Economie 3GT 5.1 Wat levert werken op?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Plattegrond V3c

Regel

1x waarschuwen daarna naar Dhr. de Wolff in V209

Materiaal

Heb je alle spullen bij je?

- Boek

- Chromebook/laptop

- Schrift/papier

- Rekenmachine

Toets inzien

Leerdoelen

In deze presentatie leer je

- Wat voor redenen je kunt hebben om te werken

- Waarvan de hoogte van je loon afhankelijk is

- Hoe je je nettoloon kunt berekenen

- Wat het verschil is tussen wit, grijs en zwart werk

- Wat je minstens moet verdienen en hoe je dat omrekent voor een deeltijdbaan

Redenen om te werken

Redenen om te werken noem je arbeidsmotieven.

  

Voorbeelden van arbeidsmotieven:

- Geld verdienen

- Nuttig en zinvol bezig zijn

- Contact met andere mensen hebben

- Regelmaat in je leven hebben

- Nieuwe dingen leren

Geschoold of ongeschoold

Voor geschoold werk

heb je een beroepsopleiding nodig.

Voor ongeschoold werk

heb je geen beroepsopleiding nodig.

Heldere afspraken

In een arbeidsovereenkomst staan afspraken over:

- Het werk dat je doet

- Het aantal uren dat je werkt

- Je loon

De meeste afspraken komen uit de cao (collectieve arbeidsovereenkomst).

- Hierin staan de arbeidsvoorwaarden voor een bedrijfstak.

- Cao-afspraken worden gemaakt door vakbonden en organisaties van werkgevers.

Brutoloon en nettoloon

In je arbeidsovereenkomst staat je brutoloon.

  

Daarop houdt je werkgever loonbelasting en sociale premies in.

Wat overblijft is je nettoloon. Dat krijg je op je rekening.

Wit, grijs en zwart werk

Wit werk

- Betaald werk waarover je loonbelasting en sociale premies betaalt.

Grijs werk

- Onbetaald werk zoals vrijwilligerswerk. (Vrijwilligersvergoeding)

Zwart werk

- Betaald werk waarover je geen belasting of sociale premies betaalt.

- Zwart werk is strafbaar.

Wat wordt je loon?

Je hebt ten minste recht op het minimumloon:

vanaf je 21e volledig minimumloon

 voor jongeren is dat het minimumjeugdloon.

bij een voltijdbaan

 met een deeltijdbaan krijg je in verhouding uitbetaald.

Werken aan PO overheid en bestuur

Maken in de les/huiswerk

2 t/m 16

Doen deze mensen op de vorige afbeelding geschoold of ongeschoold werk?

1. Geschoold werk
2. Ongeschoold werk

Welke arbeidsmotieven zijn er? Waarom mensen werken.

1. Nieuwe dingen leren en jezelf ontwikkelen
2. Contact met collega's
3. Regelmaat in je leven
4. Van de straat zijn

Wat betekend een CAO?

1. Collectieve Algemene Overeenkomst
2. Collectieve Aparte Onderzoeksverzekering
3. Collectieve Arbeidsovereenkomst
4. Collectieve Arbeidsonderzoek

Waarover kan een vakbond afspraken maken in een CAO?

1. Loon bij verschillende functies
2. Aantal vakantiedagen bij een voltijdbaan
3. Afdeling waar je komt te werken
4. Wie je directe collega's zijn

Waar of niet waar. Je nettoloon is het loon waar de premie en belastingen ervan af is gehaald?

Waar

Niet waar

Vrijwilligerswerk is zwart, grijs of wit geel werk?

1. Grijs
2. Wit
3. Zwart
4. Geel

Hoeveel weken zitten er in een maand?

1. 3
2. 4
3. 5
4. Dat verschilt per maand

Jens verdient €30.000 per jaar. Hoeveel is dit per maand?

1. €2.000
2. €2.500
3. €3.000
4. €3.500

Jens verdient €2.500 per maand hij moet hier 5% loonbelasting over betalen. Hoeveel is dat?

1. €120
2. €122
3. €125
4. €127