H2 grammatica zinsdelen voorzetselvoorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

H2 grammatica zinsdelen

voorzetselvoorwerp

blz. 58

aan het eind van de les...

-voorzetselvoorwerp

-verschil vzv en bwb

Vul aan: informeren.... , twijfelen...., vertrouwen.....

Voorzetselvoorwerp

• Een voorzetselvoorwerp begint altijd met een voorzetsel.
  
• Een voorzetselvoorwerp komt voor bij werkwoorden met een vast voorzetsel (luisteren naar, rekenen op, delen door, geven om).
• Het voorzetsel verbindt het voorzetselvoorwerp met het gezegde.
• Het voorzetselvoorwerp is een combinatie van een voorzetsel met een zelfstandig werkwoord of een naamwoordelijk gezegde.

Bijvoorbeeld

 Ik ben niet tevreden met deze computer.

(tevreden zijn met)

Bijwoordelijke bepaling

Een zinsdeel dat met een voorzetsel begint welke je niet uit de zin
kunt weghalen, is altijd een voorzetselvoorwerp. Behalve als het
zinsdeel een plaats aangeeft, dan is het een bijwoordelijke bepaling.

Bijvoorbeeld

 Zij wacht op haar vriendinnen (voorzetselvoorwerp).

Zij wacht op het schoolplein (bijwoordelijke bepaling).

De betekenis van het voorzetsel is in een voorzetselvoorwerp altijd figuurlijk. Je staat niet letterlijk 'bovenop' je vriendinnen te wachten.

De betekenis van het voorzetsel in een bijwoordelijke bepaling is wel letterlijk.

Het lijdend en meewerkend voorwerp kunnen ook met een voorzetsel beginnen, maar deze zijn niet verplicht in de zin (je kunt ze weghalen).

Uitleg voorzetselvoorwerp

Een voorzetselvoorwerp (vzv):

- begint met een voorzetsel (in, op, tijdens, na etc.)

- het voorzetsel kun je (bijna niet) vervangen door een ander voorzetsel

- het voorzetsel hoort bij een vast werkwoord

- heeft vaak een figuurlijke betekenis

Kun je zelf een werkwoord bedenken
waar een vast voorzetsel bij hoort?

Wat is volgens jou het verschil (tip: vz)?
1 Vanmorgen wachtte ik op de fiets.
2 Je stemt toch op de VVD?

Verschil bwb en vzv

Hij wacht op zijn vriendin. -- vzv

Hij wacht op de stoep. -- bwb

Bij een bwb:

- geeft het voorzetsel een precieze plaats of tijd aan

- kun je het vaak vervangen door een ander voorzetsel

Voorzetselvoorwerp of bijwoordeljke bepaling?
Wij vertrouwen op uw medewerking.

1. Op uw medewerking = vzv
2. Op uw medewerking = bwb

Voorzetselvoorwerp of bijwoordelijke bepaling?
Ik reken op zijn hulp.

1. Op zijn hulp = vzv
2. Op zijn hulp = bwb

Voorzetselvoorwerp of bijwoordelijke bepaling?
Wij fietsen door Rotterdam.

1. door Hardinxveld = vzv
2. door Hardinxveld = bwb

voorbeeld...

De docent Nederlands heeft geen medelijden met leerlingen die niet leren.

         

Spring eens even op de kast!

Is het zinsdeel tussen haakjes
een voorzetselvoorwerp?

Waarom zou je [aan jezelf] twijfelen?

1. ja
2. nee

Is het zinsdeel tussen haakjes
een voorzetselvoorwerp?

Ik wacht al uren [bij de trein].

1. ja
2. nee

Wat is het zinsdeel tussen haakjes?

Ik heb [voor jou] een schilderij gemaakt.

1. voorzetselvoorwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Wat is het zinsdeel tussen haakjes?

Ik ben soms bang [voor het donker].

1. voorzetselvoorwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Wat is het voorzetselvoorwerp in de zin?

Ze heeft gisteren een abonnement op haar favoriete tijdschrift afgesloten.

Wat is het voorzetselvoorwerp in de zin?

De politie waarschuwde hem voor de laatste keer.

https:

Welke vragen heb je nog?