autonomie en coping

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Autonomie en Coping

Autonomie

Autonomie verwijst naar zelfstandigheid en onafhankelijkheid. Het recht om zelf te bepalen wat er gaat gebeuren 

Weetjes: Er zijn 22 (!) definities van autonomie. (bron: encyclo.nl)

Wat valt niet onder autonomie?

1. Zelfstandigheid
2. Eigen regie
3. Afhankelijkheid
4. Eigen keuzes maken

Wat is volgens jou het verschil tussen afhankelijk zijn
en afhankelijk gedrag?

Coping

Verliessituatie zorgvrager

• deel van hun gezondheid of van een lichaamsfunctie
• verhuizen naar een zorginstelling,
• werkloos raken,  financiële positie kan veranderen
• sommige zorgvragers weten dat ze spoedig zullen sterven
• tijdelijk niet kunnen voorzien in de zelfzorgbehoeften  

Begeleiden bij emotionele verwerking

Als verpleegkundige kun je de zorgvrager steunen en begeleiden bij het uiten van en omgaan met deze emoties. Je kunt begeleiden door:

• reacties op verlies te signaleren
• troosten
• in gaan op reacties van de zorgvrager
• een helpend gesprek te voeren
• empathisch (begripvol) 
• respectvol te zijn

Verliessituatie

Verandering van:

• Levensperspectief
• Zelfbeeld

Coping

Copingstrategieën zijn de reacties van de zorgvrager op stress door de verliessituatie.

Coping is het Engelse woord voor ‘iets aankunnen’, ‘ergens mee om leren gaan’.

voorbeelden van copingmechanisme

Emotiegerichte copingstijl

Emoties onder controle krijgen.

 Voorbeelden:

• steun zoeken of getroost willen worden;
  
• je gevoelens uiten door te huilen of te schreeuwen;
  
• het probleem vermijden door er juist niet over te praten;
  
• afleiding zoeken in muziek of gezelschap;
  
• net doen alsof er niets aan de hand is (ontkenning);
  
• je eigen situatie vergelijken met die van mensen die nog slechter af zijn.

Probleemgerichte copingstijl

De oorzaak van de stress aanpakken. 

Voorbeelden:

• naar de dokter gaan zodra je je ziek voelt;
  
• je houden aan medische voorschriften;
  
• medicijnen op tijd innemen;
  
• je houden aan dieetvoorschriften;
  
• informatie zoeken om meer inzicht te krijgen in de situatie op internet, in boeken, bij patiëntenverenigingen;
  
• hulpmiddelen aanvragen.

Opdracht

Maak de opdracht individueel:

Beschrijf een verliessituatie 

Hoe ben jij omgegaan met die verliessituatie?

Welke copingsmenchanisme heb je gebruikt?

Wat vind je van je eigen copingsmechanisme?