Ethiek en Welzijn les dierenmishandeling

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Periode 11

Ethiek en welzijn

Doelen

• Benoemen wat onder welzijn wordt verstaan

• Benoemen wat onder ethiek wordt verstaan

• Benoem de 4 aandachtspunten KNMvD erfelijke aandoeningen bij dieren

• Uitleggen rol dierenartsassistente paraveterinair bij bewaken dierwelzijn

• Benoemen wat signalen zijn voor dierenmishandeling

• Benoemen wat het belang is van tijdig signaleren van dierenmishandeling

• Relevante informatie vinden op het dierenwelzijnsweb

• Relevante informatie vinden op de site van LICG

• Een mening vormen en deze uitdragen

Overzicht vandaag

Definities

Meldcode

Signalen

Relatie huiselijk geweld

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je;

- Benoemen wat we verstaan onder dierenmishandeling

- Uitleggen in eigen woorden waarom het vroegtijdig opsporen van dierenmishandeling belangrijk is

- Dierenmishandeling herkennen en de signalen benoemen

- Benoemen welke stappen je kunt nemen bij het vermoeden van dierenmishandeling

Misty

Misty, 1 jaar oud.

Binnengebracht met pijn aan de borstkast.

Geen verhaal van trauma bekend, binnenkat.

Vorig jaar op consult geweest in verband met een intra-oculaire bloeding

Ontstaan

2010 motie verplichting dierenmishandeling melden

Soms lastig vast te stellen of het mishandeling is, daarom meldcode gemaakt

Meldcode; helpt dierenarts bij signaleren mishandeling

Motie tweede kamer dierenartsen verplicht melden

Meldcode is een stappenplan om beslissing te maken over melden

Hoe zou je dierenmishandeling omschrijven?

Duitse Herder, 5 jaar oud
Plotseling flauwte na uur hardlopen
Temperatuur hond: 43 graden
Buitentemperatuur: 35 graden
Mishandeling?

1. Ja
2. Nee

1 argument geven

Labrador pup 16 weken oud, aangeschaft lockdown
Werken fulltime kantoor: pup 8.00 - 16.00 alleen in bench
Zindelijkheid: drinkwater weggehaald 's morgens
Mishandeling?

1. Ja
2. Nee

1 argument geven

Merrie, 20 jaar oud
Chronisch hoefbevangen
Kan niet meer uit de stal naar opvoelbox lopen
Dierenarts wordt gevraagd om merrie te insemineren
Mishandeling?

1. Ja
2. Nee

1 argument geven

Definities

‘Een individueel dier verkeert in een staat van welzijn wanneer het in staat is zich actief aan zijn levensomstandigheden aan te passen en daarmee een toestand te bereiken die het als positief ervaart.’

'Het onnodig of kwaadwillig toebrengen van pijn of letsel dan wel het anderszins benadelen van de gezondheid en het welzijn van dieren, bijvoorbeeld in het geval van verwaarlozing door het onthouden van de nodige zorg.'

Nodige zorg: vijf vrijheden

Vijf vrijheden Brambell

Verschil tussen 5 vrijheden en quality welfare? 

Kijken naar afwezigheid van lijden, vanuit het negatieve geformuleerd, daarom door EU Quality Welfare ontwikkeld

Soorten mishandeling

Seksueel 

bevrediging, inbrengen voorwerpen of aanbrengen verwondingen

Emotioneel

verbaal, gemist aan aandacht, verlating

Verwaarlozing

onthouden voeding, water, beschutting, medische verzorging, en affectie

Fysiek

Fysiek

Ontoelaatbare handelingen

Arbeid verrichten die kracht te boven gaat

Trekhond

Verlossing met krachttoestel

Mishandeling

Schoppen, stompen, slaan, brandende stof, rond zwaaien, schotwond, verdrinking, verstikking, vergiftiging

Waarom?

• Controle en straffen

• Dier te leren gewelddadig tegen anderen te zijn

• Anderen te imponeren of te chanteren, mensen te shockeren voor eigen vermaak

• Wraak nemen op andere mensen door hun dier iets aan te doen

• Verschuiving van geweld (van kind naar dier)

• Sadisme, plezier ontlenen aan lijden van anderen

• Nieuwsgierigheid of ontdekking

• Sociale druk, erbij willen horen

• Agressievermindering

• Seksuele bevrediging

• Gedwongen door anderen

Wie?

70% veroordeeld voor geweld, drugs en eigendomsvernietiging

Kinderen na geweld/mishandeling (huiselijk/dier)

Kind om mishandeling te stoppen

Alcohol en/of drugs vergroot de kans

Persoonlijkheidsstoornissen

Kinderen kunnen zelf ook gaan mishandelen na het gezien te hebben/huiselijk geweld meegemaakt

Kinderen die dieren mishandelen is dus rode vlag voor ontwikkeling

Kind dood dier om mishandeling te stoppen

Borderline, narcistisch, anti-sociaal, munchhausen-by-proxy

Uiteen in Breakout rooms

Zoek met je groepje voor elke soort mishandeling een voorbeeld uit de media en geef aan bij welke instantie je deze mishandeling zou kunnen melden

Fysiek

Seksueel

Verwaarlozing

Wettelijk

Zorgplicht als je een dier hebt

Verplicht hulpbehoevend dier helpen

Verwaarlozing (onthouden van zorg)

Wet dieren:

Iedereen moet hulpbehoevend dier helpen, zorgplicht, verwaarlozing is dus strafbaar

Huiselijk geweld

Relatie dierenmishandeling - huiselijk geweld

Maatschappelijk taak beiden op te sporen

Power and control

Kinderen gaan later zelf mishandelen

Zien is schadelijk

Chantage

Gaan vaak hand in hand

Dierenarts heeft maatschappelijke taak

Zien van mishandeling schadelijke uitwerking

Dreiging mishandeling als chantage bij bijv. incest

Beroepsgeheim

Wettelijk niet

Wel in Code voor de Dierenarts (patiënt/cliënt gegevens)

Melding dierenmishandeling / besmettelijke ziekte

Melding persoonlijk of anoniem (Meld misdaad anoniem)

Tuchtrecht: als je passief optreedt bij vermoeden/vaststelling

Code alleen voor leden KNMvD bindend, wel moreel bindend?

mishandeling / aangifteplichtige ziekte vallen niet onder beroepsgeheim

Wel proberen maar bijv. ander gezinslid te overleggen over melding doen als dit mogelijk is

LID: krijgt meldingen rechtstreeks van 144 over hobby/gezelschapsdieren, zijn BOA's

Klachtambtenaar dient klacht in

Meldcode (5 stappen)

1. Het in kaart brengen van signalen;

2. Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen van bestaande meldpunten dierenmishandeling en/of verwaarlozing;

3. Een gesprek met de diereigenaar;

4. Het wegen van het letsel of de verdenking op dierenmishandeling;

5. Beslissen: hulp organiseren of melden.

Dierenartsen signalen laten herkennen door nascholing, vast leggen in dossier: signalement (ras, geslacht, chip, aftekeningen)lab/rofo/AO/anamnese en verklaring/gewicht/BCS/pijnscore. Foto's maken (ook op afstand en met lineaal)

3. uitkomst gesprek schriftelijk vastleggen, overslaan als eigen veiligheid in gevaar komt

5. bij voorkeur melden aan de eigenaar dat je melding doet en wat de consequenties zijn

Herkennen

– De anamnese is inconsistent met het letsel;

– Er bestaat discrepantie tussen de anamnese van verschillende betrokkenen;

– Herhaalde verwondingen;

– Type verwonding;

– Gedrag van de eigenaar;

– Gedrag van het dier;

- Onjuiste omgang met het dier.

Type verwonding: bijv. meerdere botbreuken, steek/schotwonden, brandwonden

gedrag eigenaar: verschillende verhalen, onlogisch/geen verklaring voor letsel, nieuw in de praktijk, boos reactie op vragen, afwijkend gedrag (nerveus, angstig, ongemakkelijk, agressief)

Gedrag dier: angstig voor eigenaar, ingetogen of agressief, afgestompt/depressief

Omgang: geen bezorgdheid, lang gewacht met hulp zoeken, onthouden zorg, grof/ruw/harde stem omgang

Andere aandachtspunten zijn:

– Er wordt iemand aangewezen als dader;

– Er is een voorgeschiedenis van eerdere verwondingen of sterfte van andere dieren;

– Er is een vermoeden van huiselijk geweld;

– De leeftijd, ras en geslacht van het dier.

Jonge reuen, dominante rassen (Rottweiler, Pitbull) groter risico

Bij ongehoorzaam, luidruchtig, incontinent ook meer kans

Verwaarlozing

Uitmergeling

Slecht verzorgde vacht en/of nagels

Ernstige huidproblemen

Ingegroeide halsbanden

klitten, vervilting, kaal door vlooien, ingegroeide nagels

Meldcode (5 stappen)

1. Het in kaart brengen van signalen;

2. Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen van bestaande meldpunten dierenmishandeling en/of verwaarlozing;

3. Een gesprek met de diereigenaar;

4. Het wegen van het letsel of de verdenking op dierenmishandeling;

5. Beslissen: hulp organiseren of melden.

Dierenartsen signalen laten herkennen door nascholing, vast leggen in dossier: signalement (ras, geslacht, chip, aftekeningen)lab/rofo/AO/anamnese en verklaring/gewicht/BCS/pijnscore. Foto's maken (ook op afstand en met lineaal)

3. uitkomst gesprek schriftelijk vastleggen, overslaan als eigen veiligheid in gevaar komt

5. bij voorkeur melden aan de eigenaar dat je melding doet en wat de consequenties zijn

Landelijk Expertisecentrum Dierenartsen (LED)

Expertpanel voor dierenartsen

Casus opsturen: advies wel / geen mishandeling

Meldcode (5 stappen)

1. Het in kaart brengen van signalen;

2. Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen van bestaande meldpunten dierenmishandeling en/of verwaarlozing;

3. Een gesprek met de diereigenaar;

4. Het wegen van het letsel of de verdenking op dierenmishandeling;

5. Beslissen: hulp organiseren of melden.

Dierenartsen signalen laten herkennen door nascholing, vast leggen in dossier: signalement (ras, geslacht, chip, aftekeningen)lab/rofo/AO/anamnese en verklaring/gewicht/BCS/pijnscore. Foto's maken (ook op afstand en met lineaal)

3. uitkomst gesprek schriftelijk vastleggen, overslaan als eigen veiligheid in gevaar komt

5. bij voorkeur melden aan de eigenaar dat je melding doet en wat de consequenties zijn

Melding maken

Dierenpolitie/LID (Landelijke inspectiedienst dierenbescherming) 144 (24/7)

Vertrouwensloket preventie verwaarlozing landbouwhuisdieren website

Veilig thuis 0800 2000 (24/7)

Meld misdaad anoniem 0800 700 00 (overdag)

Geen meldplicht!

Jouw taak als paraveterinair

Signaleren: verslag leggen en bewijs verzamelen

Verwondingen verzorgen

Wijzen op tekortkomingen huisvesting/verzorging/voeding

Wijzen op zorgplicht

Melden en gesprek aangaan: taak dierenarts