In deze les zitten 26 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.
Lesduur is: 50 min
Onderdelen in deze les
Ontleding en chemische synthese
Hoofdstuk 2.3
Slide 1 - Tekstslide
Leerdoelen
Ik weet wat chemische reacties zijn
Ik ken de verschillende ontledingsreacties
Ik weet wat een vormingsreactie is
Ik weet wat een verbrandingsreactie is en wat hiervoor nodig is
Slide 2 - Tekstslide
Reactievergelijkingen
Om een reactie schematisch weer te geven maken we gebruik van reactievergelijkingen. Hierbij staan de beginstoffen vóór de pijl en de reactieproducten na de pijl.
Regels:
Er komen nooit atomen bij en er verdwijnen ook nooit atomen.
Je mag alleen het coëfficiënt aanpassen. Dit is een heel getal!
De coëfficiënten moeten ze klein mogelijk zijn.
Slide 3 - Tekstslide
Reactievergelijkingen
Maak onderstaande reactievergelijking kloppend:
..Fe2O3(g)+ ..CO(g) --> ..Fe(s) + ..CO2(g)
Slide 4 - Tekstslide
Ontledingsreacties
Bij een ontledingsreactie wordt een stof "in stukjes gebroken"
Eén beginstof, meerdere reactieproducten
Er zijn drie soorten ontledingsreacties:
Thermolyse: ontleding d.m.v. warmte
Elektrolyse: ontleding d.m.v. elektriciteit
Fotolyse: ontleding d.m.v. licht
Bijvoorbeeld:
Water --> waterstof + zuurstof
Slide 5 - Tekstslide
Thermolyse
De minimale temperatuur die nodig is om een verbinding te ontleden heet; ontledingstemperatuur.
Bij stoffen waar kool vrij komt bij de reactie zonder zuurstof zijn het organische stoffen.
Slide 6 - Tekstslide
Fotolyse
Fotolyse is een ontledingsreactie door middel van licht. Lichtgevoelige stoffen worden om deze reden in het donker bewaard.
Bruine flesjes gemaakt van glas voor medicijnen worden gebruikt omdat ze licht tegen gaan.
Slide 7 - Tekstslide
Elektrolyse
De minimale temperatuur die nodig is om een verbinding te ontleden heet; ontledingstemperatuur.
Bij stoffen waar kool vrij komt bij de reactie zonder zuurstof zijn het organische stoffen.
Slide 8 - Tekstslide
De kleur van gordijnen vervaagt vaak na lange tijd. Leg uit wat voor soort reactie dit is.
Slide 9 - Open vraag
Synthesereacties
Bij synthesereacties hebben we een beginstof en een gewenste reactieproduct. Naast een reactieproduct zijn er bijproducten. Voor de werkzame stof in aspirine wordt er ook een synthetische reactie uitgevoerd.
Slide 10 - Tekstslide
Synthetische reactie aspirine
Slide 11 - Tekstslide
Vormingsreactie
Bij een vormingsreactie wordt een stof gevormd uit meerdere stoffen
Meerdere beginstoffen, één eindproduct
Bijvoorbeeld:
waterstof + zuurstof --> water
Slide 12 - Tekstslide
Verbrandingsreacties
Bij een verbrandingsreactie heb je nodig: brandstof, zuurstof en temperatuur. Het is dus altijd een reactie met zuurstof!
Mist één van de drie, dan kan er geen verbrandingsreactie plaatsvinden
Afhankelijk van de atoomsoorten in de brandstof ontstaan er verschillende verbrandingsproducten.
Slide 13 - Tekstslide
Verbrandingsreacties
De verbrandingsproducten zijn afhankelijk van de atoomsoorten in de brandstof
In tabel 1 (blz. 93/83) kun je de verbrandingsproducten vinden. Deze leer je uit je hoofd!
In methaan (CH4) zitten C'tjes en H'tjes. De verbrandingsproducten zijn dan CO2 en H2O
Slide 14 - Tekstslide
Welke stoffen ontstaan bij de verbranding van
H2S
Slide 15 - Open vraag
Aantoningsreacties
Een aantoningsreactie is een reactie waarmee je een bepaalde stof kan aantonen
Zuurstof: gloeiende houtspaander
Waterstof: aansteken geeft "plofje"
Koolstofdioxide: helder kalkwater wordt troebel
Zwaveldioxide: geel joodwater ontkleurt
Water: wit kopersulfaat wordt blauw
Slide 16 - Tekstslide
Aantoningsreacties
Koolstofdioxide: helder kalkwater wordt troebel
https://www.youtube.com/watch?v=xyTEJsx1O5s
Zwaveldioxide: geel joodwater ontkleurt
https://www.youtube.com/watch?v=e-3BkaeenX4
Water: wit kopersulfaat wordt blauw
https://www.youtube.com/watch?v=UQtMb10287A
Slide 17 - Tekstslide
Bij een verbrandingsreactie komen stoffen vrij die joodwater ontkleurt en kalkwater troebel maakt. Welke atoomsoorten zou deze stof minimaal bevatten?
Slide 18 - Open vraag
Reactievergelijkingen
Stappenplan voor het opstellen van een reactievergelijking:
Schrijf alle stoffen op als molecuulformule (vergeet de fase niet!) en kijk welke stof(fen) vóór en welke stof(fen) na de reactiepijl moeten staan.
Kijk hoeveel atomen je van elke atoomsoort vóór en na de pijl hebt.
Maak de hoeveelheden gelijk door coëfficiënten vóór de molecuulformules te zetten.
Oefening baart kunst!
Slide 19 - Tekstslide
Reactievergelijkingen
Voorbeeld 1:
Bij de ontleding van methaangas (CH4) ontstaat vast koolstof en waterstofgas. Geef de kloppende reactievergelijking.
Slide 20 - Tekstslide
Reactievergelijkingen
Voorbeeld 2:
Bij de verbranding van methaangas (CH4) ontstaat koolstofdioxide en waterstof. Geef de kloppende reactievergelijking.
Slide 21 - Tekstslide
Reactievergelijkingen
Probeer het nu zelf!
Geef de kloppende reactievergelijking van de ontleding van vast zinkoxide (ZnO).
timer
3:00
Slide 22 - Tekstslide
Reactievergelijkingen
Probeer het nu zelf!
Geef de kloppende reactievergelijking van de ontleding van vast zinkoxide (ZnO). Hierbij ontstaat een vaste stof en een gas.
2 ZnO(s) --> 2 Zn (s) + O2 (g)
Slide 23 - Tekstslide
Reactievergelijkingen
Probeer het nu zelf!
Geef de kloppende reactievergelijking van de verbranding van etheengas (C2H4). Hierbij ontstaat koolstofdioxide en water.
timer
3:00
Slide 24 - Tekstslide
Reactievergelijkingen
Probeer het nu zelf!
Geef de kloppende reactievergelijking van de verbranding van etheengas (C2H4). Hierbij ontstaat koolstofdioxide en water.
C2H4 (g) + 3 O2 (g) --> 2 CO2 (g) + 2 H2O (l)
Slide 25 - Tekstslide
Leerdoelen
Ik weet wat chemische reacties zijn
Ik weet wat een verbrandingsreactie is en wat hiervoor nodig is