3 Chili brandt

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Wat gaan we vandaag leren?

Chili maakt deel uit van de Ring van Vuur, een gebied in de vorm van een boog rond de Grote Oceaan waar veel vulkanen voorkomen. Chili telt meer dan honderd actieve vulkanen.

Leerdoel: Waarom liggen er veel actieve vulkanen in Chili?

Stollingsgesteente ontstaan door

1. Endogene krachten
2. Exogene krachten

Wat is een voorbeeld van een stollingsgesteente?

1. Graniet
2. Zandsteen
3. Kalksteen
4. Schalie

Mantel

Aardkorst

Aardkern

Convectiestroom

Wat is er bijzonder aan deze tektonische situatie?

Chili ligt vlak bij de grens tussen twee aardplaten. De Zuid-Amerikaanse plaat en de .... ?

1. Nasca Plaat
2. Afrikaanse Plaat
3. Pacifische Plaat
4. Latijnse Plaat

Hoe wordt het genoemd wanneer de Nascaplaat onder de Zuid-Amerikaanse plaat duikt?

1. Convectiestromen
2. divergentie
3. Subductie
4. Seismisch gat

Welke drie soorten vulkanen zijn er?

Vorming van caldeira vulkaan

Caldeiravulkaan pinatubo

in de Filipijnen. 

Hoe kan een caldeira ontstaan?

1. Als er onder een vulkaan een aardbeving plaatsvind.
2. Als er sneeuw op een vulkaan ligt kan dit instorten.
3. Taai magma kan uitzetten en hierdoor kan er een krater ontstaan.
4. Een stratovulkaan heeft een enorme uitbarsting en stort in.

Een caldeiravulkaan is een oude

1. schildvulkaan
2. stratovulkaan
3. schild -en stratovulkaan

Caldeira

Schildvulkaan

Stratovulkaan

Hotspot

Zet de stappen van het ontstaan van een eilandengroep door hotspotvulkanisme in de goede volgorde.

1

2

3

Schildvulkanen

Hotspot

Troggen

Convergent

Divergent

Stratovulkaan

Oceanische rug

Krachtige beving

Succescriteria

Wat moet je kennen en kunnen?

• wat er gebeurt als de Nazcaplaat wegduikt onder de Zuid-Amerikaanse plaat
• het beschrijven en verklaren van explosief vulkanisme en stratovulkanen
• het beschrijven en verklaren van schildvulkanen bij hotspots

Basisboek

• B97, B103, B104, B111

Begrippen I

Aardbevingen:                   Schokkende of trillende beweging van een gedeelte van de aardkorst door de werking van endogene krachten

Subductie:                          Het wegduiken van een oceanische plaat onder een continentale plaat.

Stollingsgesteente:             Gesteente dat is ontstaan door de afkoeling van lava of magma.

Graniet:                              Stollingsgesteente dat ontstaat door de langzame afkoeling van lava.

Basalt:                                Stollingsgesteente dat ontstaat door de snelle afkoeling van lava.

Aardmantel:                       Deel in het binnenste van de aardbol tussen de aardkorst en de binnenkern.

Convectiestroom:              Stroming van het gesmolten gesteente onder de aardkorst binnen in de aarde.

Mid-Oceanische ruggen:   Langgerekte bergrug onder in de zee, ontstaan doordat magma bij het uit elkaar drijven van oceanische 

                                          platen naar boven komt.

Stratovulkanen:                 Vulkaan met steile hellingen die is opgebouwd uit lagen lava en pyroclastisch materiaal.

Magma:                             Heet, vloeibaar gesteente binnen in de aarde.

Kraterpijp:                         Verbinding tussen de magmakamer van een vulkaan en de krater.

Explosieve uitbarsting:     Heftige vulkaanuitbarsting

Begrippen II

Pyroclastische stroom:  Hete gassen vermengd met stenen en as die bij een vulkaanuitbarsting de helling afrazen. Heet ook gloedwolk.

Lava:                             Magma dat door de aardkorst naar buiten is gestroomd.

Archipel:                       Eilandengroep.

Plaat:                             Stuk van de aardkorst. Heet ook schol.

Divergentie:                  Het uit elkaar drijven van platen.

Mantelpluimen:            Opstijgende magma vanaf een vaste plek in de aardmantel.

Hotspot:                        De plaats aan het aardoppervlak waar een mantelpluim door de aardkorst is gebroken.

Schildvulkaan:              Lage, brede vulkaan met flauwe hellingen.

Effusief:                        Rustige vulkaanuitbarsting.

Aan de slag

Je mag aan de slag met de opdrachten van §3.3 in Learnbeat