Paragraaf 6.3 - Afval

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

6.3 Afval

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt uitleggen op welke manieren afval wordt verwerkt
• Je kunt uitleggen hoe afvalstoffen in de lucht komen en wat de gevolgen zijn

6.3 Afval

Op welke manieren wordt afval verwekt?

1. Nuttige toepassing
   - recycling > afval zoals glas, blik, papier en plastic wordt als grondstof voor nieuwe producten gebruikt / gft (groente-, fruit- en tuinafval) wordt verwerkt tot compost
   - hergebruik > meubels, kleiding en apparaten op nieuw gebruiken > tweedehands
2. Verbranden
   - restafval > niet recyclebaar en herbruikbaar > vuilverbrandingsinstallatie
3. Storten
   - vuilstort > aan de onderkant afgedekt zodat er geen giftige stoffen in de bodem komen

• Zwerfafval > afval wat in de natuur terechtkomt

6.3 Afval

Welke afvalstoffen komen in de lucht?

• Veel mensen gebruiken fossiele brandstoffen > aardolie, aardgas en steenkool
  - worden verbrand door motoren van auto's of in fabrieken, huizen en energiecentrales
  - door verbranding komen afvalgassen vrij:
  koolstofdioxide, zwaveldioxide en stikstofoxiden
  - afvalgassen komen in de lucht > uitstoot > luchtvervuiling

6.3 Afval

Gevolgen van luchtvervuiling

1. Fijnstof in de lucht
   - roet en stof uit afvalgassen > fijnstof
   - schadelijk voor gezondheid > mensen met bronchitis of astma hebben veel last
2. Smog
   - wanneer afvalgassen en fijnstof blijven hangen op 1 plaats (windstille dag)
   - mist van vervuilende gassen en stofdeeltjes > kan leiden tot hoofdpijn en benauwdheid
3. Verzuring
   - ontstaat ook door zwaveldioxide en stikstofoxiden
   - schadelijk voor bomen en planten

6.3 Afval

• Wat? Maken 6.3 – Opdracht 1 t/m 13
• Hoe? Blz. 181 t/m 186
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 20 minuten
• Uitkomst? Opdracht 1 t/m 13 is af. Niet af? Rest is huiswerk.

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)

6.3 Afval

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt uitleggen wat het gevolg is van te veel koolstofdioxide in de lucht

6.3 Afval

Waarom is te veel koolstofdioxide een probleem?

Stikstofkringloop

• Planten maken van koolstofdioxide (CO2) uit de lucht de energierijke stof glucose (C6H12O6).
• Dieren eten planten en krijgen de glucose zo binnen, door verbranding van glucose in dieren kom CO2 vrij in de lucht; reducenten breken afval van organismen af, hierdoor komt ook CO2 in de lucht
• Planten nemen het CO2 uit de lucht weer op en maken weer de energieijke stof glucose

6.3 Afval

6.3 Afval

Broeikaseffect

• Overdag verwarmt de zon de aarde waardoor de temperatuur stijgt, 's nacht straalt de aarde die warmte weer de ruimte in
  - koolstofdioxide in de lucht houdt de uitstraling van warmte tegen, daardoor blijft de aarde warm genoeg om in te leven
  - tegenhouden van warmtestraling > natuurlijk broeikaseffect
• De hoeveelheid koolstofdioxide in de lucht neemt toe > we gebruiken steeds meer brandstoffen en kappen bomen (bomen nemen koolstofdioxide op)
  - aarde kan minder warmte uitstralen > versterkt broeikaseffect > temperatuur stijgt

6.3 Afval

6.3 Afval

• Wat? Maken 6.3 – Opdracht 14 t/m 21
• Hoe? Blz. 187 t/m 190
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 20 minuten
• Uitkomst? Opdracht 14 t/m 21 is af. Niet af? Rest is huiswerk.

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)