H8 8.4 Burgers strijden voor hun rechten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

8.4 Burgers strijden voor hun rechten

Leerdoel

Je kunt uitleggen waar emancipatiebewegingen voor streden.

Je kunt uitleggen hoe het algemeen kiesrecht in Nederland werd ingevoerd.

Je kunt uitleggen waar feministen voor streden.

Tijdvak 8: Burgers & Stoommachines

Kenmerkende aspecten:

• De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme.
  
• Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces.
  
• De opkomst van emancipatiebewegingen.

Restauratie

Emancipatie

Het opkomen voor je rechten en een einde maken aan een achtergestelde situatie.

1815: Koning Willem I had alle macht in handen.

1848: Willem II geeft toe aan de eisen van de liberalen onder druk van de Europese revolutie's

Democratisering

Meer mensen houden zich actief bezig met het bestuur van een land.

1815: Willem I, stevig in het zadel

1848: Willem II, akkoord grondwet

Bang voor revolutie

1848: nieuwe grondwet

Parlementair stelsel

Dus: voortschrijdende democratisering met steeds meer mannen en vrouwen die deel nemen aan het bestuur en de politiek.

Tekst

Johan Rudolph Thorbecke

Met de verdergaande democratisering komt er een einde aan

1. de restauratie
2. de democratische revoluties
3. Het absolutisme
4. het feodalisme

1848: censuskiesrecht

Hoeveelheid belasting -> kiesrecht

Algemeen kiesrecht?

Liberalen: tegen

sociaal-liberalen: stapsgewijs invoeren.

Confessionelen: verdeeld
Sociaal-democraten: algemeen mannenkiesrecht

Pacificatie van 1917: 

• Algemeen mannenkiesrecht
• Vrouwen passief kiesrecht
• Geen districten meer
• Einde schoolstrijd (ga ik hierna uitleggen).

1919: Vrouwen actief kiesrecht

Zorgen al deze verschillende scholen voor polarisatie (het versterken van verschillend tussen partijen en bevolkingsgroepen) in Nederland?

Ja

Nee

Tot aan 1919 was er in Nederland een kiesrechtstrijd. Hoe dachten de socialisten in 1900 over het kiesrecht?

1. alleen de welvarende burgers mogen stemmen
2. alle mannen en vrouwen mogen stemmen
3. alleen de vrouwen mogen stemmen
4. alleen het gezinshoofd mag stemmen

Tot aan 1919 was er in Nederland een kiesrechtstrijd. Hoe dachten de liberalen in 1900 over het kiesrecht?

1. alleen het gezinshoofd mag stemmen
2. alleen de welvarende burgers mogen stemmen
3. alleen de vrouwen mogen stemmen
4. alleen mannen en vrouwen mogen stemmen

Wat is geen resultaat van de pacificatie van 1917?

1. stelsel van evenredige vertegenwoordiging
2. gelijkschakeling algemeen en bijzonder onderwijs
3. algemeen kiesrecht
4. algemeen mannenkiesrecht

Wie zal er niet tevreden zijn met de Pacificatie van 1917?

1. socialisten
2. katholieken
3. protestanten
4. feministen

Feminisme: emancipatie van de vrouw.

1870-1920: eerste feministische golf: gaat om arbeid, scholing en kiesrecht.

Vanaf 1967: tweede feministische golf. (bijv. abortus)

Aletta Jacobs: eerste vrouwelijke dokter. 1871 toestemming om te studeren kwam van Thorbecke!

Getrouwde vrouwen waren tot 1956 handelingsonbekwaam. Wat betekent dit?

1. Vrouwen mochten zich alleen bemoeien met het huishouden.
2. Vrouwen mochten zich alleen bemoeien met het opvoeden van de kinderen.
3. Vrouwen mochten niet stemmen tijdens de verkiezingen.
4. Vrouwen mochten geen belangrijke (financiële) beslissingen nemen.

Feministen

Uit de bourgeoisie.

Dubbele moraal:

burgervrouwen mochten niet werken arbeidersvrouwen moesten werken.

Leerdoel

Je kunt uitleggen waar emancipatiebewegingen voor streden.

Je kunt uitleggen hoe het algemeen kiesrecht in Nederland werd ingevoerd.

Je kunt uitleggen waar feministen voor streden.

Wat is het belangrijkste wat je vandaag geleerd hebt?

Welk onderdeel heeft meer uitleg nodig?