MAW herhalen

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

MAW herhalen

Kernconcepten

Vorming

Binding

Verandering

Verhouding

Vorming

verwijst naar het proces van een bepaalde identiteit

Sociale instituties

Een complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren.

Voorbeelden van sociale instituties zijn het samenlevingsverband dat wij de familie noemen, het onderwijssysteem of het huwelijk. Ook de taal is een sociale institutie. Sociale instituties dragen bij aan sociale cohesie.

Soorten socialisatoren

• Primaire socialisatie: informele socialisatie binnen het gezin en de vriendengroep 
• Secundaire socialisatie: formele socialisatie of school, op het werk of in verenigingen (kerk, sport, etc.)
  
• Tertiaire socialisatie: socialisatie door anonieme socialisatoren (media, overheid, etc.)

Het cultuur-universalisme 

- legt de nadruk op universele waarden die volgens hen in alle culturen voorkomen.

In alle culturen gaat om dezelfde algemeen-menselijke ‘praktijken’ (kinderen opvoeden, bereiden van voedsel, etc.) 

Cultuur-relativisten 

- zien culturen als unieke fenomenen die wezenlijk van elkaar verschillen.

Verschillende culturen zijn gelijkwaardig in hun diversiteit en er moet ruimte worden gegeven aan elkaars cultuur

Ideologie

Samenhangend geheel van beginselen en denkbeelden, meestal uitmondend in ideeën over de meest wenselijke maatschappelijke en politieke verhoudingen

Samenhang verwijst niet naar verschillende politieke dimensies (binnen een ideologie is er daar tussen niet perse samenhang)

Wel is er bij een ideologie samenhang van standpunten

Bijvoorbeeld t.a.v. de rol vd overheid

Binding

verwijst naar de relatie en onderlinge afhankelijkheden tussen mensen in een gezin of familie, tussen leden van een groep, in de maatschappij en op het niveau van de staat

Groepsvorming

Het tot stand komen van bindingen tussen meer dan twee mensen, doordat ze elkaar beïnvloeden en gemeenschappelijke waarden en normen ontwikkelen.

Paradigma's en socialisatie

Rationeel-actor paradigma:	kijken naar hoe socialisatie invloed heeft op de manier waarop individuen rationele keuzes maken en hoe ze hun gedrag vormgeven op basis van sociale normen en waarden.
Conflict paradigma:	hoe socialisatieprocessen bijdragen aan het behoud of de verandering van machtsverhoudingen en sociale conflicten binnen de samenleving.
Functionalisme paradigma:	hoe socialisatie bijdraagt aan het in stand houden van sociale cohesie en het functioneren van sociale instituties.
Sociaal constructivistische paradigma:	hoe socialisatieprocessen individuen helpen bij het internaliseren en reproduceren van sociale normen, waarden en identiteiten

Soorten identiteit

• Persoonlijke identiteit: Wie ben ik?
• Sociale identeit: Bij welke groep hoor ik?
• Interne collectieve identiteit: Wie zijn wij?
• Externe collectieve identiteit: Wie zijn zij?

Politieke socialisatie

Functies:

• Participatie
• Voortbestaan
• Vorming

• Wat identiteit is en hoe het tot stand komt
• De verschillende aspecten van identiteit 
• Spanningen rondom identiteit
• De veranderlijkheid van identiteit

Leerdoelen vorige les

Cultuur is relatief

De nationale cultuur en identiteit is relatief. Dat betekent dat cultuur aan verandering onderhevig is.

Hoofdconcept Vorming

Het hoofdconcept Vorming verwijst naar het proces van vewerving van een bepaalde identiteit.

Socialisatie

Het kernconcept socialisatie is een belangrijk onderdeel voor alle vier de paradigma's. 

Elk paradigma geeft een andere definitie aan socialisatie. 

Acculturatie

Het aanleren en verwerven van een andere cultuur of elementen daaruit, dan die waarin iemand is opgegroeid.

Verandering

verwijst naar richting en tempo van ontwikkelingen in de samenleving en de (on)mogelijkheden deze te beïnvloeden

Verandering

Kernconcepten:

• Individualisering
• Institutionalisering
• Staatsvorming
• Democratisering
• Globalisering
• Rationalisering

Rationalisering

Leg uit dat er bij de opkomst van online bankieren sprake is van rationalisering. Denk daarbij weer aan:

1) Het concept: welke delen van rationalisering zie je 

2) De context: wat zie je in de bron

3) Toepassen: koppel de bron en het kernconcept rationalisering

3. Gevolgen globalisering Nederland

Gevolgen globalisering in Nederland

Staatsvorming

Staatsvorming

De institutionalisering van politieke macht tot een staat.

Zie pagina 94 in het lesboek van Seneca

Globalisering

We hebben voor- en tegenstanders van globalisering:

Hyperglobalisten

Andersglobalisten

Globalisering

Hyperglobalisten wijzen op het groeiperspectief van globalisering en zijn voorstanders

Andersglobalisten vinden dat overproductie en overconsumptie moet worden gestopt en zijn tegenstanders

Globalisering

Globalisering is het proces van uitbreiding en intensivering van contacten en afhankelijkheden over zeer grote afstanden en over landsgrenzen heen.

Sociale ongelijkheid

Er is sprake van wanneer verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en leiden
tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken en een ongelijke waardering en behandeling. Ook rechten en plichten zijn niet gelijk verdeeld.

Verhouding

Verhouding

Verhouding verwijst naar de de wijze waarop mensen zich van elkaar onderscheiden en tot elkaar verhouden en de manier waarop samenlevingen in sociale zin vormgeven aan deze verschillen. Het verwijst ook naar onderlinge betrekkingen tussen staten.

Staatsvorming

De institutionalisering van politieke macht tot een staat

Dus .. Staatsvorming betekent eigenlijk dat politieke macht wordt vastgelegd in wetgeving, instellingen en personen, waaruit een staat ontstaat.

Proces van rationalisering

Het proces van rationalisering houdt in dat traditionele opvattingen en handelswijzen worden vervangen door doelgericht handelen, waarbij de werkelijkheid via theorievorming voorspelbaar en beheersbaar wordt gemaakt. 

Staatsvorming

De institutionalisering van 

politieke macht tot een staat

• Wat is institutionalisering dan ook alweer?
  het proces waarbij een complex van waarden en min of meer geformaliseerde regels wordt vastgelegd in standaardgedragspatronen, die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren

Rationalisering en paradigma's

Functionalisme-

paradigma

Arbeidsdeling en specialisatie zijn belangrijk voor functiedifferentiatie. Dit leidt tot bevordering van de welvaart maar ook kan leiden tot tekorten.

Conflict-paradigma

Rationalisering leidt tot ongelijke verhoudingen in de samenleving en tot vervreemding. 

Rationele-actor paradigma

Door rationalisering kunnen actoren in toenemende mate het proces beheersen om eigen doelen te bereiken. 

Flashcard 11!: Conflict

Conflict is een situatie waarin individuen, groepen en/of staten elkaar tegenwerken om de eigen doelen te bereiken.

Democratisering

Democratisering is het proces van verandering van machts- en gezagsverhoudingen door een grotere inspraak en medezeggenschap van degene met minder machts.

Individualisering

Het proces waarbij individuen hun zelfstandigheid op verschillende gebieden in de samenleving kunnen vergroten.

Institutionalisering

Voordelen

Nadelen

- Het gedrag van mensen wordt voorspelbaar, wat leidt tot meer vrijheid. 

- Het kan zin geven aan het handelen van mensen. 

- Institutionalisering leidt tot het ontstaan van bindingen, bijvoorbeeld in organisaties.

- Er wordt vaak gehandeld vanuit regels, in plaats vanuit de mens.

Samenwerking

Samenwerking is het proces waarin individuen, groepen en/of staten relaties vormen om hun handelen op elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk doel.

pagina 46

Politieke macht

• Vermogen om politieke besluitvorming te beïnvloeden
  
• Gebaseerd op formele macht (afgesproken en vastgelegd)
  
• Officiele machtsverhoudingen en verdelingen zijn wettelijk geregeld
  
• Overheid heeft legitieme macht over geweldsuitoefening
  

Gezag

Gezag is macht die als legitiem wordt beschouwd.

(Erkenning van macht)

pagina 42