Planten, vlees en alleseters

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Voeding en vertering

Planteneters, vleeseters en alleseters

Leerdoelen

Einde van de les kun je:

• Verband tussen voedselkeuze en lengte van het darmkanaal en kiezen uitleggen
• Omschrijven hoe een tand of kies is opgebouwd
• Omschrijven wat tandplak en tanderosie is

Vertering bij zoogdieren

Bouw tanden en darmstelsel afhankelijk van het type voedsel

• Plantaardig voedsel lastig te verteren door cellulose in de celwand
  
• Dierlijk voedsel heeft geen celwanden dus is gemakkelijk te verteren
  

Vertering bij zoogdieren

Herbivoren: planten eters

• Darmstelsel lang
  
• Plooikiezen + hoektanden ontbreken vaak
  

Carnivoren: vleeseters

• Darmstelsel kort
  
• Knipkiezen + grote scherpe hoektanden
  

Omnivoren: alles eters

• Darmstelsel middellang
  
• Knobbelkiezen + hoektanden
  

Middellang darmkanaal

Omnivoor

Herbivoor

Carnivoor

Lang darmkanaal

Kort darmkanaal

Knipkiezen

Knobbelkiezen

Plooikiezen

Geen hoektanden

Grote hoektanden

Grote of kleine hoektanden

Welk gebit zien
we hier?

1. Vleeseter
2. Planteneter
3. Alleseter

In het gebit van een zeehond zitten snijtanden en scherpe kiezen. Ook heeft hij grote hoektanden. Bij welke groep dieren hoort een zeehond?

1. Alleseters
2. Vleeseters
3. Plantenetesr

Bij dieren komen alleseters, planteneters en vleeseters voor. Welke van deze groepen behoren tot de consumenten

1. planteneters
2. alleseters en vleeseters
3. planteneters en vleeseters
4. alleseters, planteneters en vleeseters

Het darmkanaal van een vleeseter is kort omdat?

1. de vleeseter slank moet zijn om te kunnen jagen
2. de vleeseter geen moeilijk verteerbare onderdelen hoeft te verteren
3. de vleeseter geen tijd heeft om rustig te eten. Het eten wordt snel afgepakt.
4. de vleeseter wel moeilijk verteerbare onderdelen moet verteren

Planteneters hebben een grote blinde darm. Wat is de functie hiervan?

1. langer maken van het darmkanaal voor betere vertering van het voedsel
2. Het zuiveren en opnemen van water
3. Het verteren van vezels door micro-organismen die zich hier bevinden
4. Het scheiden van verschillend voedsel zodat de vertering sneller is.

Het gebit

1. Kroon
   
2. Wortel
   
3. Glazuur
   
4. Tandbeen
   
5. Tandholte
   
6. Tandvlees
   
7. Kraakbeen
   
8. Bloedvat
   
9. Cement
   
10. Wortelvlies
    
11. Zenuw
    

Het gebit

Slechte verzorging kan lijden tot tandplak

In tandplak zitten bacteriën

• Bacteriën uit tandplak breken suikers af waardoor zuur ontstaat.
  
• Het zuur kan het tandglazuur oplossen
  
• Bacteriën kunnen het tandvlees aantasten
  

Als tandplak blijft zitten verkalkt het en ontstaat tandsteen.

Leerdoelen

Je kunt nu:

• Verband tussen voedselkeuze en lengte van het darmkanaal en kiezen uitleggen
  
• Omschrijven hoe een tand of kies is opgebouwd
  
• Omschrijven wat tandplak en tanderosie is
  

Aan de slag

Lees basisstof 6

• Maak opdracht 42 t/m 48