§3.3 Geloven en weten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

§3.3 Geloven en weten

• hoe belangrijk goden waren in het leven van de Grieken
  
• welke culturele eenheid er was onder de Grieken 
  
• hoe Griekse wetenschappers gingen denken en onderzoeken
  

• Kenmerkend aspect: burgerschap en wetenschappelijk denken in de Griekse stadstaat
  

Zeus

Hera

Poseidon

Artemis

Ares

Apollo

Aphrodite

Demeter

Athena

Oppergod

Godin van het huwelijk

God van de zee

Godin van de maan en jacht

God van de oorlog

God van schoonheid, kunst en muziek

Godin van schoonheid en liefde

Godin van de landbouw

Godin van krijgskunst en wijsheid

Goden en mensen

De Grieken hadden een polytheïstische godsdienst (geloof in meer Goden)

• Zeus: oppergod, god van hemel en aarde
• Poseidon: god van de zeeën
• Hades: God van de onderwereld
  
• Hera: Godin van het huwelijk
• Athena: Godin van de krijgskunst en wijsheid
  
• Apollo: God van schoonheid, kunst en muziek.
• Aphrodite: Godin van de liefde
  

Goden en mensen

• Ares: God van de oorlog
• Helios: zonsopkomst en zonsondergang.
• Asclepius: God van genezing (afgebeeld met esculaapteken)

• Grieken geloofden dat goden zorgden voor verschijnselen in de natuur en samenleving. In mythen werden onbegrijpelijke dingen uitgelegd.
  
• Griekse goden hadden elk hun eigen taken. In de verhalen lijken ze op mensen, met eigen karakters en tekortkomingen.  
• Om de goden te eren brachten de Grieken offers op een altaar. Ook vroegen ze de goden om advies bij een orakel.  

Culturele eenheid

• Alle Grieken spraken de Griekse taal, gebruikten het Griekse schrift, geloofden in dezelfde goden en vertelden elkaar dezelfde verhalen.
  
• Tot hun gemeenschappelijke beschaving behoorden ook de mythen, sagen, legenden en epen (meervoud van epos), zoals de Ilias en de Odyssee. 
• Grieken keken neer op mensen die geen Grieks spraken. Die noemden ze barbaren. 

https://www.youtube.com/watch?v=L5bZ4lieq5Y

Onderzoekers en denkers

• Vanaf de 6e eeuw v.C. gingen Griekse wetenschappers met hun verstand onderzoek doen om verschijnselen in de natuur en samenleving te begrijpen.
  
• Griekse denkers gingen op zoek naar ware kennis over algemene ideeën. Ze werden filosofen genoemd en hun onderzoek filosofie. 
• Burgerschap en wetenschappelijk denken in de Griekse stadstaat is een kenmerkend aspect van de tijd van Grieken en Romeinen

onderzoekers en denkers

• Hippokrates: Hield zich bezig met geneeskunde, stelde gedragsregels op voor artsen.
• Herodotus: Wetenschapper die de geschiedenis systematisch onderzocht. "Vader van de geschiedschrijving"
• Pythagoras en Archimedes: hielden zich bezig met wiskunde en natuurkunde
• Plato: vroeg zich af hoe je het beste tot ware kennis kon komen.
• Aristoteles: hij vond dat wetenschappers zorgvuldig moesten kijken en daarna juiste, logische conclusies moesten trekken.
• Socrates: Hij zocht naar de waarheid

schooltv.nl

Mythologie

• Verzameling van mythen
• Verhalen waarin goden, helden en wezens een rol spelen
• De Griekse mythen werden mondeling doorgegeven als lessen voor het leven

Griekse goden

• Grieks goden zien er uit als mensen
• Ze hebben menselijke eigenschappen (verliefd, boos, jaloers)

• Ze hebben ook goddelijke eigenschappen (superkrachten, onsterfelijk)

Zeus

• God van de donder
• Oppergod
• Getrouwd met Hera, maar ging regelmatig vreemd!

• Romeinse god: Jupiter
  

Hera

• Godin van het huwelijk
• Getrouwd met Zeus, maar dit was geen gelukkig huwelijk
• Behalve zijn vrouw, ook zijn zus

• Romeinse naam: Juno
  

Hefaistos

• God van het vuur
• Zoon van Zeus en Hera
• Smid van de Goden
• Maakt de bliksem voor Zeus

• Romeinse naam: Vulcanus
  

Ares

• God van de oorlog
• Zoon van Zeus en Hera
• Gehaat bij alle goden

• Romeinse naam: Mars
  

Poseidon

• God van de zee
• Broer van Zeus
• Herkenbaar aan zijn drietand

• Romeinse naam: Neptunus
  

Demeter

• Godin van de aarde en de oogst
• Zus van Zeus
• Kreeg samen met Zeus een dochter: Persifone

• Romeinse naam: Ceres
  

Hades

• God van de onderwereld
• Broer van Zeus
• Getrouwd met zijn nicht Persifone
• Zijn driekoppige hellehond Kerberos bewaakte de onderwereld

• Romeinse naam: Pluto
  

Afrodite

• Godin van de liefde en de schoonheid
• Dochter van Zeus
• Geboren uit het schuim van de zee
• Haar zoon heet Eros (Amor, Cupido)

• Romeinse naam: Venus
  

Pallas Athena

• Godin van de wijsheid en dapperheid
• Dochter van Zeus
• Geboren uit zijn hoofd
• Ze wordt vaak afgebeeld met een uil

• Romeinse naam: Minerva
  

Apollo

• God van de zon en de muziek
• Laat met zijn strijdwagen de zon opkomen
• Tweelingbroer van Artemis
• Apollo wordt begeleid door de 9 Muzen

• Romeinse naam: Apollo (ook: Sol of Helios)
  

Artemis

• Godin van de jacht en maan
• Tweelingzus van Apollo

• Romeinse naam: Diana
  

Hermes

• God van de snelheid
• Boodschapper van de goden
• Vaak afgebeeld met gevleugelde schoenen

• Romeinse naam: Mercurius
  

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen