Les 19 18 januari 2025

• Nederlands
• Secondary Education

Les 19 18 januari 2025

L18 Wat doen we vandaag? 

1. Hoe ging het oefenen?

2. Cursus 7 Spelling: herhalen par 1 t/m 4 

3. Nieuw: Cursus 6 Formuleren §1 Zinnen begrenzen 

4. Online toets om 13.40.  

5. lesafsluiting

Cursus 7 Spelling

Herhaling par 1 t/m 4

Hoe zat het ook alweer met...

Bijvoeglijke naamwoorden.... 

Heb je altijd een korte vorm en een lange vorm bij een bijvoeglijk naamwoord? 

Hoe maak je (vaak) de lange vorm van een bijvoeglijke naamwoord?  

Hoe zat het ook alweer met...

Bijvoeglijke naamwoorden.... 

Wanneer gebruik je de korte vorm? 

Hoe zat het ook alweer met stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden?

Wat is de correcte vorm van het bijvoeglijk nw?

Je [industrieel] ontwerp is heel goed gelukt.

1. Industriele
2. industrieel
3. industriële
4. industrieële

Wat is de correcte vorm van het bijvoeglijk nw?

Heb je wel eens een [industrieel] ontwerp gemaakt?

1. Industriele
2. industrieel
3. industriële
4. industrieële

Hoe schrijf je een bijvoeglijk naamwoord?

• Je plakt een -e achter het woord: mooi -> mooie (lange vorm)
  
  
• Soms verandert het woord niet: korte vorm
• Korte vorm gebruik je als (1) het bijv. nw. achter het zelfstandig naamwoord staat -> Dat is huis is prachtig.
• Korte vorm gebruik je als (2) je bij de 'een-vorm' van een 'het-woord'
  -> een mooi meisje
  -> een heerlijk gerecht
  

Spelling - bijvoeglijk naamwoord

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoorden

• Stoffelijk bijvoeglijk naamwoorden eindigen vaak met -en
  -> ijzeren
  -> gouden
  
  
  
• Maar let op met moderne & buitenlandse stoffen en materialen! Zij krijgen geen extra -e of -en
  -> plastic stoel
  -> carbon frame
  -> corduroy broek
  
  

Hoe zat het ook alweer met...

Meervouden.... 

Op welke manieren maken we vaak een meervoudsvorm? 

Let op woorden die eindigen op ie of ee.  Waarom?

Let op woorden die eindigen op a, i, o, u, y.  Waarom? 

Hoe zat het ook alweer met...

Verkleinwoorden.... 

Op welke manieren schrijven we vaak een verkleinwoord? 

Let op woorden die eindigen op -a, -o, é of -u.   Waarom?

Let op woorden die eindigen op -ng.   Waarom? 

Let op woorden die eindigen op y.   Waarom?

Let op woorden die eindigen op i.    Waarom? 

Meervoud

Regel:	let op:
voeg en toe		vriend - vrienden
voeg en toe	Als een woord meerdere lettergrepen heeft, verdubbel je de medeklinker na een korte klank:	pet - petten kat - katten
voeg en toe en laat een a, e, o, of u weg:	Een lange klinker in een open lettergreep schrijf je vaak met één letter.	aap - apen, uur - uren maan - manen
voeg s toe		appel - appels
voeg -eren toe		kind - kinderen

Meervoud

Je...	regel
Woorden op ee of ie met klemtoon op laatste lettergreep	zet ën achter de ev vorm.	knie - knieën
woorden met ee of ie met klemtoon op eerdere lettergrepen	zet een n achter de ev vorm en een trema op de e!	porie - poriën
Woorden die eindigen op f of s	soms de laatste letter in het meervoud veranderen in -v of z	brief - brieven grens - grenzen
Woorden de eindigen op: o u i a y	schrijf een apostrof + s (maar niet altijd, let op de uitspraak). LET OP: In het Engels wordt er voor meervouden nooit een apostrof gebruikt.	baby - baby's radio - radio' s (niet: spray - sprays)
		ja

Theorie (verkleinwoorden)

Van de meeste zelfstandige naamwoorden kun je een verkleinwoord maken.

Meestal      =       -je of -tje achter het woord.

vakantie - vakantietje  
schaar - schaartje
dans - dansje

Soort woord met voorbeeld

1. Woorden met -m : boom
2. Woorden met een -ng            koning
3. Achteraan -a, -o, é of -u                 opa, auto, paraplu
4. Achteraan -y                                   baby
5. Woorden met cijfers of afkorting     dvd, A4
6. Woorden op i: kiwi
7. korte klanken -> soms lang

Regel met voorbeeld

• -pje  : boompje

• -kje en de -g laat je weg

koninkje

• extra klinker
  

opaatje, autootje,coupeetje

• -'tje

baby'tje

• -'je of -'tje
  

dvd'tje, A4'tje

•  i verandert in ie: Kiwietje
• blad - blaadje

Cursus 7 Spelling

Werkwoordspelling: Persoonsvorm Tegenwoordige Tijd

Cursus 6: Formuleren H. 1

Formuleren

Wat gaan we doen?

• Lesdoel
• H6 Formuleren:

zinnen correct begrenzen

• Evaluatie

Uit hoeveel zinnen bestaat deze tekst?

Bijzondere dierenvriendschap

een vriendschap tussen een grizzlybeer en een kat is niet alledaags maar wel mooi om te zien beide dieren zijn weesjes het katertje werd helemaal alleen in belabberde conditie gevonden nadat moederbeer was overreden door een trein kwam het grizzlywelpje erbij kat en beer sloten vriendschap en eten slapen en spelen nu altijd samen is dat niet prachtig

Naar: feliscatus.nl, op 22 september 2015

Lesdoel

Aan het eind van deze les kun je...

... verbindingswoorden en leestekens gebruiken om zinnen correct te begrenzen.

Formuleren: zinnen begrenzen

Boek blz. 230>>>>>> Groene tekst

Voorbeelden

1. Piet en Jan doen veel leuke dingen. Ze hebben het gezellig samen.

2. Piet en Jan doen veel leuke dingen, want ze hebben het gezellig samen.

3. Piet en Jan doen veel leuke dingen, omdat ze het gezellig samen hebben.

4. Omdat ze dezelfde dingen leuk vinden, hebben zij het gezellig samen.

Verbindingswoorden

Voor de volgende verbindingswoorden zet je in het algemeen een komma: als, doordat, maar, nadat, omdat, terwijl, voordat, want, zodat, zodra.

Je zet geen komma voor en en of .

Succes!!!

Leestekens

Zet je achter een zin.

Zet je achter een vraagzin.

Tussen 2 persoonsvormen.

Punt

Vraagteken

Komma

Evaluatie

Kun je nu ...

... verbindingswoorden en leestekens gebruiken om zinnen correct te begrenzen?

Kies uit:

Wat zijn verbindingswoorden?

1. of, want, ik, hij
2. tafelpoot, stoelendans, kamerscherm
3. maar, want, omdat, en, of

Wat wordt bedoeld met interpunctie?

1. het gebruiken van werkwoorden
2. het gebruiken van leestekens
3. het gebruiken van lidwoorden
4. het gebruiken van synoniemen

Een komma zet je ...

1. Tussen twee persoonsvormen
2. Na een verbindingswoord
3. Tussen twee moeilijke woorden
4. Tussen delen van een opsomming

Lesafsluiting

Volgende week weer een fysieke les op st Conleth's. 

Het huiswerk voor deze week is

 ▪ Lees in je leesboek  

 ▪ Herhaal spelling §1-§4 en §7 om je voor te bereiden op een dictee die we volgende week gaan doen. Het dictee zal gaan over de woordjes in die teksten, en we gaan ook wat zinnen formuleren. 

Tot volgende week op st Conleth's