Criminaliteit - Flex - College II (23-24)

• Maatschappijleer
• HBO
• Studiejaar 1

College II - 23 mei 2024

Vandaag?

Vragen?

Terugblik?!

Hoe lees je BoomBasics?

Hoofdstuk 1-3 

Samenwerken met MindMaps

Kennisclips?

Links naar extra materiaal?

Wat is criminologie?

de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de aard en achtergronden van menselijke gedragingen die door de wetgever strafbaar zijn gesteld en van de wijze waarop de overheid en de (overige) maatschappij daarop reageert.

Maar nu moeilijker...

Er is een wens op bepaald gedrag strafbaar te stellen

maar de vrijheid van mensen moet ook gewaarborgd blijven (strafrecht =  ultimum remedium)

We kunnen pas straffen als we het delict omschreven hebben (legaliteitsbeginsel), en ook een beetje precies

Casus

Lolita is 13 jaar oud.

Humbert Humbert is een 

volwassen man.

Het boek is beschreven vanuit het

perspectief van een pedofiel.

en dit is de voorkant van een 

Nederlandse uitgave van het boek.

Mag dat?

Er is niets mis met de afbeelding van het boek Lolita (0) tot die voorkant is verboden (100)

0100

Wetgeving:

Met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt gestraft degene die een afbeelding – of een gegevensdrager, bevattende een afbeelding – van een seksuele gedraging, waarbij iemand die kennelijk de leeftijd van achttien jaar nog niet heeft bereikt, is betrokken of schijnbaar is betrokken…

(art. 240, Wetboek van Strafrecht)

Wetgeving:

Met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt gestraft degene die een afbeelding – of een gegevensdrager, bevattende een afbeelding – van een seksuele gedraging, waarbij iemand die kennelijk de leeftijd van achttien jaar nog niet heeft bereikt, is betrokken of schijnbaar is betrokken…

(art. 240, Wetboek van Strafrecht)

Maar

Bloot is geen seks...

Overheid

Organisatie van de overheid rondom strafrecht

Beleidskeuzes rond straffen (penologie)

Rechtspraak

Opsporingsbeleid

Maatschappij

(On)veiligheidsgevoelens

Preventie

Victimologie

H1 Geschiedenis

Uitgangspunten

Scholen

Scholen?

Klassiek

Positivistisch

- Italiaanse antropologie 

- Franse milieuschool

... straffen

Op welke wijze heeft het 'behoren' tot een 'school' invloed op de straf die je iemand oplegt? Denk daarbij aan de hoeveelheid straf, het soort straf en wie of wanneer je straft?

Denk hier zelf vijf minuten over na

Overleg tien minuten

Zet in vijf minuten op papier wat dit mogelijk zou betekenen

Hoe nu verder?

Hoofdstuk 2 over Beschrijvende Criminologie

of 

Hoofdstuk 3 over Het Strafrechtelijk Systeem in Actie

Hoofdvraag Hoofdstuk 2

Beschrijvende criminologie

• 
  Reëel bestaande problemen benoemen 
• 
  
• Overdrijvingen en mythevorming ontmaskeren.
  
• 
  
• Goede, zo objectief mogelijke beschrijving van verschijnsel geven.
  

Is de criminaliteit de laatste 20 jaar toegenomen?

Ja

Nee

Waarom is deze vraag zo moeilijk te beantwoorden?

Wat is het dark number?

Moeilijk  

• Dark
  number

• Definitie
  criminaliteit door publiek

• Onveiligheidsgevoelens of onveiligheid

Hoe kom je aan gegevens?

Hoe kom je aan gegevens?

Halen:

Politie (in opdracht van justitie of onderzoekt zelf)

Aandachtsgebieden; selectief opsporingsbeleid => onbetrouwbare cijfers 

Wordt gebracht:

- Selectieve opbrengst; 

- Wat wordt er niet gebracht? => ‘consensual crime.’

Politiecijfers

•Interpretatieverschillen

•Selectie door opsporingsbeleid

•Selectie
in opsporing door individuele agenten

•Aangiftebereidheid;
niet gemelde delicten

Rechtbankstatistieken

• Technische sepots
  
• Beleidssepots
  
• OM-afdoeningen

Leidt tot vertekend beeld van criminaliteit!

Hoe dan wel informatie over criminaliteit te vergaren?

Criminologisch onderzoek

Met welk doel?

Hoe groot is de daadwerkelijke omvang criminaliteit?

Welk deel wordt geregistreerd; hoe groot is het dark number?

Is er een verschil zichtbaar tussen betrapte en niet-betrapte delinquenten enerzijds en slachtoffers die aangifte doen en niet anderzijds?

Onderzoek

Veiligheidsmonitor -> Slachtofferenquêtes

Self-report onderzoek -> Daderonderzoek

Welke voor- en nadelen hebben beide methodes?

Twee in tien

Zoek cijfers over criminaliteit op het wereldwijde web.

Maak gebruik van betrouwbare bronnen. Kijk in het boek voor voorbeelden van dat soort bronnen.

Zorg ervoor dat je een grafiek of tabel kunt delen.

Leg uit waarom deze cijfers betrouwbaar zijn. 

Zorg ervoor dat je dit, in tweetallen, in twee minuten kunt presenteren

Je hebt tien minuten de tijd om het voor te bereiden. 

Onderwerpen

Geweldsdelicten

Vermogensdelicten

Jeugdcriminaliteit

Cybercrime

Bonus: veiligheidsgevoelens en regionale verschillen

Resultaten?

Slachtoffers:

Is criminaliteit toegenomen of 

afgenomen de laatste 10 jaar?

Meer:

aantallen:

Maar:

Cybercrime

En hoe verhoudt zich dat?

Ondanks:

massa-immigratie

Extreem links

Extreem rechts

Boeren

Hoofdstuk 3

Het Strafrechtelijk Systeem in Actie

- Wie doet er mee?

- Wie mag wat doen?

- Waarom mogen mensen dingen doen?

en gaat dat dan allemaal altijd goed?

Het strafrechtelijk systeem

Hoofdstuk 3 van Actuele criminologie

BoomBasics - alles behalve: causa proxima, redelijke voorzienbaarheid, 9 complictes van het opzet-begrip, 17 culpa (alleen lezen), VII Uitbreiding van strafbaarheid, VIII (alleen lezen), XV globaal doornemen, kern, XVI globaal doornemen, XVII

XV - Hoe dan?

• Hoofd- en bijzaken onderscheiden
• Relaties leggen
• Eigen woorden
• Eigen voorbeelden verzinnen

In een mindmap:

Structuur

Samenhang

Relaties

Leermiddel

Je moet de begrippen kennen

Kloppen de relaties die je legt?

Is een andere mindmap ook mogelijk?

Welke feedback geef je en ontvang je op een mindmap?

Als iemand jouw mindmap niet begrijpt dan...

Meer informatie, achtergrond

https://www.youtube.com/watch?v=2xf68eH8Gog 

https://www.universiteitvannederland.nl/college?programma=college&category=rechtsgeleerdheid#filter

Podcasts

Radio Ramkraak

Napleiten

Daders

Penoza in de polder

De Deventer Moordzaak

...

Selectiviteit bij vervolging

Wie bepaalt wie er vervolgd wordt?

Sepots?