20 november
1 / 20
Lesduur is: 100 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 6 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 7 - Tekstslide
Introductie
Burgerschap staat weer bovenaan de menukaart van het onderwijs! Het is de bedoeling dat scholen goede burgers ‘bakken’ die de basiswaarden van onze democratische rechtsstaat kennen en hoog in het vaandel hebben staan. Maar wat houden de termen vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit eigenlijk in? En hoe doe je dat?
In deze les gaan we aan de slag met de burgers die we zelf willen zijn.
Wat vinden we belangrijk? Als we weten wat we gezamenlijk belangrijk vinden, kunnen we bedenken hoe we dat gaan doen met elkaar, in de klas, de school en in de rest van de wereld.
Burgerschap staat weer bovenaan de menukaart van het onderwijs! Het is de bedoeling dat scholen goede burgers ‘bakken’ die de basiswaarden van onze democratische rechtsstaat kennen en hoog in het vaandel hebben staan. Maar wat houden de termen vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit eigenlijk in? En hoe doe je dat?
In deze les gaan we aan de slag met de burgers die we zelf willen zijn.
Wat vinden we belangrijk? Als we weten wat we gezamenlijk belangrijk vinden, kunnen we bedenken hoe we dat gaan doen met elkaar, in de klas, de school en in de rest van de wereld.
Slide 8 - Tekstslide
Burgers
Leg klassikaal uit:
In Nederland hebben we het over 'burgers' als we het over inwoners hebben. Wij zijn allemaal burgers van onze stad, provincie en het land waar we wonen.
Burgers hebben rechten en plichten en daarom leren we op school ook dingen die te maken hebben met 'goed' burgerschap.
Leg klassikaal uit:
In Nederland hebben we het over 'burgers' als we het over inwoners hebben. Wij zijn allemaal burgers van onze stad, provincie en het land waar we wonen.
Burgers hebben rechten en plichten en daarom leren we op school ook dingen die te maken hebben met 'goed' burgerschap.
Slide 9 - Tekstslide
Wat vind jij belangrijk? - Warming up
Vorm duo's. Print de bijlage met de grondrechten kaartjes uit en knip de kaartjes uit. Zorg dat ieder tweetal een set kaarten heeft.
In tweetallen: rangschik de grondrechten kaartjes op volgorde van belangrijk naar minder belangrijk. Wat vinden jullie?
Klassikaal: vraag aan ieder tweetal wat ze boven- en onderaan hebben staan en waarom.
Belangrijk: laat de kaartjes liggen zodat je er aan het eind van de les op kunt reflecteren. Misschien willen sommigen hun volgorde dat wel aanpassen!
Slide 10 - Tekstslide
Samenleving = samen leven!
Leg klassikaal uit:
Wij wonen in een samenleving. Wat betekent dat eigenlijk?
sa·men·le·ving: de mensen samen, met de nadruk op hun onderlinge omgang; = maatschappij.* Van Dale
We moeten met zijn allen samenleven in Nederland, daarom heet het de samenleving. Of je je buurman nou wel of niet leuk vindt, je leeft naast en met elkaar. Het gaat allemaal natuurlijk wel een stuk makkelijker als je een beetje goed met elkaar kan opschieten.
Daarnaast draagt iedereen bij aan de Nederlandse samenleving door erin te wonen maar ook doordat we belasting betalen. Daar worden weer dingen van gerealiseerd die voor iedereen belangrijk zijn zoals goede wegen, onderwijs en politie!
Leg klassikaal uit:
Wij wonen in een samenleving. Wat betekent dat eigenlijk?
sa·men·le·ving: de mensen samen, met de nadruk op hun onderlinge omgang; = maatschappij.* Van Dale
We moeten met zijn allen samenleven in Nederland, daarom heet het de samenleving. Of je je buurman nou wel of niet leuk vindt, je leeft naast en met elkaar. Het gaat allemaal natuurlijk wel een stuk makkelijker als je een beetje goed met elkaar kan opschieten.
Daarnaast draagt iedereen bij aan de Nederlandse samenleving door erin te wonen maar ook doordat we belasting betalen. Daar worden weer dingen van gerealiseerd die voor iedereen belangrijk zijn zoals goede wegen, onderwijs en politie!
Slide 11 - Tekstslide
Nederland = een democratische rechtstaat
De Nederlandse staat is democratisch, omdat de burgers kiezen wie het land regeert. En de Nederlandse staat is een rechtsstaat, omdat iedereen zich aan het Nederlandse recht moet houden: burgers, organisaties en overheid.
En weten jullie wat de basiswaarden van onze democratische rechtsstaat zijn?
De basiswaarden van onze Nederlandse, democratische rechtsstaat zijn vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit
Vraag aan de klas "Wie kan vertellen wat de democratische rechtsstaat inhoudt?" (vul aan of vertel het zelf)
En weten jullie wat de basiswaarden van onze democratische rechtsstaat zijn?
De basiswaarden van onze Nederlandse, democratische rechtsstaat zijn vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit
Slide 12 - Tekstslide
Bekijk het filmpje
De rechtsstaat in Nederland | de Rechtspraak
President van de Raad voor de rechtspraak Henk Naves over het belang van de rechtsstaat in Nederland. Wat houdt onze rechtstaat in en waarom?
https://www.youtube.com/watch?v=q9QJsgbv6Cg&t=87s
De rechtsstaat in Nederland | de Rechtspraak
President van de Raad voor de rechtspraak Henk Naves over het belang van de rechtsstaat in Nederland. Wat houdt onze rechtstaat in en waarom?
https://www.youtube.com/watch?v=q9QJsgbv6Cg&t=87s
Slide 13 - Tekstslide
Wat hebben we gezien en gehoord?
Bespreek het filmpje klassikaal na.
Bespreek het filmpje klassikaal na.
- Wat is het gevaar als jij je allemaal vrijheden toe-eigent? (dat kan ten koste gaan van de vrijheid van anderen)
- Wat is naast vrijheid en gelijkheid van mensen een belangrijk element van onze rechtsstaat? (grondrechten)
- Waar kun je heen als de overheid zich niet aan de regels houdt? (de rechter)
- Hoe kan dat? (rechters opereren onafhankelijk doordat in Nederland de macht en rechtspraak gescheiden zijn)
Slide 14 - Tekstslide
Onze drie basiswaarden
Klassikale brainstorm 1: Vrijheid
Schrijf per term mee op het bord.Brainstorm over de eerste basiswaarde: vrijheid. (Suggesties/synoniemen om de brainstorm mee op gang te krijgen staan erachter)
Wat betekent ‘vrijheid’ als we er filosofisch over nadenken en wat betekent het in de praktijk?
Mogelijke antwoorden: Je vrij voelen, vrij kunnen bewegen, vrij kunnen denken, mogen creëren, het recht tot zelfbeschikking, vrijheid van meningsuiting, vrijheid van geloof, vrijheid van schrift, vrijheid om eruit te zien hoe je wil, demonstratierecht… etc.
Eventuele andere vragen om het gesprek te begeleiden:
- Wanneer voel jij je beperkt in je vrijheid?
- Wanneer voel jij je echt vrij?
- Kun jij voorbeelden noemen uit je omgeving waar je vrijheid ziet?
- Wie zet zich volgens jou in voor vrijheid?
- Etc.
Slide 15 - Tekstslide
Klassikale brainstorm 2: gelijkwaardigheid
Schrijf per term mee op het bord.
Brainstorm over de tweede basiswaarde: gelijkwaardigheid. (Suggesties/synoniemen om de brainstorm mee op gang te krijgen staan erachter.)
Wat betekent ‘gelijkwaardigheid’ als we er filosofisch over nadenken en wat betekent het in de praktijk? En wanneer voel jij je gelijkwaardig behandeld en wanneer niet?
Mogelijke antwoorden: gewaardeerd worden, je gelijk behandeld voelen (ook al wijk je af van de norm), in Nederland worden mensen in gelijke gevallen gelijk behandeld. Dit is het recht op gelijke behandeling. Je mag niet je geloof bij iemand afdwingen. Je mag (wettelijk) niet discrimineren (artikel 1). Hetzelfde verdienen als een ander, niet afgewezen worden om iets waar je niks aan kan doen… etc.
Eventuele andere vragen om het gesprek te begeleiden:
Schrijf per term mee op het bord.
Brainstorm over de tweede basiswaarde: gelijkwaardigheid. (Suggesties/synoniemen om de brainstorm mee op gang te krijgen staan erachter.)
Wat betekent ‘gelijkwaardigheid’ als we er filosofisch over nadenken en wat betekent het in de praktijk? En wanneer voel jij je gelijkwaardig behandeld en wanneer niet?
Mogelijke antwoorden: gewaardeerd worden, je gelijk behandeld voelen (ook al wijk je af van de norm), in Nederland worden mensen in gelijke gevallen gelijk behandeld. Dit is het recht op gelijke behandeling. Je mag niet je geloof bij iemand afdwingen. Je mag (wettelijk) niet discrimineren (artikel 1). Hetzelfde verdienen als een ander, niet afgewezen worden om iets waar je niks aan kan doen… etc.
Eventuele andere vragen om het gesprek te begeleiden:
- Wat heb jij nodig om gelijkwaardigheid te ervaren?
- Voel jij je wel eens ongelijk behandeld?
- Hoe kan jij je inzetten voor meer gelijkwaardigheid?
Slide 16 - Tekstslide
Klassikale brainstorm 3: solidariteit
Schrijf per term mee op het bord.
Brainstorm over de derde basiswaarde: solidariteit. (Suggesties/synoniemen om de brainstorm mee op gang te krijgen staan erachter.)
Wat betekent ‘solidariteit’ als we er filosofisch over nadenken en wat betekent het in de praktijk? En wanneer ben jij solidair of is er iemand wel eens solidair geweest met jou?
Mogelijke antwoorden: Mensen die elkaar helpen vanuit een gevoel van saamhorigheid en verbondenheid zonder dat hier onmiddellijk een tegenprestatie tegenover staat, rekening houden met anderen, geven aan armen, mee demonstreren, er niet alleen voor staan, samen sta je sterk… etc.
Eventuele andere vragen om het gesprek te begeleiden:
Schrijf per term mee op het bord.
Brainstorm over de derde basiswaarde: solidariteit. (Suggesties/synoniemen om de brainstorm mee op gang te krijgen staan erachter.)
Wat betekent ‘solidariteit’ als we er filosofisch over nadenken en wat betekent het in de praktijk? En wanneer ben jij solidair of is er iemand wel eens solidair geweest met jou?
Mogelijke antwoorden: Mensen die elkaar helpen vanuit een gevoel van saamhorigheid en verbondenheid zonder dat hier onmiddellijk een tegenprestatie tegenover staat, rekening houden met anderen, geven aan armen, mee demonstreren, er niet alleen voor staan, samen sta je sterk… etc.
Eventuele andere vragen om het gesprek te begeleiden:
- Met wie voel jij je solidair?
- Wie kan er volgens jou wel wat meer steun gebruiken?
- Wanneer mis jij solidariteit?
Slide 17 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat betekent respect voor jou?
Slide 18 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Hoe laat jij anderen zien dat je respect hebt?
Slide 19 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Slide 20 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
