2 vmbo grammatica woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Grammatica woordsoorten

2 vm

Hoofdstuk 1 en 2

Wat ga je deze les doen?

• Herhaling woordsoorten klas 1
• Uitleg persoonlijk voornaamwoord
• Uitleg bezittelijk voornaamwoord
• Huiswerk

Lidwoord

Lidwoorden : de, het, een

De-woorden

- meervouden

- vruchten en bomen

- bergen en rivieren

- cijfers en letters

meervoud: de huizen - de ramen - de stoelen

vruchten en bomen: de peer - de appel - de eik

bergen en rivieren: de rijn - de Mont blanc

cijfers en letters: de acht - de N

Het-woorden

- verkleinwoorden

- namen van talen

- namen van windrichtingen

- namen van metalen

verkleinwoorden : het huisje - het raampje - het koekje

namen van talen: het Frans - het Duits

namen van windrichtingen: het oosten - het westen

namen van metalen: het staal - het ijzer

Zelfstandig naamwoord

• Mensen: jongen - meisje - man - moeder - opa
• Dieren: hond - olifant - haas
• Dingen: telefoon - boek - kaars
• Namen: Lisa - Frank - Rogier
• Begrippen: liefde - verdriet 

Zelfstandig naamwoord

• Je kan er bijna altijd een lidwoord voor zetten.
• De meeste woorden hebben een enkelvoud en meervoud.
• Je kan er een verkleinwoordje van maken.

Heerenveen

1. Lidwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Bijvoeglijk naamwoord

Verliefd

1. Lidwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Bijvoeglijk naamwoord

Het

1. Lidwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Bijvoeglijk naamwoord

Jumbo

1. Lidwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Bijvoeglijk naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord: zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

- Dat is een rode auto.

- Dat is een snelle, rode auto.

- Die jongen is vriendelijk.

- Die jas is zwart.

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

Deze bijvoeglijk naamwoorden schrijf je bijna altijd met +en:

• gouden horloge
• houten tafel
• Rieten stoel

Behalve als het om een 'nieuwe stof gaat:

• plastic tas - aluminium schaal - nylon jurk

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Je schrijft het bijvoeglijk naamwoord zo kort mogelijk, maar je moet wel op de spellingregels letten.

• Ik heb de foto's vergroot   (voltooid deelwoord ) 
• De vergrote foto's  (gebruikt als bijvoeglijk naamwoor

• Ik heb koffie gezet (voltooid deelwoord)
• De gezette koffie (gebruikt als bijvoeglijk naamwoord)

Tekst

Zelfstandig naamwoord

Bijv. naamwoord

huisarts

wit

fiets

groot

duur

jong

nieuw

oma 

interessant

klaslokaal

Voorzetsels

Plaats                                                 Tijd                                         Reden

Op

Onder

Tussen

Achter

Naast

Voor

Na

Tijdens

Om

In

Vanwege

Wegens 

Door

Noteer vijf voorzetsels.

Persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw)

Het persoonlijk voornaamwoord verwijst naar een persoon of een groep personen, zonder ze bij naam te noemen.

Je kan een persoonlijk voornaamwoord vervangen door een naam.

Persoonlijk voornaamwoord

Wat is een persoonlijk voornaamwoord?

Een persoonlijk voornaamwoord 'wijst' naar een ding (in de zin).

Een persoonlijk voornaamwoord kan je vervangen door een naam. 

Lisa heeft dit boek gekregen.

Zij heeft het nog niet gelezen.

Wat is een persoonlijk voornaamwoord?

Een persoonlijk voornaamwoord 'wijst' naar een dier (in de zin).

Een persoonlijk voornaamwoord kan je vervangen door een naam. 

De hond  heeft  een bot gekregen.

Hij eet het bot lekker op.

Wat zijn persoonlijk voornaamwoorden?

1. Mijn, jouw, haar, uw, ons, jullie etc.
2. Ik, jij, hij, zij, wij, jullie etc.
3. Wijst iets aan: deze, die, dit en dat
4. Plakt twee zinnen aan elkaar

Wat is een voorbeeld van een persoonlijk voornaamwoord?

1. jij
2. hond
3. huis
4. schaar

Wat is het persoonlijk voornaamwoord? ''Heeft de bakker jou wisselgeld gegeven?''

1. De bakker
2. Jou
3. Wisselgeld
4. Heeft gegeven

Bezittelijk voornaamwoord

De naam zegt het al: een bezittelijk voornaamwoord geeft een bezit aan.

Met een bezittelijk voornaamwoord kan je aangeven of iets van jou is of van iemand anders.

Kan ik jouw pen lenen.

Mijn hond speelt graag met jullie hond.

Het bezittelijk voornaamwoord

 jouw/uw?     

Kun je in plaats van jou/jouw mijn invullen schrijf dan een w

• Dit is jouw/uw boek. 
• Dit is mijn boek. 
• Dus wel een w

jou/u?

                                          

Kun je je naam invullen:  schrijf dan geen w

• Dit boek is van jou/u.   
• Dit boek is van Meron.    
• Dus geen  w

                                   

Mijn neef heeft thuis een slang.

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord

Zijn dat jouw buren?

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord

Zij graven een zwembad in de tuin.

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord

Hun tuin is daar groot genoeg voor.

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord

Welke zin is goed?

1. Dit is jouw tas.
2. Dit is jou tas.

Welke zin is goed?

1. Geef mij jouw boek even.
2. Geef mij jou boek even.

Welke zin is goed?

1. Die pen is van u.
2. Die pen is van uw.

Welke zin is goed?

1. Hoe gaat het met jouw?
2. Hoe gaat het met jou?

Welke zin is goed?

1. Kan ik iets voor jouw doen?
2. Kan ik iets voor jou doen?

persoonlijk voornaamwoord

Zij

geeft

de

kaarten

aan

ons.

Hebt

u

ons

gezien

tijdens

dat

feestje

van

hem.

Sleep het juiste bezittelijk voornaamwoord naar het juiste persoonlijk voornaamwoord.

ik

jij

hij

wij

zij (meervoud)

zijn

hun

mijn

onze

jouw

Huiswerk

• grammatica woordsoorten hoofdstuk 1 opdracht 9 t/m 11
• grammatica woordsoorten hoofdstuk 2 opdracht 8 t/m 11
• Let op! Wederkerende en wederkerige voornaamwoorden hoef je niet te leren.

Werkwoord

Een werkwoord is:

- iets wat je kunt doen of wat kan gebeuren.

- je kunt er een ik/hij/wij-rijtje van maken  (= vervoegen).

Bijvoorbeeld:

 Over zes weken hoopt zij te bevallen van een meisje.

 De dinosaurus is al jaren uitgestorven.

Zelfstandig werkwoord (zww)

• Belangrijkste werkwoord in de zin
• Heb je maar één werkwoord? Dan is dit sowieso een zww.
• Heb je meerdere werkwoorden?

        --> Er kan altijd maar één zww in de zin staan

        --> Dan is vaak het laatste werkwoord van de zin het zww.

Hulpwerkwoord (hww)

• Kan alleen in een zin staan met meer dan één werkwoord.
• Je kan een hulpwerkwoord altijd uit de zin halen.
• Kunnen meerdere hww in de zin staan.
• Geeft nooit de handeling aan.

Voorbeelden hww en zww

Wij schrijven netjes in ons schrift.

In de winkel hebben ze brood gekocht.

Ik hoop nog ver te kunnen fietsen.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Kan

je

niet

beter

uitkijken!

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Haar

broers

zitten

me

altijd

te 

treiteren. 

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

heeft

weer

niet

geluisterd.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

kocht 

het

mooie

cadeau.