bs 1 en 2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

bs 1

Bij elke bs. is er een videouitleg

• Het lezen van de lesstof uit je boek blijft belangrijk
• Elke les heeft leerdoelen aan het begin van de video
• Na elke les heb je ook een samenvatting wat je moet weten

Bs 1 Het zintuigenstelsel 

Waar gaat deze bassistof over?

• Waarnemen
• Van prikkel tot waarneming

Woordenlijst

Inleiding 

Om te weten wat er om je heen gebeurt, gebruik je je zintuigen. Je zintuigen vangen prikkels op en sturen impulsen naar je hersenen. Zo kun je bijvoorbeeld zien, horen, ruiken, voelen en proeven.

Leerdoelen bs. 1+2

Je kunt:

• de werking van zintuigen beschrijven.
• aangeven waar het gezichtszintuig, het gehoorzintuig en het evenwichtszintuig liggen en wat hun adequate prikkels zijn.
• aangeven waar de zintuigcellen in je huid, de reukzintuigcellen en de smaakzintuigcellen liggen, hoe ze werken en wat hun adequate prikkels zijn.

Het zintuigenstelsel

Zintuigenstelsel:

Alle zintuigen samen.

zintuig:

Orgaan dat reageert op prikkels uit de omgeving

en die prikkels omzet in impulsen.

Waarnemen is het opmerken van dingen binnen en buiten je lichaam. 

 De werking van zintuigen

1. De signalen die je zintuigen opmerken, noem je prikkels.
   
2. Zintuigen zetten prikkels om in impulsen.
   
3. Impulsen worden naar je grote hersenen gebracht om ze te verwerken. – Je wordt je bewust van de prikkels: je neemt waar.

Het ontstaan van impulsen (kader)

drempelwaarde:

De zwakste prikkel die een impuls veroorzaakt.

adequate prikkel:

Prikkel waarvoor een zintuigcel speciaal gevoelig is.

Waarneming (kader)

Gewenning

Wanneer een zintuigcel langere tijd dezelfde prikkels ontvangt, worden er minder impulsen afgegeven.

motivatie

Met aandacht waarnemen.

gezichtszintuig

Ligt in de ogen; zintuigcellen reageren op licht.

gehoorzintuig: Ligt in de oren; zintuigcellen reageren op geluid.

evenwichtszintuig: Evenwichtsorgaan ligt in het oor, reageert op zwaartekracht.

tastzintuig:  reageren op lichte aanraking van de huid.

drukzintuig:  reageren op druk op de huid.

koude zintuig: reageren op temperaturen lager dan 37 °C. (lichaamstemperatuur)

warmtezintuig: reageren op temperaturen hoger dan 35 °C.

pijnpunt (pijnzintuig): Vrij uiteinde van gevoelszenuw.

reukzintuig

Zintuigcellen liggen in de neus; reageren op geur.

smaakzintuig

Smaakknopjes liggen op de tong; reageren op zoet, zout, zuur, bitter en umami.

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Wie vangen de prikkels op?

1. zenuwen
2. zintuigen

1. Is een prikkel iets waar je zintuigen op reageren?

1. Ja
2. nee

2. Is geluid een prikkel?

1. ja
2. nee

3. kunnen zintuigen impulsen afgeven?

1. ja
2. nee

4. Heet het seintje dat zintuigen maken een impuls?

1. ja
2. nee

5. Vormen alle zintuigen samen het zintuigenstelsel?

1. ja
2. nee

Hoeveel zintuigen heeft de mens?

1. 5
2. 4
3. 3
4. 6

Wie vangen de prikkels op?

1. gevoelszenuwen
2. zintuigen
3. bewegingszenuwen
4. centrale zenuwstelsel

Welke delen van je zenuwstelsel kunnen impulsen maken?

1. zenuwen
2. zintuigen
3. hersenen
4. ruggenmerg

1. Een zintuig is een orgaan dat reageert op prikkels

1. waar
2. niet waar

Hoe noem je de signaaltjes waarmee je zenuwstelsel communiceerd?

1. Prikkels
2. Impulsen
3. Stroompjes
4. Hormonen

Het oor heeft als taak prikkels op te vangen.
Wat is de adequate prikkel voor het oor?

1. geur
2. druk
3. licht
4. geluid

5 zintuigen zijn:

1. gehoorzintuig, smaakzintuig, reukzintuig, gezichtszintuig, gevoelszintuig
2. licht, geluid, geur, smaak, aanraking
3. neus, oor, oog, tong, huid
4. ruiken, voelen, horen, proeven, zien

5 prikkels zijn:

1. gehoorzintuig, smaakzintuig, reukzintuig, gezichtszintuig, gevoelszintuig
2. licht, geluid, geur, smaak, aanraking
3. neus, oor, oog, tong, huid
4. ruiken, voelen, horen, proeven, zien

waar liggen de 5 zintuigen?

1. gehoorzintuig, smaakzintuig, reukzintuig, gezichtszintuig, gevoelszintuig
2. licht, geluid, geur, smaak, aanraking
3. neus, oor, oog, tong, huid
4. ruiken, voelen, horen, proeven, zien

Huiswerk

• Lezen bs 
• Maken woordenlijst bs 
• Maken opdrachten bs  digitaal