--> Enzymen 'knippen' de grote
voedingsstoffen in stukken.

Enzym = een eiwit

- Je kunt de werking van enzymen beschrijven.

Voor elk soort voedingsstof is er een
apart enzym met een speciale vorm. 

1. Het enzym bindt zich aan de voedingsstof.
2. Het enzym knipt de voedingsstof in tweeën. 
3. Het enzym laat los en kan opnieuw dezelfde 

soort voedingsstof afbreken. 

Optimumtemperatuur

< 10: werkt het niet

37: optimaal, het snelst

> 45: stuk

Waar en door wat wordt je voedsel verteerd?

• Mondholte: speeksel 
• Maag: maagsap
• 12 vingerige darm: alvleessap
•  Dunne darm: darmsap

GAL IS HULPSTOF !!

Vet afbreken 

• De lever produceert gal. De gal wordt in de galblaas opgeslagen (bewaard).

Als er vet verteerd moet worden, komt er gal vanuit de galblaas bij de voedselbrij waar vet in zit. Gal maakt van grote vetdruppels kleine vetdruppeltjes.

Die kleine vetdruppeltjes kunnen daarna opgenomen worden in het bloed.

Waar komen de voedingsstoffen in het bloed?

In de dunne darm zijn de voedingsstoffen klein genoeg om in het bloed te worden opgenomen.
De dunne darmwand is erg dun en bevat veel haarvaten. De voedingsstoffen kunnen gemakkelijk door de wand heen (bron 10).
Door de darmplooien met darmvlokken is het oppervlakte van de dunne darmwand erg groot.

Dikke darm

In de dikke darm word het water uit de voedselbrij gehaald.

De onverteerbare resten worden ingedikt en tot poep gemaakt.

Wat blijft er over na vertering?

1. Waterige pap komt in de dikke darm.
2. Water terug het bloed in.
3. Darmflora verteert nog deel van onverteerde resten eten.
4. Ontlasting, oftewel poep blijft over.

7.4

Maken opdr 14 t/m 26

 

Na de opdrachten:

Keuze mogelijkheden om te werken aan leerdoelen:

• Samenvatting boek gebruiken/ zelf een samenvatting maken
  
• Kijk goed naar de bronnen!!
  
• Leren, hoe? begrippen opschrijven?
  
• Aantekeningen leren
  
• Oefenen met test jezelf/ oefentoets: In je boek.
  
• Werkboekvragen doornemen, welke vond je moeilijk? Snap je ze nu?

Welke van onderstaande voedingsstoffen kunnen direct in het bloed worden opgenomen zonder eerst verteerd te worden?

1. Eiwitten
2. Glucose
3. Vetten
4. Zetmeel

Wat is zetmeel?

1. Koolhydraat
2. Eiwit
3. Vet
4. Vitamine

Naast enzymen wordt er ook gal aan het voedsel toegevoegd.

In welk deel van het verteringskanaal wordt gal aan het voedsel toegevoegd?

1. in de slokdarm
2. in de dunne darm
3. in de dikke darm
4. in de 12 vingerige darm

1. Vanuit de dikke darm worden water en
voedingsvezel aan het bloed toegevoegd
2.De niet-verteerde voedselresten verlaten het
lichaam via de anus

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 niet waar
4. 1 niet waar 2 waar

Wat is vertering?

1. Energie in voedingsstoffen gebruiken om te bewegen.
2. Voedingsstoffen gebruiken om cellen te bouwen.
3. Voedingsstoffen klein maken zodat ze in het bloed kunnen worden opgenomen.
4. Voedingsstoffen onbruikbaar maken

Wat is de functie van speeksel?

1. Verteren van zetmeel
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Geeft smaak aan het eten
4. Verteren van eiwitten

Slokdarm

Lever

Dikke darm

Galblaas

Maag

Alvleesklier

Dunne darm

Anus

Blinde darm

Waar worden geen verteringsappen aan de voedselbrij toegevoegd?

1. Maag
2. Twaalfvingerige darm
3. Dunne darm
4. Dikke darm

Door welk verteringssap of door welke verteringssappen worden eiwitten verteerd?

1. speeksel, maagsap, dunne darmsap
2. speeksel, alvleessap, dunne darmsap
3. alvleessap, maagsap
4. alvleessap, maagsap, dunne darmsap

Wat is GEEN verteringssap?

1. Speeksel
2. Gal
3. Alvleessap
4. Darmsap

Welk verteringssap kan zetmeel verteren?

1. speeksel, maagsap, darmsap
2. speeksel, alvleessap, darmsap
3. maagsap, alvleessap, darmsap