4.5 Zuid-Amerika: Politieke ontwikkelingen na 1980

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

4.5 Politiek vanaf 1980

Leerdoelen

• Je weet hoe de meeste Zuid-Amerikaanse landen zich in de postkoloniale periode hebben ontwikkeld tot meer stabiele democratische landen.
  
• Je kunt uitleggen waarom het neoliberalisme tot bottom-up democratisering en sociale participatie leidde
• Je kunt uitleggen hoe de koloniale tijd heeft gezorgd voor de huidige etnische en economische tegenstellingen
  

(2014) Wat? Waar? Waarom daar?

Vul je antwoord in in volgende slide

Door het neoliberalisme nam de sociale en regionale ongelijkheid enorm toe.

Reacties van burgers leidden tot:

• Bottom-up democratisering
• Sociale participatie

Wat? Waar? Waarom daar?

(beeld 2023) Wat? Waar? Waarom daar?
Vul je antwoord in in volgende slide

Wat? Waar? Waarom daar?

nos.nl

WO II - 1980: veel rechtse dictaturen gesteund door V.S.

• Veel regimes vervangen door meer democratische regeringen.
  

• Bloedige dictaturen met directe of indirecte hulp van de V.S. (gemotiveerd vanuit angst voor communisme)

Jaren '80: Neoliberalisme (naar Amerikaans voorbeeld)

Kernwoorden:

• Privatisering
  
• Bezuinigen op overheidsuitgaven
  
• Deregulering
  
• Vrijhandel
  

Neoliberalisme?

Een ontwikkelingsbeleid gebaseerd op het privatiseren van staatsbedrijven, het verlagen van handelstarieven, het verkleinen/afschaffen van overheidssubsidies, het verlagen van winstbelasting en het afschaffen van regels voor het bedrijfsleven.

Voordelen van neoliberalisme?

Nadelen van neoliberalisme?

Vanaf 2000: Bevolkingsparticipatie

Door het neoliberalisme nam de sociale en regionale ongelijkheid enorm toe.

Reacties van burgers leidden tot:

• Bottom-up democratisering
• Sociale participatie

Afsluiting: terug naar leerdoelen

• Je weet hoe de meeste Zuid-Amerikaanse landen zich in de postkoloniale periode hebben ontwikkeld tot meer stabiele democratische landen.
  
• Je kunt uitleggen waarom het neoliberalisme tot bottom-up democratisering en sociale participatie leidde
• Je kunt uitleggen hoe de koloniale tijd heeft gezorgd voor de huidige etnische en economische tegenstellingen
  

4.5 - zelfstandig aan de slag

Zorg dat 4.4 1, 2, 3, 5, 6 is gemaakt & nagekeken

Lees de tekst van 4.5

Maakwerk 4.5 - eigen selectie 4 van de 6 opgaven, iedereen maakt opgave 3 over "good governance"

Wat? Waar? Waarom daar?
Vul je antwoord in in volgende slide

Wat? Waar? Waarom daar?

Wat? Waar? Waarom daar?
Vul je antwoord in in volgende slide

Wat? Waar? Waarom daar?

Maduro wint de verkiezing dec. 2020

Wat? Waar? Waarom is dat raar?

Wat? Waar? Waarom is dat raar?

Let op: veel examenvragen gaan over protesten, bottom-up democratisering en good governance

Volgende slides geven achtergrondinformatie

Verdieping en achtergrond

BIJ TIJDGEBREK SLA JE 5 DIA'S OVER

Onrust Chili

Video: Protesten in Chili

Evo Morales

Voormalig president Bolivia (2006-2019).
Eerste inheemse president.

Verkiezingen in 2019 onwettig verklaard.
In 2019 gevlucht naar Argentinië na claim door huidige regering 'aanzetten tot opruiing van eigen bevolking tijdens verkiezingen'. 

Sinds november 2020 weer terug in Bolivia na inauguratie Luis Arce (voormalige minister van Financiën onder Morales).

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/bolivia-wil-arrestatie-oud-president-morales~b215479e/

Bolivia

Verdieping / extra: 

Documentaire

'In de naam van het volk

- Evo Morales (Bolivia)'

Kijkvraag: noteer minimaal drie

begrippen/concepten die je herkent of die

je opvallen en leg de relatie met de lesstof

Bolsenaro Brazilië

Kijkvragen

Noteer begrippen/concepten die je herkent of die je opvallen en leg de relatie met de lesstof (minimaal 3)

Afsluiting: terug naar leerdoelen

• Je weet hoe de meeste Zuid-Amerikaanse landen zich in de postkoloniale periode hebben ontwikkeld tot meer stabiele democratische landen.
  
• Je kunt uitleggen waarom het neoliberalisme tot bottom-up democratisering en sociale participatie leidde
• Je kunt uitleggen hoe de koloniale tijd heeft gezorgd voor de huidige etnische en economische tegenstellingen
  

Drie dingen die ik deze les heb geleerd

Twee dingen die ik interessant vond deze les

Één vraag die ik nog altijd heb over de stof / de les