Diabetes

1 / 40
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 40 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Waar denken jullie aan bij het woord Diabetes?

Slide 2 - Woordweb

Anatomie van het lichaam

        Welke organen spelen een rol bij 
                               diabetes?





Slide 3 - Tekstslide

Geef het goede antwoord

Slide 4 - Tekstslide

Anatomie van het lichaam
Alvleesklier:
- ligt links achter/onder de maag
- 2 hoofdfuncties:
1. maakt insuline aan
2. helpt bij de spijsvertering
- geeft insuline af aan het bloed
- eilandjes van Langerhans
(daar wordt de insuline gemaakt)

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Tekstslide

Anatomie van het lichaam
Lever: 
- ligt rechts boven in de buikholte
- maakt giftige stoffen in je lichaam onschadelijk
- Kan suiker (glucose) opslaan --> wordt vrijgegeven bij inspanning
- opslag van vet

Slide 7 - Tekstslide

Wat is Diabetes mellitus?
Het lichaam kan de bloedsuiker niet meer in evenwicht houden
Glucose (bloedsuiker) is langdurig verhoogd, blijft in het bloed 

Bij een gezond persoon: 


maaltijd
nuttigen, glucose stijgt

alvleesklier produceert insuline
insuline zorgt voor opname glucose in lichaams-cellen

glucose daalt 

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Video

Welke soorten diabetes kennen jullie?

Slide 10 - Woordweb

Soorten diabetes 
  • Diabetes type 1
  • Diabetes type 2
SUB types:
  • Zwangerschapsdiabetes
  • LADA
  • MODY
  • Secundaire diabetes

Slide 11 - Tekstslide

Diabetes mellitus type 1
  • 'insuline- afhankelijke diabetes mellitus'
  • Lichaam is gestopt met aanmaak insuline 
  • Lichaam 'vergist' zich
  • Valt eigen lichaamscellen aan 

Slide 12 - Tekstslide

Ontstaan van diabetes mellitus type 2:

  • Meest voorkomende vorm 
  • Verloop geleidelijk
  • Insuline resistent
  • Lichaam maakt nog wel insuline aan
  • Er is meer insuline nodig 


Wat gebeurt er?

  1. Alvleesklier maakt meer insuline aan 
  2. Overbelasting van eilandjes van Langerhans 
  3. Alvleesklier niet meer in staat voldoende insuline aanmaken 
  4. Relatief te kort aan insuline

Slide 13 - Tekstslide

Zwangerschapsdiabetes 
  • Vanaf 24e week
  • Tijdelijk
  • Diabetes type 2
  •  Baby te zwaar 

Slide 14 - Tekstslide

LADA
  • Latent autoimmune Diabetic in adults
  • Type 1 op latere leeftijd
  • Langzamer
  • Langere tijd zonder insuline  

Slide 15 - Tekstslide

MODY
  • Maturity - onset Diabetic of the young
  • Erfelijke vorm
  • Niet voldoende insuline
  • Begin tussen 10 en 25 jaar

Slide 16 - Tekstslide

Secundaire diabetes
  • Gevolg van andere ziekten 

Slide 17 - Tekstslide

Iatrogeen diabetes
  • Door medisch handelen  

Slide 18 - Tekstslide

Symptomen bij diabetes mellitus type 1
  • Veel plassen
  • Dorst en veel drinken
  • Slecht genezende wondjes
  • Slecht of wazig zien
  • Misselijkheid en braken
  • Vermoeidheid
  • Een verhoogde gevoeligheid voor infecties
  • Gewichtsverlies
  • Jeuk
  • Stemmingswisselingen, verhoogde prikkelbaarheid
  • (tijdelijk) uitblijven van menstruatie 
  • Erectiestoornissen  
Symptomen bij diabetes mellitus type 2

  • Veel plassen
  • Dorst en veel drinken
  • Slecht genezende wondjes
  • Slecht of wazig zien
  • Vermoeidheid
  • Verhoogde gevoeligheid voor infecties

Anders dan bij type 1: geen gewichtsverlies















Slide 19 - Tekstslide

Diagnostiek
  • Nuchter bloedonderzoek
  • Hoeveelheid glucose uitgedrukt in millimol

  • Nuchter> 7 mmol/l
  • Niet nuchter> 11 mmol/l

  • HbA1c

Slide 20 - Tekstslide

Complicaties 

Slide 21 - Tekstslide

Complicaties 
Ketoacidose 
Verzuring van bloed door te weinig insuline


Hyperosmolair hyperglykemisch syndroom 
Hyperglykemie met ernstige dehydratatie

Slide 22 - Tekstslide

Behandeling Diabetes mellitus type 1
  • Toedienen insuline 

Slide 23 - Tekstslide

Soorten insuline










  •  Mix kort- langwerkend: Novomix 
  • Langzaam werkende insuline is troebel
Soort
opname
werking
insuline
kort werkend
10-30 minuten
2 tot 8 uur
Novorapid
middellangwerkend
1 - 2 uur
16 tot 24 uur
Insulatard
Langwerkende
1-2 uur
24 uur 
Lantus

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Video

Behandeling diabetes mellitus type 2

Standaard stappenplan. 
Nog niet meteen nodig om insuline toe te dienen.
Standaard stappenplan
  1. Leefstijl- en voedingsadviezen
  2. Orale bloedglucose verlagende medicijnen
  3. Combinatie verschillende tabletten
  4. Gebruik van insuline naast tabletten 

Slide 26 - Tekstslide

Freestyle libre
  • Sensor 
  • Reader of smartphone
  •  Geen vingerprikken meer

Slide 27 - Tekstslide

Bloedglucose 
Hyperglykemie: >11 mmol/l
Hypoglykemie:  <4 mmol/l
 * Dit is ook persoonlijk

Slide 28 - Tekstslide

Wat te doen?
Hyperglykemie:
  • Lichaam wil zelf het teveel aan suiker kwijtraken door te plassen
  • Veel drinken (zonder suiker)
  • Beweging
  • Insuline



Als klachten verergeren altijd meteen 112 bellen!
Hypoglykemie:
  • Suiker in vorm van glucosetabletten 
  •  Suikerhoudende limonade 
  • Langwerkende suikers
  • Glucagon neuspoeder of injectie8


Slide 29 - Tekstslide

Metformine
  • Orale bloedglucose verlagend middel
  • Minst heftige bijwerkingen
  • Kan geen te lage bloedsuiker veroorzaken 


Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Tekstslide

De praktijk

Slide 32 - Tekstslide

De vingerprik
  • Zijkant van de vinger
  • Handen wassen
  • Cliënt 1e druppel, zorgmedewerker 2e druppel
  • Naaldje in de naaldencontainer



Slide 33 - Tekstslide

Complicaties 
  • Geen mooie bloeddruppel
  • De meter gaat niet aan
  • De meter geeft geen bloedglucosewaarde aan
  • Het testveld vult zich niet direct met goed bloed
  • de meter geeft 'LO' of 'HI' aan 

Slide 34 - Tekstslide

Insuline injecteren
  • Insulinepen op kamertemperatuur 
  • Noteer aanbreekdatum
  • Dubbele controle 
  • Nieuwe pen bij minder dan 12 IE
  • Wissel de injectieplaats af

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Tekstslide

Slide 37 - Link

Complicaties 
  •  Doseersysteem blokkeert 
  • Veiligheidssysteem wordt voortijdig geactiveerd
  • Teveel eenheden ingesteld

Slide 38 - Tekstslide

Slide 39 - Link

Slide 40 - Tekstslide