TL Ecologie/Duurzaamheid basisstof 6 (Duurzaamheid)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

Mens en Milieu

Thema 6 basisstof 6

Planning

1. Terugkijken naar vorige les
2. Leerdoelen vandaag
3. Uitleg basisstof 6: Duurzaam
4. Maken opdrachten
5. Klassikaal afsluiten

Vorige les

Begrippen

1. Uitputting
2. Vervuiling (Lucht, bodem & water)

Wat zijn voorbeelden van lucht, bodem en water-vervuiling?

Vervuiling

• Verbrandingsgassen komen in de lucht = luchtvervuiling.
• Stoffen komen in de bodem terecht (giffen en chemicaliën) = bodemvervuiling.
• Soms komen (giftige) stoffen ook terecht in het water = watervervuiling.

Vorige les

Begrippen

1. Uitputting
2. Vervuiling (Lucht, bodem & water)
3. Broeikas effect & VERSTERKT broeikaseffect

Broeikaseffect

• Door uitstoot van koolstofdioxide en waterdamp ontstaat er een soort 'deken' over de Aarde.
• De warmte die instraalt kan moeilijker weg.
• Hierdoor opwarming.
• Vergelijkbaar met een kas ==> broeikaseffect.

broeikaseffect

Versterkt broeikaseffect

Wat is een gevolg van het VERSTERKTE broeikaseffect?

Gevolgen

• Nieuwe plantensoorten komen voor, maar oude verdwijnen.
• Jaarritme is aan het veranderen.  Bomen krijgen vroeger bladeren waardoor rupsen eerder zijn.  Als de eieren van de koolmees uitkomen, hebben de jongen geen eten omdat de rupsen dan weer weg zijn.

Gevolgen broeikaseffect

• Stijging gemiddelde temperatuur
• Stijging zeespiegel, door smelten van ijs
• klimaatverandering, andere/extremere weertypen

Opdrachten vorige les

Thema 6 basissstof 5

Opdrachten 1,2 en 3 + 6, 7 en 8

Zijn ze gelukt??

Opdracht A

In het verleden zijn op veel plaatsen giftige stoffen in de bodem gekomen. Planten nemen deze stoffen op via de wortels.

Leg uit waardoor in het lichaam van vleeseters meer gifstoffen voorkomen dan in het lichaam van planteneters.

Opdracht B

Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komt energie vrij.

A. Leg uit dat deze energie eigenlijk afkomstig is van de zon.

B. Leg uit dat de uitstoot van koolstofdioxide kan worden gecompenseerd (‘goedgemaakt’) door het aanplanten van bomen.

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen wat duurzaamheid is.

2. Je kunt aangeven wat duurzame oplossingen voor milieuproblemen in Nederland kunnen zijn.

Wat is duurzaamheid denk je?

Duurzaamheid

• Zorgen dat het milieu geen schade ondervindt van onze activiteiten.
• Niet meer stoffen uit het milieu halen dan het milieu kan aanvullen.
• Niet meer stoffen toevoegen aan het milieu dan het milieu kan verwerken.
• Er zijn verschillende oplossingen om duurzaam te leven.

Kan jij een oplossing bedenken?

OPL 1: Duurzame energie

• Veroorzaakt geen milieuvervuiling en raakt niet op.
• Bijvoorbeeld: energie uit biomassa, windenergie, zonne-energie, waterkrachtcentrales, ...
• Zo komen er minder schadelijke stoffen in het milieu en verlagen we de uitstoot van koolstofdioxide.

Zonnepanelen

Zonneboiler

OPL 2: Duurzame grondstoffen

• Oude grondstoffen opnieuw gebruiken door hergebruik en recycling.


• Minder grondstoffen gebruiken.

Hergebruik

Spullen opnieuw gebruiken.  Bv. kledij of statiegeldflessen.

Recycling

Bv. glas, papier, metalen, batterijen, ...

Minder grondstoffen

• een apparaat laten repareren als het kapot is, in plaats van een nieuw apparaat te kopen;
  
• minder kleding kopen en vaker tweedehands kleding kopen;
  
• spullen langer gebruiken voor je ze weggooit of vervangt.
  

OPL 3: Duurzame landbouw

• Landbouw zo organiseren dat het de Aarde niet uitput of vervuilt.  Dit kan door precisielandbouw of kringlooplandbouw.

Precisielandbouw

Je geeft planten precies wat ze nodig hebben.  Deze technieken worden gestuurd door drones, robots, computers, ...

Zo zijn minder energie en grondstoffen nodig.

Kringlooplandbouw

Er gaan geen stoffen verloren.  Afvalstoffen worden opnieuw gebruikt als bv. voedsel voor de bodem of voor dieren.  Ze gaan zuinig om met grondstoffen en ze zorgen voor zo min mogelijk vervuiling en uitputting.

Precisielandbouw

OPL 4: Minder vervuiling

• Bedrijven moeten hun afvalwater eerst zelf zuiveren.
• Auto's hebben betere motoren.
• Op deze manier gaan we zelf vervuiling tegen.
• Zelf kan je ook veel betekenen: meer fietsen, OV, geen vuurwerk, verwarming lager, dikkere trui dragen, ...

OPL 5: Minder BKG

• Minder gebruik maken van fossiele brandstoffen.  Hierdoor wordt de uitstoot van broeikasgas teruggedrongen.
  
• Kijk naar de energielabels op toestellen / auto's.

energielabels woningen

Energielabel auto

energie die geen milieuvervuiling veroorzaakt en niet opraakt

afval van planten en dieren

een voorwerp opnieuw gebruiken

technologie gebruiken om planten heel precies te geven wat ze nodig hebben

duurzaam omgaan met natuurlijke hulpbronnen

duurzame energie

biomassa

Hergebruik

Precisie-landbouw

kringloop-landbouw

Recycling

Maak zelf duurzame keuzes

• Vul maar in... Wat kan je doen?

Duurzame keuzes

Dit zijn voorbeelden van duurzame keuzes voor de natuur. Welke logo's herken jij?

Opdrachten

Thema 6 basisstof 6 

Opdrachten 1, 2, 6, 7 en 9

Klassikaal afsluiten om.......

Volgende week: Oefenen met thema 6 & plannen wanneer een goed moment is voor een toets.